نشانه‌های زایمان نارس و هر آنچه که در انتظار نوزاد نارس است

گاهی اوقات ممکن است، فرشته کوچک شما خیلی زود دست به کار شود و زودتر از موعد مقرر به دنیا بیاید. این نوزادان نياز به مراقبت پزشكي و پرستاري بيشتري دارند. بنابراین بهتر است بدانیم که چنین حالتی به چه معناست؟

نوزاد چند هفته‌ای نارس است؟

بطور کلی نوزادی که قبل از هفته ۳۶ بارداری متولد می شوند، نارس است. البته با استفاده از تکنولوژی امروزی، نوزادان ۲۶ هفته‌ای نیز می توانند سالم بمانند. علاوه بر تاریخ و زمان تولد نوزاد، رشد سیستم عصبی، عضلانی، فیزیکی و الگوهای رفتاری نیز «نارس بودن نوزاد» و سن جنینی او را مشخص می‌کند.

آزمایش بالارد یک آزمایش تشخیصی بدون سوزن یا عکسبرداری با اشعه ایکس است که طی 6 ساعت بعد از تولد توسط متخصص اطفال یا پرستار بخش مراقبت های ویژه نوزادان نارس با نام NICU برای ثبت میزان نارس بودن نوزاد انجام می‌شود. این آزمایش به نوزاد برای میزان رشد هر یک از ۱۳ موردی که به سیستم عصبی ماهیچه‌ای و رشد فیزیکی تقسیم شده‌اند، امتیازی بین صفر تا چهار می‌دهد. این آزمایش بعد از ۲۴ تا ۴۸ ساعت تکرار می‌شود.

نشانه‌های زایمان نارس

 نشانه‌هایی که می‌توانند با زایمان نارس ارتباط داشته باشند، یعنی انقباضات دردناک شبیه به درد عادت ماهیانه، خونریزی، ترشح مایعات از واژن یا احساس یبوست شدید را جدی بگیرید و در صورت بروز چنین حالاتی با پزشک تماس بگیرید. اگر تحرک جنین را برای بیش از 6 ساعت احساس نکردید و سردرد شدیدی داشتید که باعث دیدن لکه‌هایی در مقابل چشمانتان شد یا اگر انگشتان و مچ‌ها ناگهان ملتهب شدند، سریعاً پزشک را مطلع کنید. این علائم معمولاً به بستری شدن در بیمارستان برای کاهش خطر نیاز دارند و احتمالاً موعد زایمان را نزدیک‌تر می‌کنند.

 هنگام بروز وضعیت اورژانسی، مستقیماً در بخش زایمان پذیرش خواهید شد و وضعیت شما ارزیابی خواهد شد. زمانی‌که چنین اتفاقی افتاد، وضعیت ناگوار است، بنابراین همه وسایل مورد نیاز بیمارستان را در دسترس قرار داده تا برای هر وضعیتی آماده باشید. این آمادگی به کاهش اضطراب کمک خواهد کرد.

به بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان نارس اطلاع داده می‌شود و آنها قبل از بدنیا آمدن نوزاد کاملاً آماده خواهند بود. بازدید از این بخش در دوران بارداری باعث می‌شود تا تصویر روشنی از این محل داشته و با ملاقات با پرستاران آن بخش از نحوه ارائه خدمات و چگونگی نگهداری از این نوزادان آشنا شوید و آرامش بیشتری داشته باشید.

چگونگی کنار آمدن با نوزاد نارس

• سعی کنید پس از زایمان هرچه سریعتر نوزادتان را ببینید
• نوزادتان را لمس کنید،  برایش اسباب‌بازی بیاورید تا ارتباط با شما را احساس کند
• با مامای خود درباره نحوه شیردهی با شیرمادر صحبت کنید
• درباره مراقب کانگورویی و سیاست بیمارستان راجع به آن سوال کنید
• درباره چگونگی احساسات خود خصوصاً با همسرتان صحبت کنید
• پدر و مادر بزرگ و فرزندان دیگرتان را برای ملاقات با نوزاد به بیمارستان ببرید
• سعی کنید وقت بیشتری را برای بودن با نوزادتان ترتیب دهید
• تولد نوزاد و به خانه آمدن او را جشن بگیرید

اگر نوزادتان خیلی زود به دنیا آمد، خود را منزوی نکنید. زیرا این مسئله می‌تواند مسیری طولانی و خسته‌کننده‌ای داشته باشد. از دوستان و آشنایان برای حمایت کمک بگیرید.    

