آلرژی فصلی در دوران بارداری
آلرژی فصلی در بارداری با علائم آبریزش بینی، گرفتگی بینی، عطسه، خارش پوست، خارش چشم و در برخی موارد علائمی شبیه به خس خس سینه در بیماری آسم همراه است. خوردن قرص آلرژی در بارداری، مصرف آنتی هیستامین (Antihistamine) در بارداری و درمان دارویی حساسیت فصلی در بارداری باید تحت نظر پزشک باشد. دلیل اصلی آلرژی فصلی گرده ها، قارچ ها و هاگ هایی هستند که در فصل بهار و پاییز توسط باد جابجا می شوند و در هوای مرطوب حاصل از باران بهاری، در خارج و داخل خانه رشد می کنند. این علائم در اواخر تابستان و پاییز، زمانیکه علف ها و گیاهان در رشد هستند، شدت می یابند. در این نوشتار ابتدا علت بروز آلرژی فصلی در بارداری را تشریح می کنیم و سپس راه هایی برای پیشگیری از آلرژی فصلی در دوران بارداری و در نهایت به مصرف دارو برای درمان آلرژی فصلی در بارداری می پردازیم.
علت بروز آلرژی فصلی در بارداری چیست؟
برخی از افراد با مواجه با گرده افشانی گل ها و بوی گیاهان در فصل بهار دچار مشکل می شوند، بویژه افراد باردار که ممکن است در کنار آلرژی بارداری به حساسیت فصلی نیز دچار شوند، این عارضه موجب کم خوابی و خستگی فراوان می شود و اگر دچار آسم باشند، خطر ابتلا به بیماری های تنفسی نیز در آنها افزایش می یابد که هیچ یک برای آنها و فرزندشان بی ضرر نیستند.
مقصر اصلی گرده ها، قارچ ها و هاگ هایی هستند که توسط باد جابجا می شوند و در هوای مرطوب حاصل از باران بهاری، در خارج و داخل خانه رشد می کنند. این علائم در اواخر تابستان و پاییز، زمانیکه علف ها و گیاهان در رشد هستند، شدت می یابند. افرادی که دچار آلرژی فصلی هستند از واکنش شدید سیستم ایمنی بدن خود در مقابل این «مهاجمین» رنج می برند، چرا که بدنشان ماده شیمیایی بنام هیستامین (Histamine) تولید می کند. هیستامین (Histamine) موجب بروز علائمی از قبیل آبریزش بینی، خارش چشم، عطسه و در برخی موارد علائمی شبیه به خس خس سینه در بیماری آسم می شود.
چگونه می توان از آلرژی فصلی بارداری پیشگیری کرد؟
به طور قطع نباید سختیهای حساسیت و آلرژی فصلی را در بارداری تحمل کرد، برای کاهش این علائم راه های زیادی وجود دارند که برای جنین نیز مضر نمی باشند. پزشکان معتقدند که در ابتدا بهتر است مادران باردار خود را در معرض آلرژی قرار ندهند و در صورت ابتلا به آلرژی فصلی از داروهای شیمیایی استفاده نکنند.
7 راه برای پیشگیری از آلرژی فصلی در دوران بارداری
برخی کارشناسان پیشنهاد می کنند که بین ساعت های 5-10 صبح و در روزهایی که باد می وزد از خانه خارج نشوید تا کمتر در معرض گرده افشانی قرار گیرید. بهترین زمان خارج شدن از خانه در فصل بهار و پاییز دقیقاً پس از باران است، چرا که گرده گیاهان و هاگ های موجود در هوا توسط باران شسته شده اند. اگر برای ورزش، خرید، پیک نیک و یا هر فعالیتی از خانه خارج می شوید، برای دور نگه داشتن گرده و هاگ ها از چشم، بینی و دهان خود حتماً از عینک آفتابی با محافظ جانبی و ماسک های فیلتردار مخصوص استفاده کنید. همچنین در فصل آلرژی سعی کنید درها و پنجره های خانه را ببندید، هنگام ورود به خانه کفش هایتان را داخل نیاورید، پس از بازگشت به خانه نیز صورت و دست های خود را بشویید، پیش از رفتن بروی تخت و برای از بین بردن و جلوگیری از انتقال هاگ و گرده ها به تخت حتماً دوش بگیرید. پس از شستن لباس ها از بند رخت در فضای باز استفاده نکنید. دستگاه تصفیه هوای خانه می تواند به کاهش گرده های حساسیت زا، هاگ ها و سایر ناخالصی های موجود در هوای خانه کمک فراوانی کند.
