انسداد روده در جنین ، تشخیص و عمل انسداد روده در نوزادان
روده شامل دو بخش روده کوچک و روده بزرگ است. روده کوچک خود از سه قسمت دئودنوم (دوازدهه)، ژژنوم و ایلئوم ساخته شده است که تمامی این ساختار ها از لایه اندودرم دیسک زایای سه لایه ای تشکیل می شوند. در طی روند تکامل در ابتدا مجرای گوارش به صورت یک لوله توپر است و سپس کانالیزه شده و مجرای خالی لوله گوارش را تشکیل می دهد. اگر به هردلیلی کانالیزه شدن در برخی قسمت ها به درستی انجام نشود، انسداد روده در جنین بروز خواهد کرد.
انسداد روده در جنین
انسداد روده در جنین به شرایطی گفته میشود که روده جنین به درستی رشد نکرده و بخشی از آن یا کل روده مسدود شده است. به این عارضه انسداد روده میگویند. این عارضه ممکن است در هر قسمتی از روده به وجود آید. هنگامیکه سخن از آترزی روده یا انسداد روده در میان است، منظور انسداد در روده کوچک است. انسداد در روده بزرگ را آترزی کولون مینامند. انسدادهایی که در قسمت اول روده و دقیقا بعد از معده به وجود میآید، به نام انسداد اثنیعشری (آترزی دوازدهه) نامیده میشود و به شکلهای متفاوتی ظاهر میشود.
انسداد ممکن است در دیگر اندامهای توخالی بدن مانند مری ایجاد شود. انسداد مری عارضهای رایج بین نوزادان است، ولی معمولا قبل از تولد تشخیص داده نمیشود.
دلیل انسداد روده جنین چیست؟
اختلال در کانالیزه شدن دستگاه گوارش به علل متفاوتی همچون مشکلات عروقی، اختلال در ژنوم و یا بیان ژن ها، همه گی می توانند از علل بروز انسداد روده در جنین باشند.
انسداد روده چقدر رایج است؟
در هر ۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ تولد، یک نوزاد به انسداد روده مبتلا میشود. تنها راه درمان، جراحی است و فرقی ندارد انسداد در کدام قسمت روده ایجاد شده باشد. نوزاد باید چند هفته در بیمارستان بماند تا رودهها و عملکرد آن بهبود یابد.
انسداد روده در جنین چگونه تشخیص داده میشود؟
آثار انسداد روده مانند گشاد شدن روده یا افزایش مایع آمنیوتیک، در معاینات معمول قبل از بارداری و توسط سونوگرافی قابل مشاهده است و ما را نسبت به شرایط آگاه میکند. هرچند علت انسداد روده، تنها از طریق سونوگرافی قابل تشخیص نیست. انجام آزمایشهای دیگر قبل از بارداری ممکن است ضروری باشد. ممکن است تست آمنیوسنتز برای بررسی ناهنجاریهای کروموزومی یا دیگر مشکلات ژنتیکی مربوط به انسداد روده برای شما پیشنهاد شود.
چه اتفاقی ممکن است قبل از تولد رخ بدهد؟
اگر انسداد در بالای روده باشد، جنین نمیتواند مایع آمنیوتیکی را به درستی ببلعد. افزایش مایع آمنیوتیک، پلی هیدرامنیوس نامیده میشود. پلی هیدرامنیوس شدید، خطرزایمان زودرس را افزایش میدهد.
هنگامیکه انسداد روده در قسمت پایین روده باشد، حلقههای روده گشاد شده و از مایع پر میشود. معمولا این حلقهها تهدیدی برای سلامت جنین نیست. در مواردی نادر، ممکن است روده پیچ بخورد و جریان خون خود را قطع کند.
قبل از تولد چه کاری میتوان انجام داد؟
تشخیص پیچخوردگی روده کاری مشکل است و حتی اگر این عارضه تشخیص داده شود، ممکن است برای درمان آن دیر باشد. به دلیل خطری که این کار برای جنین دارد، معمولا قبل از تولد مداخلهای صورت نمیگیرد.
چه گزینههایی برای زایمان وجود دارد؟
اگر علائم این مشکل در جنین مشاهده نشده است، نیازی به زایمان قبل از موعد یا سزارین وجود نخواهد داشت. ممکن است پس از تشخیص انسداد روده، پیشنهاد سزارین داده شود. به هر حال بهتر است بانوان در بیمارستانهایی زایمان کنند که مجهز به بخش مراقبتهای ویژه نوزادان (NICU) باشد و یک متخصص نوزادان نیز در آنجا حضور داشته باشد.
عمل انسداد روده در نوزادان چگونه است؟
اغلب نوزادان با مشکل انسداد روده، در بدو تولد دچار مشکل فوری نیستند. شما پس از تولد میتوانید نوزاد را در آغوش بگیرید. متخصص زنان باید در آنجا حضور داشته باشند تا در صورت نیاز درمانهای لازم را شروع کند یا نوزاد را به بخش مراقبتهای ویژه نوزادان (NICU) منتقل کند.
راه درمان انسداد روده در نوزادان جراحی است. نوزاد را برای تشخیص محل انسداد به طور کامل معاینه میکنند، سپس یک جراح اطفال عمل روده را انجام خواهد داد. هدف از این جراحی، برداشتن محل انسداد است تا روده عملکرد گوارشی خود را به دست آورد. چگونگی و تعداد عمل جراحی بستگی به محل انسداد و شرایط آن دارد و در طول عمل جراحی مشخص میشود.
هنگامیکه نوزاد دوران نقاهت را پشت سر میگذارد، از طریق سرم تغذیه میشود. این روش به رشد طبیعی او کمک میکند و هنگامیکه نشانههایی از عملکرد درست روده مشاهده شد، میتوان از طریق دهان او را تغذیه کرد. ممکن است روزها و هفتهها طول بکشد و این بستگی به نوع انسداد و وسعت عمل جراحی دارد. بازگشت به عملکرد صحیح روده، معمولا دو تا سه هفته زمان میبرد.
بعد از ترمیم و بهبودی روده، مدتی طول میکشد تا نوزاد بتواند به اندازه کافی شیر مادر بخورد یا به تغذیه مناسب خود عادت کند. ممکن است با در نظر گرفتن شرایط روده نوزاد و نارس بودن او، نیاز باشد چند هفته یا بیشتر در بیمارستان بستری باشد.
نتیجه درازمدت انسداد روده در جنین چیست؟
باتوجه به این که راه درمان انسداد روده نوزاد جراحی شکمی است، نتیجه درازمدت برای اغلب انسدادهای روده عالی خواهد بود. معمولا نوزادان در بدو تولد دارای مشکلات جزئی روده هستند که به زودی بهبود پیدا میکنند. اگر نوزاد شما مقدار زیادی از روده کوچک خود را بر اثر رشد ناکافی در دوران بارداری یا عمل جراحی برای انسدادد روده از دست بدهد، در جذب مواد مغذی مشکل خواهد داشت و میبایست تغذیه از طریق سرم را به مدت طولانیتری ادامه دهد.
نتیجه درازمدت انسداد روده در جنین، بستگی به شرایطی دارد. ممکن است دلیل انسداد روده فیبروئیدهای کیستی باشد. دکترهای ژنتیک و متخصصین اطفال با همکاری یکدیگر به برطرف کردن مشکل نوزاد شما خواهند پرداخت.
مطالعه بیشتر:
آترزی روده جنین نشانه چیست؟ تشخیص و مراقبت بعد از عمل
نشانه هایی زایمان زودرس چیست و چه دلایلی دارد؟
منبع: lifespan