دلیل و روش کاهش ورم پاها در دوران بارداری

 دلیل ورم پاها در دوران بارداری

دلایل بسیاری برای تجمع مایعات بدنی در بارداری وجود دارد. درحقیقت این مسئله تحت تاثیر هورمون‌های بارداری قرار دارد. این مایعات اضافی‌ای که حمل می‌کنید برای تولید مایع آمنیوتیک مورد نیاز فرزندتان به بدن‌تان کمک می‌کند. این مایع از فرزندتان در برابر ضربه‌ها، برخوردها و تغییرات دمایی محافظت می‌کند. همچنین در این دوران، مادر باردار به خون و مایعات بیشتری نیاز دارد، تا نیاز‌های جنین در حال رشد خود را تامین کند. این حجم اضافه آب موجود در خون‌تان، جریان خون را آهسته کرده و دلیل ورم بافت‌ها است. در اکثر مواقع، ورم پاها شایع‌تر است، به ویژه در مچ پاها. این مسئله به این علت است که فشار بدن به همراه حجم افزایش یافته خون، بازگشت مایعات از دست و پاها را به قلب مشکل‌تر می‌سازد، علاوه بر اینکه در پاها، قدرت جاذبه زمین نیز بازگشت جریان خون را آهسته‌تر می‌کند.

چه زمانی ورم پاها در دوران بارداری خطرناک است؟

در انتهای روز (که زیاد ایستاده‌اید) متوجه می‌شوید که مچ پاهای‌تان متورم شده‌اند و احتمال دارد کفش‌تان برای شما خیلی تنگ شده باشد.  این نوع از تورم یا اِدما به عنوان ادمای پیرو (غیرمستقل) dependent edema نامیده می‌شود. وقتی برای مدتی طولانی می‌ایستید، پاهای‌تان در وضعیت پیرو (غیرمستقل) هستند، یعنی پاها پایین‌تر از بقیه بدن‌تان قرار دارند و به همین علت، همانی‌طوری‌که رگ‌های‌تان می‌خواهند خون را از پاهای‌تان به سمت قلب باز گردانند، قدرت جاذبه زمین در برابر این بازگشت مقاومت می‌کند. این مشکل نوعی از ورم موقتی است و زمانی‌که پاهای‌تان را بالا بگذارید و استراحت کنید، این مشکل به سرعت ناپدید می‌گردد. اما اِدمای چاله‌ای pitting edema جدی‌تر است. این مشکل معمولاً به این معناست که در بدن‌تان مایعات فراوانی جمع شده است. نشانه‌های این نوع اِدما، تورم در صورت، دور چشمان و دست ها است. و زمانی‌که اندام متورم را بالاتر قرار می‌دهید، این تورم به راحتی ناپدید نمی‌شود.

روش تشخیص بین ورم عادی پاها و ورم خطرناک پاها در دوران بارداری

یکی از راه‌هایی که می‌توانید تفاوت بین ورم عادی پاها و ورم خطرناک پاها را متوجه شوید، “آزمایش کیک” روی مچ پاهای متورم است. اگر بافت متورم تحت تاثیر اِدمای پیرو (غیرمستقل) قرار داشته باشد پس از فشار آوردن انگشت به آن ناحیه، مثل فنر باز می‌گردد. اما اگر دچار ادمای چاله‌ای باشید، زمانی‌که بر ناحیه متورم روی مچ‌ پاها یا پاها فشار می‌آورید، تقریباً مثل کیکی که هنوز کاملاً پخته نشده است، بافت‌ها به جای خود باز نمی‌گردد و فرورفته باقی می‌ماند. اگر تورم افزایش پیدا کرد، به ویژه اگر ورم دور صورت، چشم‌ها و در دستان است، حتماً پزشک را باخبر کنید. این دگرگونی‌ها می‌تواند نشانه شروع پره‌اکلامپسی یا افزایش فشار خون القائی بارداری باشد.

روش کاهش ورم پاها در دوران بارداری

برای کاهش ورم پاها در دوران بارداری موارد زیر را رعایت کنید:

• در صورت امکان طی روز پاها و لگن خود را بالاتر از سطح قلب خود نگه دارید و برای حدود 15 تا 20 دقیقه در این وضعیت بمانید، تا این‌که قدرت جاذبه بتواند بر جریان خون شما تاثیر بگذارد. 
• زمانی‌که می‌خوابید یا استراحت می‌کنید، روی پهلوی چپ خود دراز بکشید، زیرا به این ترتیب وزن رحم از روی رگ‌های اصلی که خون را به قلب باز می‌گردانند، برداشته می‌شود. 
• ورزش، پیاده‌روی،‌ شنا (برای اندام متورم عالی است) یا سواری با دوچرخه‌ای ثابت. سه تا چهار مرتبه در هفته کندیِ جریان خون را بهبود می‌بخشد. 
• زمانی‌که تلویزیون نگاه می‌کنید یا کتاب می‌خوانید، پاهای خودتان را در سطح لگن نگه دارید و هرگز آنان را در حالت آویزان قرار ندهید. 
• پاهای‌تان را در حالت ضربدری قرار ندهید. 
• از کفش‌های تنگ استفاده نکنید و سندل یا دمپایی باز بپوشید. 
• از جوراب‌های تنگ دوری کنید، زیرا آنها می‌توانند جریان خون‌تان را محدود سازند. 
• دستان و پاهای متورم خود را با ماساژ درمان کنید یا پاهایتان را در وان آب خنکی همراه با دو قطره روغن نعنا قرار دهید. 
• مایعات فراوان بنوشید. این کار عملکرد کلیه‌ها و مثانه را بهبود می‌بخشد. 
• پس از حمام یا وان آب گرم (نه داغ) روی لبه تخت خود بنشینید، پاهای‌تان را روی یک توپ قرار داده و به عقب و جلو حرکت دهید.