روزه گرفتن در بارداری چه شرایطی دارد؟
روزه گرفتن، سنتی مذهبی و در عین حال سنتی است که نه تنها مسلمانان، بلکه بسیاری از مردم دیگر جهان نیز آن را انجام می دهند. دو دلیل مهم پیروی از دستورات دینی و همچنین بهره بردن از فواید روزه که امروزه علم آن را ثابت کرده است، سبب شده تا افراد مختلف و حتی زنان باردار نیز به گرفتن روزه علاقه مند شوند، اما آیا روزه گرفتن در بارداری مجاز است؟ یا روزه گرفتن در بارداری ضرر دارد؟ آیا روزه گرفتن در بارداری، سلامت جنین و مادر را تهدید نمی کند؟ پاسخ این سوالات را می توانید در ادامه متن بخوانید.
روزه گرفتن در بارداری مجاز است؟
از دید پزشکی، اگرچه تحقیقات هنوز در این زمینه ادامه داشته و شواهد علمی کافی در درست نیست، اما بسیاری از پزشکان و کارشناسان معتقدند که روزه گرفتن در بارداری، به هیچ عنوان فکر و ایده خوبی نخواهد بود. زیرا نتایج حاصل از تعدادی از پژوهش های علمی، نشان داده اند زنان بارداری که در ماه رمضان روزه می گیرند، ممکن است در مقایسه با آن دسته از مادران بارداری که روزه نمی گیرند، عوارض بارداری همچون تولد نوزادانی با وزن پایین تر و یا جفت کوچکتر و در نتیجه اختلال در خونرسانی جفتی، را به میزان بیشتری تجربه کنند.
البته در مقابل مطالعات اندکی نیز وجود دارند که هیچ تفاوتی را بین نوزادان متولد شده از مادرانی که در بارداری خود روزه گرفته اند و مادرانی که در ماه رمضان روزه نگرفته اند، نشان نمی دهند و بر همین اساس نیز برخی از پزشکان بر این باور هستند که روزه گرفتن در بارداری، تحت شرایط خاصی ممکن خواهد بود. این دسته از پزشکان می گویند تأثیر روزه داری در دوران بارداری ممکن است به سلامت کلی مادر، سن بارداری و همینطور زمانی از سال که ماه رمضان در آن واقع شده است، بستگی داشته باشد و باید بر اساس این پارامترها، در مورد بی خطر بودن یا نبودن روزه گرفتن در بارداری، نظر داد.
به علاوه از دیدگاه دینی نیز، اگر نگرانی بابت آسیب رسیدن به جنین وجود داشته باشد، نه تنها روزه گرفتن در بارداری بر خانم واجب نیست، بلکه اگر مادری با روزه گرفتن در بارداری به جنین درون رحم خود آسیبی وارد کند، روزه هایش صحیح نبوده و باید قضای آن ها را به جا بیاورد!
شرایط روزه گرفتن در بارداری
اگر جزو کسانی هستید که با وجود توصیه های پزشکی و دینی، باز هم می خواهید هرطور که شده در ماه رمضان روزه بگیرید، قبل از هر چیز باید این نکته مهم را بدانید که به صورت کلی در چه زمانی از بارداری می توان روزه گرفت و در چه زمانی خیر. قاعده کلی که برای روزه گرفتن در بارداری در نظر گرفته می شود، به شرح زیر است:
روزه گرفتن در سه ماهه اول بارداری
روزه گرفتن در سه ماهه اول بارداری، تحت هر شرایطی ممنوع است. زیرا در این دوران حساس، تمامی بخش های بدن جنین و از همه مهم تر مغز، در حال شکل گیری و رشد بوده و او برای پیش بردن این پروسه مهم به انرژی زیادی نیاز دارد. بنابراین اگر مواد مغذی و از همه مهم تر گلوکز که منبع انرژی سلولی است به طور مداوم به جنین نرسد، او به ناچار به سراغ ذخایر چربی رفته که در نتیجه مصرف آن ها، کتون زیادی تولید می شود. و مشکل اینجاست که قرار گرفتن جنین در معرض کتون، می تواند خطر بروز مشکلات جدی همچون اختلالات رشدی، مشکلات سیستم عصبی و اختلال در یادگیری در آینده را افزایش دهد. از سوی دیگر، به دلیل گرسنگی طولانی مدت، بدیهی است که با روزه گرفتن در بارداری، بسیاری از عوارض رایج در سه ماهه اول مانند خستگی، خواب آلودگی، ضعف، کمبود انرژی، حالت تهوع، درد معده و سوزش سردل تشدید شوند.
روزه گرفتن در سه ماهه دوم بارداری
سه ماهه دوم بارداری، تنها زمانی است که روزه گرفتن در آن، ممکن است چندان مشکل ساز نباشد، به شرط آنکه هیچ مشکل و بیماری نداشته باشید و پزشک برحسب شرایط بارداری و جنین، مجوز این کار را به شما بدهد.
