لوله فالوپ یا لوله رحمی چیست؟
لوله فالوپ Fallopian tube یا لوله رحم یکی از دو لوله‌ای است که تخمک را از تخمدان به رحم منتقل می‌کند. جداره‌ی داخلی سلول‌های لوله‌های فالوپ دارای پرز‌های ریز مژه‌مانندی به نام سیلیا است. وجود سیلیا برای حرکت تخمک از طریق لوله‌ی فالوپ به رحم ضروری است. اگر بافت سیلیا به دلیل عفونت آسیب ببیند، تخمک نمی‌تواند به تنهایی رو به جلو حرکت کند و در لوله باقی می‌ماند. عفونت همچنین می‌تواند با ایجاد بافت‌های آسیب دیده، باعث انسداد جزئی یا کامل لوله‌ی فالوپ شود، که خود مانع از رسیدن تخمک به رحم می‌شود.
هر فرآیندی مانند عفونت، آندومتریوز (endometriosis)، تومور یا بافت آسیب‌دیده در لگن یا چسبندگی لگنی باعث آسیب به لوله‌ی فالوپ شده و قطر آن را کاهش می‌دهد. در نتیجه احتمال بارداری خارج از رحمی افزایش پیدا می‌کند. بارداری خارج از رحمی، نوعی بارداری است که در لوله‌ی فالوپ یا دیگر مناطق غیر عادی خارج از رحم شکل می‌گیرد.
نام لوله‌های فالوپ، برگرفته از گابریل فالوپیو (یا فالوپیا) پزشک و جراح ایتالیایی قرن 16 است که متخصص آناتومی، فیزیولوژی و فارماکولوژی بود. وی یکی از نخستین متخصصان سفلیس و یکی از جراحان بزرگ آن دوران بود. در میان آثار مختلف فالوپیو، تنها یکی از آنها به نام "نظری بر آناتومی" در زمان حیات وی منتشر شد.
قسمت های مختلف لوله فالوپ (لوله رحمی)
حیات تمام نوزادان انسان، از یک تخمک کوچک آغاز می‌شود، که باید در سیستم تولید مثل زنانه، به یک سفر پیچیده و طولانی ادامه دهد. در ابتدا، تخمک درون تخمدان، یعنی محل تخمک‌گذاری، ایجاد می‌شود. پس از تخمک‌گذاری، تخمک از تخمدان، به داخل حفره‌ی لگنی آزاد می‌شود. در این مرحله، تخمک بسیار آسیب‌پذیر است، زیرا دیگر در محفظه‌ی امن تخمدان قرار ندارد. در همین مرحله است که ساختار مهم و شناخته‌شده‌ای به نام لوله‌ی فالوپ، به تخمدان کمک می‌کند.
لوله‌ی فالوپ یا لوله‌ی رحمی، مسئول انتقال تخمک به رحم است. لوله‌ی فالوپ دارای انشعابات شیپوری شکلی به نام فیمبریا است که در حفره‌ی لگن قرار گرفته و تخمک‌های آزاد را جذب می‌کند. سپس آن‌را به داخل لوله‌ی فالوپ هدایت نموده و تخمک از آن طریق به رحم وارد می‌شود.
لوله‌ی فالوپ، نه تنها تخمک‌ها را جمع‌آوری و حمل می‌کند، بلکه محلی برای آغاز باروری است. اسپرم‌هایی که از طریق واژن به سیستم تولید مثل وارد می‌شوند، به داخل لوله‌ی فالوپ هدایت شده و تخمک را بارور می‌کنند. تخمک، پس از بارور شدن به مسیر خود به سمت رحم ادامه داده، در آنجا لانه‌گزینی نموده و در این فضای امن به جنین تبدیل می‌شود.
مشکلات لوله فالوپ (لوله رحمی)
لوله‌ی فالوپ، یک عضو با نوعی ساختار حیاتی است که نقش مهمی در فرایند تولید مثل انسان ایفا می‌کند. این لوله نیز مانند تمامی ساختارهای بدن، گاهی دچار مشکلاتی می‌شود که عملکرد آن را مختل می‌سازد. همانطور که می‌دانید، عملکرد اصلی لوله‌های فالوپ، انتقال تخمک از تخمدان به رحم است.
متاسفانه چندین مشکل وجود دارد که می‌تواند باعث انسداد لوله‌های فالوپی و ناتوانی آنها در حمل تخمک گردد. سه مورد از شایعترین مشکلاتی که باعث انسداد لوله‌های فالوپ می‌شود، بارداری خارج از رحمی، بیماری التهابی لگن و آندومتریوز (endometriosis) است.
بارداری خارج از رحمی، عبارتی برای توصیف بارداری‌های است که داخل رحم شکل نمی‌گیرند. اغلب بارداری‌های خارج از رحمی، زمانی اتفاق می‌افتند که تخمک به جای لانه‌گزینی در رحم، در داخل لوله‌ی فالوپ لانه‌گزینی نماید. بارداری خارج از رحمی، می‌تواند سلامت مادر را تهدید نماید، و با وجود لانه‌گزینی تخمک، اما جنین نمی‌تواند در آن محیط زنده بماند.
برای درمان بارداری خارج از رحمی، مادر باید متحمل جراحی شود، تا پیش از رشد بیش از حد تخمک، لوله‌ی فالوپ پاک‌سازی شده و تخمک بارور تخلیه گردد. اگرچه در این شرایط انجام جراحی ضروری است، اما می‌تواند در آینده عوارضی نیز ایجاد نماید. در طول جراحی، بافت‌های آسیب‌دیده‌ای داخل لوله‌ی فالوپ تشکیل می‌شوند که می‌توانند در آینده نیز از انتقال تخمک از لوله‌ی فالوپ به رحم جلوگیری نموده و بارداری خارج از رحمی مجددی را سبب شوند.
بیماری التهابی لگن یا PID، به معنای عفونت اندام‌های تولید مثلی زنانه همچون رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان است. باکتری‌های عفونی، اغلب با عفونت‌های ناشی از بیماری‌های مقاربتی همچون گونوره (Gonococcus) و کلامیدیا (Chlamydia) مرتبط هستند. این باکتری‌ها از طریق دخول وارد واژن شده، به لوله‌های فالوپ انتقال یافته و باعث آلودگی و عفونت بافت‌های آن ناحیه شوند. این عفونت، به بافت‌های سالم آسیب وارد می‌کند که می‌تواند باعث تنگ شدن مجرای لوله‌های فالوپ و یا انسداد کل لوله فالوپ گردد.
