دلایل جلو افتادن پریود چیست و آیا خطرناک است؟
جلو افتادن پریود به صورت گاه و بیگاه پریود معمولا باعث نگرانی نیست. چرخه قاعدگی هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. چرخه شما در اولین روز از قاعدگی کنونی شروع می شود و در اولین روز از قاعدگی بعدی پایان می یابد. چرخه معمول بین ۲۱ تا ۳۹ روز طول می کشد، بنابراین تعداد روزهای خونریزی از فرد به فرد متفاوت است. بیشتر افراد دو تا هفت روز خونریزی دارند. اگر جلو افتادن پریود زیاد رخ داده و چرخه به کرات کوتاه تر از ۲۱ روز است و منجر به خونریزی زودتر از معمول می شود می تواند نشانه یک مشکل باشد. برای دانستن علت پریود شدن زودتر از موعد ادامه مقاله را مطالعه کنید.
علت جلو افتادن پریود چیست؟
جلو افتادن پریود به دلایل متفاوتی ممکن است رخ دهد که مهمترین آنها شامل:
1. بلوغ:
بلوغ معمولا بین سنین ۸ تا ۱۳ سالگی شروع می شود. محرک آن مواد شیمیایی است که به آن هورمون های تولید مثل می گویند. این هورمون ها بر چرخه قاعدگی شما در طول سال های باروری تاثیر می گذارد. در سال های اول پس از شروع قاعدگی، این هورمون ها می تواند نامنظم باشد. این یعنی تعداد روزهای بین عادات ماهانه ممکن است کوتاه تر یا بلندتر از حد میانگین باشد. بلوغ می تواند باعث موارد زیر نیز بشود:
- بزرگ شدن بافت پستان
- رشد موی زیر بغل و کشاله ران
- جوش
- تغییر خلق و خو
2. پیش یائسگی:
پیش یائسگی دوران گذار به یائسگی است. معمولا اواسط یا اواخر دهه چهل سالگی رخ می دهد و حدود چهار سال طول می کشد. میزان هورمون ها در این دوره به شدت دچار تغییر می شود، بنابراین ممکن است زودتر یا دیرتر از معمول پریود شوید. پیش یائسگی می تواند باعث موارد زیر شود:
- سبک یا سنگین شدن پریود
- عقب افتادن پریود
- خشکی واژن
- گر گرفتگی
- اختلال خواب
- تندخویی
3. ورزش سنگین
ورزش سنگین می تواند باعث پریود نامنظم یا توقف کلی آن شود. اغلب این عارضه در ورزشکارانی دیده می شود که روزانه ساعت ها تمرین می کنند. در ورزش هایی مانند باله و ژیمناستیک مشاهده می شود. ورزش تنها زمانی بر قاعدگی شما تاثیر می گذارد که میزان کالری بسیار بیشتری از آن چه می خورید بسوزانید. بدون انرژی لازم بدن هورمون های تولیدمثل کافی برای تخمک گذاری را تولید نمی کند.
4. تغییر وزن:
قاعدگی زودهنگام، نامنظم یا عقب افتادن آن اغلب با تغییر شدید وزن نسبت دارد. با کاهش وزن سریع معمولا پریود دچار بی نظمی می شود. این می تواند با رژیم سخت، عمل بایپس معده یا اختلال غذا خوردن رخ بدهد. وقتی بدن وارد فاز قحطی شود، انرژی خود را برای عملکردهای حیاتی مانند تنفس ذخیره می کند. بدن دست از تولید هورمون های تولید مثل می کشد و منجر به بی نظمی در پریود خواهد شد.
5. استرس:
استرس شدید سطح هورمونی را بهم می زند و باعث بی نظمی در پریود می شود. اگر دچار تشویش شده اید یا اخیرا حادثه دردناکی را پشت سر گذاشته اید می تواند تعادل هورمونی شما را بهم بزند. استرس می تواند باعث موارد زیر نیز بشود:
- افزایش یا کاهش وزن بی دلیل
- اختلال خواب
- اختلال تمرکز
6. تغییر در عادات روتین:
تغییر در عادات همیشگی می تواند بر هورمون ها تاثیر بگذارد و باعث عقب و جلو افتادن پریود شود. به عنوان مثال، برخی تحقیقات نشان داده است افرادی که شیفت کاری روزانه و شبانه دارند، مانند پرستارها، اغلب دچار بی نظمی در پریود هستند. تغییر ساعت نیز تاثیر مشابهی دارد.
محققان دلیل این اتفاق را دقیقا نمی دانند، اما ممکن است با اختلال در ریتم شبانه روزی مرتبط باشد. این اتفاق هورمون ملاتونین خواب را مختل می کند. برای کشف ارتباط بین ملاتونین و هورمون های تولید مثل باید تحقیقات بیشتری انجام شود.
7. داروهای رقیق کننده خون:
مصرف داروهای رقیق کننده خون ممکن است پریود را طولانی کند و باعث خونریزی شدید شود. حین پریود رقیق کننده خون به طور طبیعی برای نازک کردن دیواره رحم ترشح می شود، تا خون بتواند از واژن جاری شود. مصرف رقیق کننده خون می تواند سرعت این روند را افزایش بخشد و منجر به خونریزی سنگین تر شود.
