آیا ترشح در دوران یائسگی طبیعی است یا خیر؟
تغییر سطح هورمون ها اثرات مختلفی ایجاد می کند که افزایش یا کاهش ترشحات واژن از جمله این تغییرات است. ترشحات واژن کاملاً طبیعی و حاوی مقدار مشخصی اسیدیته است که مانع عفونت و خشکی واژن می شود. افزایش ترشح در دوران یائسگی ممکن است باعث نگرانی شود اما بیشتر اوقات به درمان نیاز ندارد. البته، در مواردی ترشحات غیرمعمول واژن می تواند نشانه وجود مشکل باشد. با ما همراه باشید تا درباره نوع طبیعی و غیرطبیعی ترشح در دوران یائسگی و زمان مراجعه به پزشک بیشتر بدانید.
چه زمانی می گوییم یائسه شده ایم؟
یائسگی بخشی طبیعی زندگی و مرز بین پیش یائسگی و بعد از یائسگی است. یائسگی زمانی اتفاق می افتد که فرد به مدت 12 ماه یا یک سال، قاعدگی نداشته باشد. اما تغییرات بسیار زودتر از قطع پریود، بروز می کنند. در واقع وقتی تولید هورمون استروژن و پروژسترون در بدن، به طور چشمگیر و با علائم ظاهری رو به کاهش می نهد، دوران پیش یائسگی شروع می شود. آغاز این مرحله انتقالی بین 45 تا 55 سالگی است و می تواند بین 7 تا 14 سال طول بکشد. چنانچه رحم یا تخمدان از طریق جراحی برداشته شده باشد، پیش یائسگی زودتر و ناگهانی اتفاق می افتد. خانمها بعد از یائسگی، یائسه تلقی می شوند.
ترشح سالم در دوران یائسگی چگونه است؟
ترشحات واژن در افراد مختلف و در سنین مختلف، متفاوت است. به طور کلی ترشحات سالم، سفید رنگ، کرمی یا شفاف است. خیلی غلیظ نیست، حتی در مواردی رقیق به نظر می رسد، بوی شدید ندارد و تحریک ایجاد نمی کند. مقدار این ترشحات گاهی به اندازه ای کم است که روی لباس زیر احساس نمی شود. گاهی نیز به اندازه ای زیاد است که نیاز به تعویض لباس دارید. هر دو مورد طبیعی هستند.
ترشحات غیرطبیعی چگونه است؟
رنگ ترشح در دوران یائسگی، نشان دهنده وجود مشکل است:
• ترشح سفید غلیظ پنیرکی: می تواند نشانه عفونت قارچی باشد.
• ترشح خاکستری: می تواند به دلیل عفونت باکتریایی باشد.
• ترشحات زرد مایل به سبز: می تواند نشانه واژینیت التهابی اسکواماتیو، آتروفی واژن یا تریکومونیازیس باشد.
• ترشحات صورتی یا قهوه ای: ترشحات صورتی یا قهوه ای احتمالاً حاوی خون هستند. اگر 12 ماه، از آخرین قاعدگی شما می گذرد، نباید در ترشحات خود خون مشاهده کنید. در غیر اینصورت نشانه ای از وجود ناهنجاری در رحم یا علامتی است که نیاز به پیگیری جدی دارد.
علائم دیگری که نشان می دهد ترشح طبیعی نیست:
• بوی نامطبوعی دارد.
• در واژن یا بخش خارجی دستگاه تناسلی، تحریک ایجاد می کند.
• برای اینکه به بیرون نشت نکند، باید از نوار بهداشتی استفاده کنید.
• علائم ناخوشایند دیگری مانند قرمزی، سوزش یا مقاربت دردناک دارید.
چرا این اتفاق می افتد؟
احتمالاً متوجه تغییر ترشحات در دوران یائسگی شده اید. تغییر در ترشح در دوران یائسگی به دلایل متعددی رخ می دهد.
کاهش هورمون ها
در وهله اول، طی چند سال گذشته تغییرات زیادی در بدن رخ داده و سطح استروژن و پروژسترون بسیار کمتر از قبل است. در بسیاری از بانوان، این تغییر موجب ترشح کمتر واژینال خواهد شد. مقادیر کمتر هورمون های زنانه، نازکی واژن، خشکی و تحریک پذیری را به همراه دارد. بدن با تولید ترشحات بیشتر به این تغییرات پاسخ می دهد.
نازک شدن پوست
اکنون که پوست کمی نازک تر و ظریف تر شده است، حتی در مواجهه با ادرار نیز احتمال تحریک پذیری و در نتیجه افزایش ترشح وجود دارد. نازکی واژن احتمال عفونت واژن و ترشحات غیرطبیعی را افزایش می دهد.
روان کننده ها
اگر خانمی هیسترکتومی یعنی جراحی برداشتن رحم، انجام داده باشد، به طور عادی قاعدگی او پایان می پذیرد اما این امر مانع تولید روان کننده در واژن نیست. نکته مثبت اینجاست که ترشحات واژن در دوران یائسگی به روان نگه داشتن واژن در حین مقاربت کمک می کند.
در حقیقت، داشتن رابطه جنسی منظم یا سایر فعالیتهای واژینال به سالم ماندن واژن کمک می کند. در غیر این صورت، ممکن است آتروفی واژن رخ دهد که در آن دیواره های واژن کوتاه و باریک می شوند و مشکلاتی مانند خشکی بیش از حد واژن را به همراه دارد که موجب تحریک، التهاب و درد حین مقاربت خواهد شد.
ترشح در دوران یائسگی چقدر طول می کشد؟
افراد با یکدیگر تفاوت دارند. به طور کلی، هر چه سطح هورمون زنانه کمتر باشد، ترشحات کمتری خواهید داشت. هر چند ممکن است همیشه مقدار مشخصی ترشحات واژن داشته باشید.