 در چنین شرایطی محفظه نگهداری از نوزادان نارس در اتاق زایمان آماده، گرم و پر از اکسیژن در انتظار خواهد بود و به پزشک متخصص اطفال اطلاع داده خواهد شد تا در زمان زایمان به نوزاد رسیدگی کند. امکان ملاقات یا در آغوش کشیدن نوزاد توسط والدین بستگی به شرایط او دارد و گاهی اوقات ممکن است تا زمان تثبیت وضعیت نوزاد انتظار شما ادامه داشته باشد.

زمانی‌که نوزادتان بدنیا آمد و در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان نارس (NICU) پذیرش شد و رفت و آمد گروه پزشکی و کنترل دستگاه‌ها متوقف شد، ممکن است والدین جدید خلوتی پیدا و فکر کنند، حال چه خواهد شد؟ سوالاتی که والدین در این شرایط از خود می‌پرسند، عادی است: آیا نوزادمان سلامت خواهد ماند! حالش خوب است؟ ممکن است در این شرایط سوالات زیادی از پزشک اطفال داشته باشید. 

اگر زایمان سزارین داشته‌اید، ممکن است قادر به برخاستن و دیدن نوزادتان نباشید. درصورتی‌که در بخش عمومی هستید، مشاهده دیگر مادران و نوزادان شان برای تان دردناک باشد، زیرا هنوز نتوانسته اید کودک خود را در آغوش بکشید. ممکن است برقراری ارتباط برای تغذیه با شیر مادر در بخش مراقبت های ویژه نوزادان مشکل باشد. برای همسرتان نیز رها کردن شما و نوزادتان و تمرکز به دنیای خارج از بیمارستان بسیار دشوار خواهد بود، زیرا او نیز در حال فکر کردن درباره اتفاقات آینده است و برای شما و نوزادتان بسیار نگران است.

با تولد نوزاد نارس انتظار چه چیزی را داشته باشیم

• افسردگی و احساس ناتوانی در کنار‌آمدن با اوضاع
• احساس گناه
• پدر و مادر بزرگ مضطرب
• بسیار حساس به آنچه افراد دیگر می‌گویند
• با نوزادتان رابطه احساسی برقرار نمی‌کنید (شاید از این می‌ترسید که ممکن است اتفاق ناخوشایندی رخ دهد)
• تاخیر در بهبودی
• از دست دادن اشتها

این مسئله ممکن است برای کارکنان بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان نارس روندی معمول و روزانه باشد، اما برای شما بعنوان یک مادر بسیار خسته‌کننده و پر اضطراب خواهد بود. از پرسیدن سوال احساس شرمندگی نکنید. آگاهی از اوضاع ضروری است و این حق شماست که  برای سلامتی نوزادتان دست از تلاش نکشید. اگر وضعیت نوزادتان به اندازه کافی تثبیت شده است می توانید از روش مراقبت کانگورویی بهره ببرید. این نوع نگهداری نوزاد در آغوش مادر ثابت کرده است که تماس پوست به پوست مادر و نوزاد بطور شگفت‌انگیزی سلامت نوزادان نارس را تثبیت می‌کند. بنابراین در انجام آن پافشاری کنید. می توانید برای آشنا شدن با آن از پزشک اطفال کمک بگیرید. همچنین سعی کنید در این شرایط یک شیر دوش مناسب تهیه کنید، شیر خود را بدوشید و ذخیره کنید تا نوزادتان بتواند از آن تغذیه کند، فراموش نکنید که این کار بهترین کاری است که می‌توانید برای نوزادتان انجام دهید.

آیا احتمال تکرار زایمان نارس در بارداری های بعدی وجود دارد؟

در حقیقت وقوع دوباره تولد نوزاد نارس به علت بروز آن بستگی دارد. ممکن است عوامل ژنتیکی یا علت خاص غیرقابل تشخیصی باعث بروز آن شده و دوباره اتفاق افتد. ولی اگر به دلیل عوامل پزشکی مانند فشار خون یا بارداری دوقلویی نوزادتان نارس متولد شده باشد، در بارداری بعدی خود احتمال کمی وجود دارد که دوباره زایمان نوزاد نارس را تجربه کنید، اما با این حال مراقبت دقیق از بارداری‌های بعدی ضروری است.  

فراموش نکنید که در بارداری بعدی خود پزشک را از سابقه داشتن نوزاد نارس مطلع کنید. 

مطالعه بیشتر:

1- تفاوت انقباضات رحمی و علائم زایمان در بارداری

2- 6 دلیل یا علت اصلی لکه بینی (خونریزی) در بارداری

3- نشانه های زایمان زودرس چیست؟

4- نشانه هایی زایمان زودرس چیست و چه دلایلی دارد؟