گاهی ممکن است با محصور کردن خود در خانه نیز در معرض ذرات آلرژی زا قرار بگیرید. یکی از روش های کاهش علائم حساسیت، اسپری کردن محلول نمک در بینی برای پاک کردن سینوس ها از گرده، غبار و سایر ذرات حساسیت زا می باشد.
1- می توانید برای شستشوی بینی و سینوس های خود از داروخانه یک «نتی پات» تهیه کنید، آیا تا بحال از این محصول استفاده کرده اید؟ نتی پات شبیه به یک قوری کوچک است که می توان آنرا از محلول نمک پر کرد و روزانه از سوراخ بینی سینوس ها را شستشو داد. پس از پر کردن آن با محلول استریل نمک، کنار سینک بایستید، سر خود را به یک جهت خم کنید و محلول را از یکی از سوراخ های بینی بداخل بریزید و اجازه دهید تا جریان محلول از سوراخ دیگر بینی خارج شود. همین کار را با سوراخ دیگر بینی نیز تکرار کنید. با چندبار تکرار کردن بخوبی می آموزید که چگونه این کار را انجام دهید. مصرف این محلول در دوران بارداری نیز مجاز است.
2- از افراد سیگاری فاصله بگیرید. دودی که افراد سیگاری هنگام بازدم از ریه خود خارج می کنند، نسبت به دود خود سیگار خطر بیشتری برای شما و فرزندتان دارد، از این رو نه تنها بدلیل پیشگیری از آلرژی بلکه به جهت حفظ سلامت خود و فرزندتان از افراد سیگاری فاصله بگیرید.
3- سعی کنید از مواد شیمیایی تمیزکننده استفاده نکنید. محصولاتی مانند مایع سفیدکننده، تینر و جرمگیر توالت می توانند واکنش های آلرژی شما را چندبرابر کنند.
4- اگر به گرد و غبار حساسیت دارید، بهتر است از فرد دیگری بخواهید تا گردگیری خانه را انجام دهد، از او بخواهید تا از دستمال و جاروی مرطوب و جاروبرقی با فیلتر هپا استفاده کند تا از پخش شدن ذرات حساسیت زا در هوا جلوگیری شود.
5- اگر به مواد غذایی خاصی آلرژی دارید، از مصرف آنها بپرهیزید! متاسفانه در بسیاری از فروشگاه ها نام تمامی مواد تشکیل دهنده بروی لیبل آنها درج نمی شود، با این حال برچسب محتویات روی بسته های مواد غذایی را بطور کامل و با دقت مطالعه کنید.
6- اگر به حیوانات خانگی حساسیت دارید، به آندسته از دوستان و اطرافیان خود که سگ یا گربه دارند، اطلاع دهید که شما به آنها آلرژی دارید، تا پیش از ورود شما مقدمات دور نگه داشتن آنها را از شما مهیا کنند. اگر در خانه خود نیز حیوان خانگی دارید و ناگهان به آن حساسیت پیدا کردید، بهتر است برای او اتاق جداگانه ای در نظر بگیرید.
7- در دوران بارداری داشتن یک خواب آرام در شب حتی در بهترین شرایط نیز بسیار دشوار است. فرزندتان با رشد بیشتر، فضای کمتری برای تحرک داشته و به همین دلیل بیشتر تقلا می کند، افکار مربوط به مادرشدن به محض دراز کشیدن به سراغتان می آیند و احتمالا دوباره باید به توالت بروید. به تمام این موارد، گرفتگی بینی و مشکلات تنفسی حاصل از حساسیت فصلی را نیز اضافه کنید. از اینرو در این شرایط با بی خوابی مواجه خواهید شد. می توانید برای کمک به خواب بهتر در بارداری، هنگام خواب از برچسب بینی استفاده کنید تا مجرای بینی را در طول شب باز نگه دارد. همچنین سعی کنید هنگام خواب کمی بالشت خود را بالاتر قرار دهید تا آب سینوس ها بتوانند خارج شوند و عفونت را کاهش دهد.
آیا مصرف داروی ضد حساسیت به جنین آسیب می رساند؟
اگر با رعایت نکات ذکر شده حساسیت فصلی شما بهبود نیافت، برای مصرف داروهای شیمیایی مانند قرص ضد حساسیت حتماً باید با پزشک متخصص خود مشورت کنید و از مضرات و مزایای آنها مطلع شوید، تا بتوانید از دارویی استفاده کنید که برای فرزندتان ضرری نداشته باشد. بخاطر داشته باشید که بهترین روش اطمینان از سلامت بارداری، مراقبت کردن از خودتان است. مادران باردار مبتلا به آسم، باید تمامی علائم خود را بویژه در دوران بارداری بطور مرتب تحت کنترل قرار دهند. فراموش نکنید که حتی برای کوچکترین دارویی که می خواهید در بارداری مصرف کنید، حتماً باید با پزشکتان مشورت کنید و سپس تنها به همان میزان دز تجویز شده از دارو استفاده کنید و مدت زمان مصرف و مقدار آن را افزایش ندهید.