8. ضدبارداری هورمونی:
هورمون های موجود در ضدبارداری های هورمونی مستقیما بر تخمک گذاری و پریود تاثیر می گذارد. اگر قرص ضدبارداری مصرف می کنید، زمان بندی قاعدگی بعدی بستگی به آن دارد که چه زمانی از چرخه شروع به مصرف قرص کرده اید و اینکه یک هفته دارونما مصرف می کنید یا خیر.
گزینه های دیگر ضدبارداری هورمونی، نظیر آی یو دی و آمپول نیز می تواند باعث بی نظمی در پریود در دو تا سه ماه اول شود. اثرات جانبی شامل بی نظمی در پریود یا خونریزی شدید روزانه است. حین عادت به ضدبارداری هورمونی ممکن است دچار موارد زیر شوید:
- گرفتگی
- درد پستان ها
- سردرد
- تهوع
9. ضدبارداری اضطراری:
ضدبارداری اضطراری برای کاهش خطر بارداری پس از رابطه محافظت نشده استفاده می شود. می توانید قرص آن را مصرف کنید یا از آی یو دی مسی بهره گیرید. قرص ضدبارداری اضطراری حاوی هورمون هایی است که روند تخمک گذاری طبیعی را دچار اختلال می کند. این مورد نیز می تواند یکی دیگر از علت های پریود شدن زودتر از موعد یا دیرهنگام شود. اگر مرتب از این قرص ها استفاده می کنید ممکن است دچار بی نظمی پریود شوید. خونریزی شدید پس از کار گذاشتن آی یو دی بعید نیست. چند ماه طول می کشد تا رحم به آن عادت کند، در این مدت ممکن است دچار خونریزی روزانه یا نامنظم شوید. آی یو دی مسی می تواند باعث موارد زیر شود:
- پریود سنگین
- گرفتگی قاعدگی شدید
- گرفتگی یا کمردرد
10. بیماری های مقاربتی خاص:
بیماری های مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا بسیار شایع است. این عفونت باکتریایی معمولا نشانه ندارد. از نشانه های آن لکه بینی بین عادات ماهانه یا ترشحات خونی است. همچنین می تواند شامل موارد زیر باشد:
- - درد هنگام رابطه جنسی
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- درد شکم
11. سندروم تخمدان پلی کیستیک:
سندروم تخمدان پلی کیستیک عارضه ای شایع است که به خاطر عدم توازن هورمونی رخ می دهد. حدود ۱۰ درصد از بانوان بارور را دچار می کند. بسیاری از افراد تا وقتی که در باردار شدن دچار مشکل شوند متوجه آن نخواهند شد. همچنین می تواند باعث عوارض زیر شود:
- عادات ماهانه نامنظم
- عقب افتادن پریود
- موی زیاد در صورت و بدن
- آکنه
- افزایش وزن
12. آندومتروز:
آندومتروز زمانی رخ می دهد که بافت آندومتورم مانند شروع به رشد خارج از رحم در جاهایی نظیر تخمدان ها، شکم و روده می کند. حدود ۱۱ درصد از بانوان آمریکا بین سنین ۱۵ تا ۴۴ سال دچار آن می شوند. آندومتروز علاوه بر خونریزی غیرمنتظره می تواند باعث موارد زیر شود:
- گرفتگی قاعدگی شدید
- کمردرد مزمن
- درد هنگام رابطه جنسی
13. دیابت کنترل نشده یا تشخیص داده نشده:
وقتی دیابت تشخیص داده نشود یا خوب مدیریت نشود، قند خون بصورت مزمن بالاتر از حد طبیعی است. یک تحقیق در سال ۲۰۱۱ دریافت که بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ در سالهای منتهی به تشخیص عادات ماهانه نامنظم داشته اند. دیابت می تواند باعث موارد زیر شود:
- تشنگی زیاد
- نیاز بیشتر به ادرار کردن خصوصا شب ها
- التیام آهسته
- کاهش وزن ناگهانی
14. بیماری تیروئید:
گمان می رود یک هشتم بانوان در زندگی خود دچار بیماری تیروئید می شوند. عارضه تیروئید باعث می شود بدن شما هورومون تیروئید کمتر یا بیشتری از نیاز تولید کند. این هورمون برای عملکردهای متعدد بدن از جمله سوخت و ساز و چرخه قاعدگی ضروری است. نشانه های شما بستگی به کم کاری یا پر کاری تیروئید دارد. علاوه بر قاعدگی زودهنگام ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
- سبک یا سنگین تر بودن پریود نسبت به حالت طبیعی
- سریع یا کندتر شدن ضربان قلب
- اختلال خواب
- کاهش یا افزایش غیرمنتظره وزن
تفاوت نشانه های قاعدگی زودهنگام و لانه گزینی
لانه گزینی زمانی رخ می دهد که تخمک بارور به دیواره رحم بچسبد و یک تا دو هفته پس از بارداری اتفاق می افتد. لانه گزینی همیشه با نشانه همراه نیست. وقتی نشانه ها بروز کند، شامل خونریزی خفیف یا گرفتگی است. خونریزی معمولا سبک تر از پریود عادی است و نیازی به تامپون یا نوار بهداشتی ندارد.
