انواع التهاب پوشکی یا سوختگی ناشی از بستن پوشک به نوزاد
التهاب پوشکی یکی از شکایت های رایج والدین جدید است، اما برای آگاهی از درمان آن باید به علت این عارضه پی ببرید.
التهاب پوشکی عنوان گسترده‌ای است و برای هر عارضه پوستی که در ناحیه تماس با پوشک اتفاق می‌افتد به کار برده میشود. التهاب پوشکی انواع مختلفی دارد که شایع ترین آن به سه مشکل پوستی تقسیم می شود: درماتیت تماسی یا ادرار سوختگی، اگزما، برفک.
درماتیت تماسی یا ادرار سوختگی
درماتیت تماسی نوعی اگزماست که بر اثر تماس مداوم با شی خاصی ایجاد می شود. به گفته‌ی دکتر پاول سینکلر، متخصص اطفال، علت اکثر التهاب‌های پوستی واکنش پوست به ادرار است. نوزادان دختر اگر برای مدت طولانی با پوشک خیس بمانند، دچار التهاب روی لبه بیرونی واژن خود می‌شوند.
نوزادان پسر نیز در نواحی تماس با ادرار دچار مشکل می‌شوند. این نوع از التهاب با سوزش ناشی از آمونیوم ارتباط دارد، هر کودکی در ادرار خود آمونیوم دارد که اسیدی است و پوست را می‌سوزاند، به همین علت است که پوشک باید به طور منظم عوض شود. پوشک‌های امروزی قدرت جذب بالایی دارند، اما به این معنا نیست که باید برای ساعت‌ها بدون تعویض باقی بمانند. حتی پس از یک بار ادرار، اسید اوریک موجود در پوشک نوزاد می‌تواند باعث آزار و التهاب پوست او شود.
نوزادانی که دچار اسهال می‌شوند، خصوصاً آنهایی که قند بدن شان را به خوبی هضم نمی‌کنند و لاکتوز یا قند شیر را نگه نمی‌دارند نیز در خطر درماتیت تماسی قرار دارند. این نوزادان مدفوعی اسیدی تولید می‌کنند که خصوصاً اطراف مقعد را می‌سوزاند و این علت دیگری برای التهاب پوشکی است. بهترین روش پیشگیری و درمان درماتیت پوستی ناشی از ادرار یا مدفوع، آنست که در هر تعویض پوشک بر روی تمام نواحی پوستی که با پوشک در تماس است پماد محافظت کننده مخصوص نوزاد بمالید.
اگزما
اگزما نوعی التهاب پوشکی مشابه درماتیت تماسی است، اما به عنوان اگزما دسته‌بندی میشود، زیرا در چروک‌های پوستی ظاهر میشود و آتوپیک است یعنی ناحیه واکنش ضرورتا در تماس با حساسیت زاها نبوده است. به عبارت دیگر، فرزندتان به مواردی مانند پوشک، مایع شست‌وشو، کِرم یا دستمال پاک‌کننده مرطوب حساسیت دارد.
به همان ترتیبی که احتمالا نوزادان پشت زانوهای خود دچار اگزما می‌شوند، امکان دارد در چروک‌های بالای ران نیز گرفتار آن شوند. به همین علت برخی از والدین فقط نوع خاصی از پوشک را مصرف می‌کنند و معتقدند که فقط این نوع با پوست کودک شان سازگار است.
بنابراین، اگر نمی‌‌خواهید اگزمای فرزندتان را تشدید کنید، بهتر است از پوشک مناسب، مایع شست‌وشوی ملایم، پماد محافظ ساده و بدون عطر استفاده کنید و همچنین از دستمال مرطوب دوری کنید. گاه دستمال‌های پاک‌کننده‌ی مرطوب که ضدآلرژی، بدون رایحه و بدون الکل است، باعث شروع اگزما می‌شوند. آنها به پوست نوزاد آسیب می‌زنند. اگر فرزندتان دچار اگزمای شدید است، برای درمان نزد پزشک بروید.