چنانچه از نظر پزشکی مشکلی وجود نداشته باشد، نمی توان به طور دقیق در مورد مدت زمان پیش یائسگی و ترشح اظهار نظر کرد. یائسگی تغییرات بزرگی ایجاد می کند و هر چه به یک سال نزدیک می شوید، بدن به شرایط عادی بازمی گردد.
بعد از یائسگی، ممکن است ترشحات واژن کمتر شود و حتی لازم باشد برای رفع خشکی واژن از روان کننده ها استفاده کنید. اگر ترشحات ناشی از عفونت باشد، با درمان خیلی زود برطرف می شود. اگر نگرانی از این بابت دارید، به پزشک مراجعه کنید.
درمان ترشح در دوران یائسگی چیست؟
در صورت وجود ترشحات معمولی، برای جلوگیری از تحریک پوست می توانید:
• لباس زیر گشاد و نخی بپوشید و اگر خیس شد، آن را تعویض نمائید.
• در صورت لزوم برای خشک نگه داشتن ناحیه از نواربهداشتی های کوچک روزانه استفاده کنید. بهتر است نوار بهداشتی فاقد بو باشد و چندین بار در روز تعویض شود.
• ناحیه تناسلی را به آرامی با آب ساده بشویید. از استفاده از صابون خودداری کنید.
• بعد از استحمام یا دوش گرفتن محل را خشک کنید.
برای تسکین تحریک پذیری ناحیه واژن، توصیه می شود:
• از دوش واژینال و استفاده از محصولات بهداشتی بانوان خودداری کنید.
• از حمام کف و حمام کردن با محصولات حاوی عطر و سایر مواد خشن پرهیز نمائید.
• لباس زیر خود را با شوینده ملایم بشویید. از مصرف نرم کننده های لباس و ورق های خشک کن مخصوص ماشین لباسشویی خودداری و لباس های زیر را کاملاً آبکشی کنید.
• لباس زیر در ناحیه تناسلی به هیچ وجه نباید تنگ باشد.
• در صورت امکان بدون لباس زیر بخوابید.
چه زمانی باید برای ترشح در دوران یائسگی به پزشک مراجعه کرد؟
احتمالاً از وضعیت طبیعی ترشحات واژن خود آگاه هستید. در صورت نگرانی، به پزشک خود مراجعه کنید. برخی از نشانه هایی که ممکن است نیاز به درمان داشته باشد، عبارتند از:
• ترشح به رنگ غیر از سفید، کرم یا شفاف
• ترشحات غلیظ و دانه دار
• بوی بد
• سوزش
• خارش
• رنگ قرمز
• ترشحات مداوم و آزاردهنده
• التهاب واژن و واژینیت که بخش بیرونی دستگاه تناسلی است
• مقاربت دردناک
• جوش یا زخم تناسلی
هر میزان خونریزی پس از یائسگی غیرطبیعی است و باید به پزشک مراجعه کنید.
حتی اگر ترشح در دوران یائسگی کاملاً طبیعی باشد، احتمال ابتلا به عفونت های باکتریایی و قارچی وجود دارد. اگر پوست حساسی دارید، ممکن است در اثر استفاده از صابون ها، محصولات بهداشتی و حتی شوینده های لباس دچار سوزش واژن و بخش بیرونی دستگاه تناسلی شوید. موارد زیر عفونت های مقاربتی که باعث ترشحات واژن می شوند:
• کلامیدیا
• سوزاک
• اچ آی وی
• تریکومونیازیس
حتماً در مورد رنگ، غلظت و بوی ترشحات خود به علاوه علائم دیگری که ممکن است داشته باشید با پزشک صحبت کنید. پس از بحث در مورد علائم و سابقه بیماری، پزشک احتمالاً معاینه لگن انجام می دهد تا هر گونه بی نظمی احتمالی را بررسی کند. در برخی موارد ترشحات واژن زیر میکروسکوپ بازنگری می شوند تا سطح اسیدیته و علائم عفونت تشخیص داده شود.
آیا ترشح در دوران یائسگی را باید درمان کنیم؟
ترشح در دوران یائسگی اگر طبیعی باشد نیازی به درمان ندارند. آتروفی واژن را می توان با روان کننده ها و در برخی موارد با کرم یا قرص استروژن درمان کرد. عفونت های قارچی با داروهای ضد قارچ بدون نسخه علاج می شوند. پزشک برای عفونت های باکتریایی و مقاربتی داروهای مخصوص تجویز می کند.
کلام آخر
ترشحات واژن در طول زندگی طبیعی است و در مقدار آن نیز نوسانات طبیعی وجود دارد. یائسگی به دو دوره پیش یائسگی و یائسگی تقسیم می شود. در این مدت ممکن است متوجه افزایش یا کاهش ترشح شوید. اگر ترشح در دوران یائسگی رنگ و قوام طبیعی داشته باشد و علائم دیگری نداشته باشید، هیچ نگرانی وجود ندارد. اما اگر عادی به نظر نمی رسد، بوی نامطبوعی دارد یا با علائم دیگری همراه است، شاید به دلیل عفونت یا بیماری باشد که نیاز به درمان دارد لذا باید به پزشک مراجعه کنید.
مطالعه بیشتر:
دوران یائسگی در چه سنی آغاز می شود؟
۵ عارضه جنسی مربوط به دوران یائسگی کدام است؟
آتروفی واژن پس از یائسگی و نشانه های آتروفی واژن چیست؟
علائم شایع دوران یائسگی چیست چگونه می توان آن را تشخیص داد؟