اگر رابطه جنسی محافظت نشده داشته اید یا ضدبارداری را درست مصرف نکرده اید، خوب است تست بارداری بدهید. ممکن است برای آزمایش هنوز زود باشد. اگر می توانید تا یک هفته پس از زمان شروع طبیعی پریود خود صبر کنید. همچنین می توانید برای تایید نتیجه به پزشک مراجعه کنید.
تفاوت بین نشانه های پریود زودهنگام و سقط جنین
سقط جنین از دست رفتن بارداری است. بیشتر سقط های جنین در سه ماهه اول رخ می دهد. اغلب زمانی رخ می دهد که فرد متوجه بارداری خود نشده است، بنابراین تشخیص پریود سنگین و سقط جنین سخت است. سقط جنین می تواند باعث گرفتگی و کمردرد بیشتر از حد معمول شود. اگر بارداری بیشتر جلو رفته باشد، ممکن است ترشحات صورتی، لخته خون یا تکه های بافت جنینی از واژن خارج شود. اگر فکر می کند دچار سقط جنین شده اید به پزشک مراجعه کنید.
اگر بافت های غیرعادی از شما خارج شده و می توانید جمع کنید آن ها را با خود نزد پزشک ببرید. پزشک بافت را برای تشخیص مورد بررسی قرار خواهد داد. پزشک برای تشخیص سقط جنین معاینه لگنی و سونوگرافی انجام می دهد. در برخی موارد ممکن است نیاز به بیرون آوردن بافت باقی مانده از رحم باشد.
برای مدیریت زمان پریود چه کنیم؟
مدیریت پریود بستگی به دلیل زودهنگام بودن آن دارد. در بیشتر موارد، جلو افتادن پریود خود بخود طی یک یا دو ماه رفع می شود. می توانید کارهای زیر را انجام دهید:
- از اپلیکیشن نی نی پلاس استفاده کنید: این اپلیکیشن اجازه می دهد نشانه های روزانه خود را دنبال کنید. به مرور می توانید متوجه الگوی خونریزی شوید. همچنین می توانید علامت گذاری های خود را با پزشک به اشتراک بگذارید.
- آماده باشید: چند نواربهداشتی یا تامپون در کیف یا محل کار خود بگذارید تا غافلگیر نشوید. برای محافظت بیشتر چند لباس زیر مخصوص قاعدگی تهیه کنید.
- هر شب هشت ساعت بخوابید: برنامه خواب نامنظم می تواند نظم پریود را بهم بریزد. اگر شب کار هستید روزها برای حفظ ریتم شبانه روزی در جای تاریک و ساکت بخوابید.
- رژیم غذایی سالم و متوازن داشته باشید: تغذیه مناسب کلید دستگاه تولید مثل سالم است. اگر کالری کافی مصرف نکنید بدن نمی تواند هورمون های مورد نیاز برای عملکرد منظم را تولید کند.
- ورزش سنگین نکنید: وقتی کالری بیشتری از غذای مصرفی بسوزانید بدن انرژی لازم برای تولید هورمون های تولیدمثل را نخواهد داشت.
- استرس خود را مدیریت کنید: استرس روانی می تواند منجر به جلو افتادن پریود شده و بر چرخه قاعدگی شما تاثیر بگذارد. اگر زندگی در خانه یا محل کار شما را دچار استرس کرده است روش هایی برای برطرف کردن آن را پیش بگیرید و زمان هایی را به تفریح، پیاده روی و یوگا اختصاص دهید.
- وزن سالم را حفظ کنید: چاقی می تواند هورمون های تولیدمثل شما را مختل کند. شروع یک برنامه ورزشی با یک دوست یا پیوستن به گروه حمایتی رژیم غذایی می تواند به رسیدن به وزن سالم مفید باشد.
چه زمانی باید برای جلو افتادن پریود به پزشک مراجعه کنید؟
جلو افتادن پریود همیشه نشانه مشکل جدی نیست. اما اگر دچار درد یا ناراحتی شدید هستید به پزشک مراجعه کنید. اگر دچار سقط جنین شده اید یا مشکوک به آن هستید باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. اگر دچار عارضه ای شدید نیستید ممکن است بتوانید در خانه آن را حل کنید. دو تا سه ماه پریود خود را دنبال کنید و زمان بندی، میزان خونریزی و نشانه های دیگر را یادداشت کنید. اگر مدام شاهد جلو افتادن پریود و عادت ماهانه شما از نظم خارج شده است به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند از این اطلاعات برای بررسی چرخه کمک بگیرد و توصیه های لازم را بکند.
مطالعه بیشتر:
چند روز تاخیر در پریود طبیعی است؟
چگونه زودتر پریود شویم (باز کننده سریع قاعدگی)
چی بخوریم که پریود شویم (جلو انداختن پریود با تغذیه)
تاخیر پریود و آمادگی رحم برای بارداری با هم ارتباط دارند؟