روزه گرفتن در سه ماهه سوم بارداری
درست مانند سه ماهه اول بارداری، روزه گرفتن در سه ماهه سوم بارداری نیز ممنوع است. زیرا عمده وزن گیری جنین در این مرحله از بارداری رخ داده و بنابراین دریافت ناکافی مواد مغذی، می تواند بر روی وزن هنگام تولد نوزاد تاثیر بسیار منفی بگذارد.
به علاوه به یاد داشته باشید که اگر ماه رمضان در فصل گرما باشد، روزه گرفتن حتی در سه ماهه دوم بارداری نیز عاقلانه نخواهد بود. زیرا کم آب شدن بدن می تواند با عوارض بسیار جدی همراه باشد، از جمله:
- افزایش خطر بروز عفونت های ادراری،
- به خطر انداختن عملکرد کلیه های خانم باردار،
- افزایش درجه حرارت بدن و افزایش خطر ناهنجاری های جنینی در سه ماهه اول بارداری،
- و کاهش حجم مایع دور جنین (مایع آمنیوتیک) که به نوبه خود خطر زایمان زودرس و مشکلات جنینی را افزایش می دهد.
نکات مهم برای روزه گرفتن در بارداری
اگر با در نظر گرفتن تمامی این خطرات، تصمیم داشتید که در سه ماهه دوم بارداری روزه بگیرید و پزشکتان هم به شما اجازه این کار را داد، بهتر است برای کاهش خطرات احتمالی، این موارد را رعایت کنید:
- به صورت متوالی، تمام روزهای ماه رمضان را روزه نگیرید. بهتر است هر دو الی سه روز یک بار استراحت کنید تا به بدن و جنین استرس وارد نشود.
- اگر در طول روزه گرفتن در بارداری، احساس سرگیجه، ضعف، گیجی یا خستگی و هر علامت آزاردهنده دیگری پیدا کردید، باید روزه را شکسته و افطار کنید.
- برای کاهش خطر کم آبی و افت سطح انرژی، هوای منزل را خنک نگه داشته و بیش از حد فعالیت نکنید.
- در هنگام سحر و افطار، حتما به میزان زیادی مایعات زیادی بنوشید تا خطر کمبود آب بدن شما کاهش یابد. به علاوه خوردن غذاهایی که دارای مقدار زیادی آب هستند مانند میوه ها، سبزیجات، سوپ ها، خورش ها و فرنی نیز به جلوگیری از کم آبی بدن کمک خواهد کرد.
- از مصرف بیش از حد غذاهای شور، به ویژه در هنگام سحری خودداری کنید، زیرا این امر باعث بیشتر شدن احساس تشنگی می شود.
- مراقب علائم کم آبی بدن مانند ادرار تیره و کم حجم (کمتر از سه یا چهار بار در روز)، سرگیجه یا ضعف و سردرد باشید.
- به یاد داشته باشید که مکمل های خود مانند اسید فولیک را مصرف کنید.
- غذاهای غنی از ویتامین ها و مواد معدنی مانند آهن و کلسیم، غذاهای که انرژی را به آرامی آزاد می کنند (غذاهای با شاخص گلیسمی پایین) مانند ماکارونی سبوس دار، غلات، جو دوسر، لوبیا و حبوبات، آجیل بدون نمک و نان سبوس دار و همچنین غذاهای غنی از پروتئین مانند گوشت، لوبیا و تخم مرغ را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- در صورت بروز هر نوع ناراحتی و علامت غیرمعمول، روزه گرفتن را متوقف کرده و سریعا پزشک خود را در جریان بگذارید.
و در نهایت به یاد داشته باشید که ما کاملا درک می کنیم که ترک عادت روزه داری، بسیار سخت بوده و می تواند احساس ناخوشایندی برای شما به همراه داشته باشد، اما با این وجود باز هم توصیه می کنیم برای حفظ سلامتی خود و دلبند درون رحمتان، از روزه گرفتن در بارداری خودداری کنید. در حقیقت جبران روزه های گرفته نشده با گرفتن قضای آن ها و یا دادن کفاره، ممکن است اما جبران مشکلات ایجاد شده برای سلامتی، بسیار سخت و در مواردی ناممکن خواهد بود. شما می توانید در این دوران به جای روزه گرفتن در بارداری، با خواندن قرآن و دعا، قلب خود را تسکین دهید و بعده ها در زمان مناسب، این وقفه را جبران کنید.
مطالعه بیشتر:
کم آبی بدن در بارداری یا از دست دادن آب بدن در دوران بارداری
طالبی در بارداری ،فواید و مضرات خوردن طالبی در بارداری چیست؟
خوردن باقلا در بارداری آیا برای جنین فایده ای دارد؟
