مشکلات اضافه وزن و کمبود وزن قبل از بارداری

خانمی با قد 165 سانتیمتر و وزن 55 کیلوگرم سعی در لقاح جنین کرد، در حالی که برای مدت 15 سال عادت ماهیانه نداشت. افزایش چهار کیلوگرمی وزنش به او کمک کرد تا در سن 34 سالگی دوباره عادت ماهیانه اش شروع شود و بعد از گذشت یک سال سعی و کوشش برای باردار شدن سرانجام به وسیله لقاح مصنوعی صاحب دختری شود که هم اکنون با مادرش به خوبی و خوشی زندگی می کند.

قبل از اين كه این خانم وزنش را افزايش دهد اندازه BMI (شاخص توده بدن) او 18.3 بود. اما BMI ايده آل براي لقاح جنين بين 20 تا 25 است. داشتن وزني كم يا اضافه وزن بيش از حد مي تواند باعث مشكلاتي در تخمک گذاری شود. مطالعات اخیر نشان می دهد که داشتن اضافه وزن هم می تواند برای بارداری مشکلات زیادی به وجود آورد.

دكتر نانسي ويليامز دستيار پروفسور در دانشگاه پارك در ايالت پنسيلوانياي امريكا در این مورد می گوید: اگر وزن بدن و مقدار چربي هاي آن زياد يا كم باشد، تمركز هورمون های استروژن و پروژسترون در بدن كاهش مي يابد. مقدار مناسب استروژن براي فعال سازي تخمک گذاری ضروري است. بانوان با وزني كم مي توانند عادت ماهيانه منظمي داشته باشند اما عادت ماهیانه آنها بدون تخمک گذاری انجام مي شود.

مقدار كم هورمون پروژسترون مي تواند بر نيمه دوم عادت ماهيانه شما تاثير گذار باشد. بهم خوردگي فاز دوم عادت ماهیانه (LPD) به اين معناست كه تخمک گذاری و لقاح جنين بصورت نرمال انجام مي شود ولي زمان كافي براي تخمک بارور شده وجود ندارد تا در رحم به صورت مناسب جايگزين شود. ديدن پريود ده روز بعد از تخمک گذاری (همان طوري كه مي توان به وسيله آزمايش خون يا بسته تخمک گذاری متوجه آن شد) به معناي به هم خوردگي فاز دوم عادت ماهیانه (LPD) است.

اضافه وزن بسيار زياد به اندازه كمبود وزن مي تواند در لقاح جنين مشكل ساز باشد. دكتر ريچارد اس ليگرو پروفسور زنان و زايمان در كالج پزشكي هرشي در پنسيلوانيا مي گويد: اضافه وزن بيش از حد و چاقي باعث بسياري از مشكلات، مثل جلوگیری از تخمک گذاری و كاهش جواب دهي به تاثيرات داروهاي باروری می شود.

يكي از مشكلات اضافه وزن مقاومت در برابر انسولين است. بانوان با اين وضعيت داراي مقدار زیادی آندروژن آزاد (هورمون مردانه) و استروژن هستند كه مي تواند تاثير منفي بر تخمک گذاری و جايگزيني جنين داشته باشد. مقدار مناسب هورمون ها براي آمادگي رحمي سالم ضروري است. اگر بافت بيش از اندازه (يعني چربي ها) براي جذب اين هورمون ها وجود داشته باشد، رحم از حضور هورمون ها براي آمادگي در باروری محروم مي ماند.

نامتوازن بودن هورمون های زنانه (PCOS) يكي از علل اصلی ناباروری در بانوان است که با چاقي و مقاومت در برابر انسولين وضعيت بدتري را بوجود مي آورد. تمامي بانوان بر اثر تاثیرات نامتوازن بودن هورمون های زنانه (PCOS) دچار ضعف در تخمک گذاری می شوند كه با افزايش بيش از حد وزن، شديدتر مي شود. البته تمامي خانم ها با اضافه وزن بيش از حد دچار نامتوازن بودن هورمون های زنانه (PCOS) نبوده و گرفتار اين مشكل داراي اضافه وزن بيش از حد نيستند. علائم معمول نامتوازن بودن هورمون های زنانه (PCOS) ، عادت ماهيانه نامنظم و زيادي موي بدن است و اگر شما با اين علائم روبرو هستيد با پزشك خود راجع به اين موضوعات صحبت کنید.

گرچه كاهش وزن ضرورتا باعث مداوای نامتوازن بودن هورمون های زنانه (PCOS) نمي شود، ولی بسياري از مطالعات نشان داده است كه حتي كاهش مقدار كمي وزن و چربي هاي بدن مي تواند وضعيت تخمک گذاری در بانوان با وزن زياد را بهبود بخشد. پروفسور رز فريش از دانشگاه شيكاگو مي گويد: مغز انسان در برابر اخطارهاي چاقي بسيار حساس است.

اين موضوع مي تواند در مواردي بالعكس (لاغري) نيز عمل كند. خانم ورزشكاری با وزن كم كه مدت ها عادت ماهيانه نداشت با افزايش چربی بدنی خويش از 8.2 درصد به 14.4 درصد دوباره عادت ماهيانه اش شروع شد.