برفک
به التهاب پوشکی سرخ و لکه‌لکه با ظاهری ناخوشایند برفک می‌گویند. این عارضه به علت عفونت قارچی است که در آن گاهی بافت‌های مخاطی با قارچی به نام «کاندیدا آلبیکانس» عفونی می‌شوند.
هیچ کودکی بدون مقعد ملتهب و سرخ نمی تواند دچار برفک شود، زیرا برفک از روده‌ها می‌آید. این عارضه با دایره سرخی اطراف مقعد شروع میشود و سپس لکه‌ها در پی آن می‌آیند. در پسران باید همیشه زیر پوست بالای آلت تناسلی و زیر خود آن به دقت بررسی شود، زیرا پسران در این نواحی گرفتار برفک می‌شوند. برای درمان برفک با مشورت و تجویز پزشک از کِرم‌ها و پمادهای ضدقارچ استفاده کنید.
روش های درمان التهاب پوشکی یا سوختگی ناشی از بستن پوشک به نوزاد
اگر از داروخانه کرم ضد التهاب تهیه کردید و پس از چندین بار استفاده هیچ بهبودی حاصل نشد، باید به پزشک مراجعه کنید. بهتر است تمامی علائم روی پوست نوزاد خود را به پزشک اطلاع دهید و تمامی داروها و کرم های مصرفی را به او گزارش دهید.
در مصرف کرم های التهاب پوشکی احتیاط کنید زیرا حاوی کمی روی، کورتیزون و ضدقارچ است، زیرا صرف نظر از اینکه مصرف این کرم‌ها کارایی دارد، اما پایه آن کورتیزون است و از آنجایی که پوست ناحیه اندام تناسلی مانند پوست صورت است، نمی‌توانید برای آن ناحیه به طور منظم از کرم حاوی کورتیزون استفاده کنید.
این ماده پوست را نازک می‌کند. همچنین عارضه عجیبی به نام «هیستیوسیتوز ایکس» وجود دارد که با وجود نادر بودنش، شامل التهاب پوشکی رنج آوری میشود که به هیچ درمانی پاسخ نمی‌گوید. اگر در پاها و نواحی تناسلی نوزاد خود نوعی التهاب پوشکی مشاهده کردید که براحتی درمان نمی شود، ممکن است دچار این عارضه شده باشید، به همین دلیل بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
مصرف اغلب آنتی بیوتیک‌ها در نوزادان باعث اسهال میشود که خود مسبب دو نوع از التهاب پوشکی است که شامل درماتیت پوستی ناشی از مدفوع و برفک درجه‌ی دوم از روده‌ها می شود.
مصرف آنتی بیوتیک نتیجه‌ای ناخوشایند دارد و معمولا موجب ناراحتی او می شود. آنتی بیوتیک‌ها 80 درصد از میکروب‌های مفید داخل روده فرزندتان را از بین می‌برند و قارچ‌ها را بدون رقیب باقی می‌گذارد، بنابراین قارچ‌ها با آزادی رشد می‌کنند و این روند به برفک می‌انجامد. کودکی که دوباره دچار برفک میشود و آنتی بیوتیک مصرف می‌کند، باید از ضدقارچ نیز استفاده کند.
البته شواهد کافی وجود ندارد که پروبیوتیک‌ها برفک و التهاب پوشکی را کاهش می‌دهند، اما بسیای از والدین از آن استفاده می‌کنند، زیرا ثابت شده است که پروبیوتیک‌ها از شدت اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک می‌کاهد. برخی از والدین حتی از کرم‌های موضعی آنتی‌بیوتیک نیز در نواحی التهاب پوشکی استفاده می‌کنند.
بهتر است نوع درمان و داروی التهابات پوشکی نوزاد خود را به پزشک بسپارید و به تجویز او اطمینان کنید.
مطالعه بیشتر:
1- توصیه های کاربردی درباره پوشک بچه
3- مبتلا نشدن کودک به آسم با کنترل بیماری در بارداری
4- تاثیر تغذیه مادر در دوران بارداری بر هوش کودک