خوردن قرص آلرژی در بارداری:
-
آنتی هیستامین (Antihistamine) در بارداری
آنتی هیستامین ها (Antihistamine) : با توجه پژوهش های مختلف، مصرف اکثر آنتی هیستامین ها (Antihistamine) در دوران بارداری بی خطر و مجاز می باشد. با این حال برخی پژوهش های قدیمی نشان می دهند که مصرف قرص یا شربت دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) در سه ماهه اول بارداری موجب افزایش خطر شکاف کام نوزاد و سایر نقایص مادرزادی می شود، اما در پژوهش های بعدی این امر ثابت نشد. با این حال بزرگترین خطر استفاده از دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) اینست که بشدت خواب آور است. اما آنتی هیستامین های (Antihistamine) جدید کمتر احتمال دارند که موجب خواب آلودگی شما شوند و می توان برای درمان حساسیت، درمان آلرژی فصلی در بارداری، التهاب، سوزش و خارش چشم و بینی، حساسیت فصلی، اگزما و برای کمک به واکنش های جدی آلرژی مانند آنافیلاکسی (Anaphylaxis) (شوک آلرژیک) در دوران بارداری از آنها استفاده کرد. مگر در شرایطی که استفاده از آنتی هیستامین (Antihistamine) جهت درمان آنافیلاکسی (Anaphylaxis)، سلامت جنین را تهدید کند. با مصرف این دارو در دوران بارداری می توان علائم حساسیت را بهبود بخشید چرا که درمان نکردن آن می تواند خواب، تغذیه و سلامت شما را تهدید کند و ممکن است منجر به بروز سینوزیت شود. البته توجه داشته باشید که پیش از مصرف هر دارویی باید نظر پزشک خود را جویا شوید.
-
کلرفنیرامین (Chlorpheniramine) در بارداری
این دارو جایگزین بهتری برای دیفن هیدرامین (Diphenhydramine) است و سالهاست که برای درمان حساسیت و آلرژی فصلی در دوران بارداری استفاده می شود، با این حال یکی از عوارض جانبی ناخوشایند این دارو، گیجی و اختلال عملکرد در برخی از افراد است.
-
لوراتادین (Loratadine) و ستیریزین (Cetirizine) در بارداری
این دو دارو از خانواده هیستامین ها (Antihistamine) هستند و خواص آرامبخش کمتری دارند، تحقیقات فراوانی بر روی این دو دارو صورت گرفته و بی خطر بودن آنها در دوران بارداری به اثبات رسیده است.
-
دکونژستانت ها (Decongestant) در بارداری
مصرف انواع دارو ضد احتقان یا دکونژستانت ها (Decongestant) با مشکلاتی همراه است، از آنجایی که این دسته از داروها موجب تنگی عروق خونی می شوند، باید در دوران بارداری به میزان بسیار پایین استفاده شوند، بویژه اگر دچار فشار خون بالا هستید و یا سیگار، داروهای ضد تب، ضد التهاب و مسکن مصرف می کنید.
-
سودوافدرین (Pseudoephedrine) در بارداری
برخی از پژوهش ها نشان داده اند که ریسک بسیار پایینی در ابتلا به اختلالات شکمی در کودکانی وجود دارد که مادرشان در اوایل بارداری از داروهای سودوافدرین (Pseudoephedrine) و فنیل اِفرین (Phenylephrine) خلط آور، مهارکننده سرفه، ضد احتقان چشم و التهاب بینی استفاده کرده اند. بنابراین بطور کلی در سه ماهه اول بارداری از این دارو استفاده نکنید مگر اینکه آلرژی شما شدید شده و تنفس و خواب شما را مختل کرده باشد، چرا که خواب و تنفس صحیح در سلامت بارداری اهمیت زیادی دارند.
حتما پیش از مصرف دارو اطلاعات روی برچسب آن را بطور کامل مطالعه کنید، برخی از داروهای ضد آلرژی برای سرفه و سرماخوردگی نیز فروخته می شوند که دارای الکل هستند، به همین دلیل باید در دوران بارداری از مصرف آنها اجتناب کرد. همچنین سعی کنید از مصرف داروهایی که عوارض جانبی زیادی دارند، بپرهیزید چرا که حاوی مواد دارویی اضافه ای هستند که احتمالا به آنها نیازی ندارید.
مطالعه بیشتر:
1- آلرژی پوستی و حساسیت غذایی در دوران بارداری
2- پیشگیری و درمان آلرژی و حساسیت در دوران بارداری
