ويار چيست و به چه دلیل یا علت ویار بارداری به وجود می آید؟
آیا ویار بارداری نشان دهنده نیاز بدن مادر به مواد غذایی خاص است؟ آیا این بدنتان است که میگوید به چه چیزی احتیاج دارید و از چه چیزی دوری کنید؟
ظاهرا نمی دانید چرا جوجه کبابی که تا دیروز عاشق آن بودهاید، اکنون باعث حالت تهوع شما میشود و یا چرا از خوردن بستنی سیر نمیشوید. نگران نباشید، علت ویار بارداری کاملاً عادی است، زیرا جریان هورمونی در بدن شما بسیار خروشان است. ویارهای بارداری عجیب و غریباند و توجیهناپذیر، اما اگر شما هم مثل بسیاری از مادران باردار ویار کاسهای پُر از بستنی کردهاید، زمان آن فرا رسیده که به بررسی دوباره معنای این ویارها بپردازید. زیرا همیشه نباید تسلیم شوید و باید جایگزینی مناسبی برای بعضی از ویارهای ممنوعه پیدا کنید.
آیا ویارهای بارداری واقعی هستند؟
طبق نظر متخصصین تغذیه، بعضی از بانوان اعتقاد دارند که میل به خوردن ترشیها و شیرینی ها، زاییدهی تصورات مادران باردار است، ولی آنان اشتباه میکنند. در دوران بارداری، ویار بعضی از خوراکیها و بیزاری از برخی دیگر کاملاً حقیقی هستند. این تمایلات، تجربه جدید و نیرومندی هستند که برای غذای خاصی اشتیاق و برای برخی غذاها بیمیلی بوجود میآورد. خوراکیهایی که معمولاً در این دوران نسبت به آنها بیمیل میشوید عبارتند از، قهوه و دیگر نوشیدنیهای حاوی قهوه، گوشت و الکل. همچنین ممکن است نسبت به خوردن خوراکیهایی مثل شیرینیها، لبنیات و خوراکیهایی که تهیه آنها آسان و سریع است، میل و اشتیاق چند برابری داشته باشید.
دلیل یا علت ویار بارداری چیست؟
علت ویار بارداری و تنفر از برخی خوراکیها هنوز به خوبی مشخص نشده است. ولی علت احتمالی آن تغییرات هورمونی و احساسی است که میتواند بر جوانههای چشایی زبان و واکنشها به غذا تاثیر بگذارد. ویار اکثر مادران باردار در سه ماهه اول بارداری و زمانیکه هورمونها بیشترین تحرک را دارند در شدیدترین حالت خود قرار دارد. شدت ویار شما باید در چهار ماهگی کاهش یابد، در صورت عدم کاهش ویار به پزشک خود اطلاع دهید.
متخصصان تغذیه معتقدند ممکن است علت دیگر ویار بارداری، بالا بردن سطح رضایتمندیشان باشد. بارداری دوران مشکلی است و همه چیز رنگ جدیدی پیدا می کند. اغلب مادران برای اینکه به احساسات خود آرامش بخشند، خود را به اولین ماده غذایی که در دسترس آنها قرار دارد میرسانند و با خوردن آن به آرامش میرسند. ویار، راه کاری برای کنار آمدن با علائم بارداری است. ظاهراً اکثر بانوان ویار میکنند یا خوراکیهای ویژهای را ترجیح میدهند، زیرا این مواد به کنترل حالت تهوع آنها در سه ماهه اول کمک میکند. ترشیها، خوراکیهای ترش و خوراکیهای خشک (مثل بیسکویت) ویارهای معمول این دوران هستند و جالب اینکه همگی برای بهبود حالت تهوع مفید هستند. اما به گفته متخصصان رابطهای بین ویار بارداری و کمبود مواد مغذی در بدن مادر وجود ندارد، بنابراین لازم نیست که همیشه برای خوردن آنها آماده باشید. از خود بپرسید که آیا واقعاً ویار غذایی را کردهاید یا اینکه از این فرصت برای خوردن غذای مورد علاقهتان استفاده میکنید.
البته برخی از متخصصین معتقدند که ممکن است دلیل بوجود آمدن ویار در دوران بارداری، کمبود مواد مغذی مورد نیاز بدن باشد. این متخصصین ویار را به عنوان اخطار طبیعی بدن میشناسند. اما شواهد کمی برای پشتیبانی از این فرضیه وجود دارد.
هیچ ماده غذایی حاوی فقط یک ماده مغذی نیست و همه مواد غذایی شامل مواد مغذی گوناگونی هستند. بنابراین ویار شکلات به احتمال کمی بخاطر ارزش غذایی آن است، بلکه دلیل توانایی این ماده برای آفریدن احساس خوب در شماست. شکلات میزان «سروتنین» و «اندورفین» مغز را افزایش میدهد.
اما در برخی از موارد، ممکن است علت بیولوژیکی برای ویار بارداری وجود داشته باشد، بطور مثال زمانی که فرد گیاهخواری هوس گوشت میکند. حقیقت این است که هیچ کس بطور قطع دلیل ویار را نمیداند. بنابراین، برای ایمنی بیشتر باید به ویارهایتان توجه داشته باشید. پس ویارهای سالم را جایگزین ویارهایی کنید که برای سلامت شما مشکلساز هستند.
از خوردن چه غذاهایی اجتناب کنیم؟ (ویارهای ممنوعه)
اینکه بدنتان هوس ماهی دودی کرده است، دلیل نمیشود که حتماً باید آنرا بخورید. توجه داشته باشید که به منظور کاهش خطرات مواجه با باکتریها و ویروسهایی که با این مواد غذایی مرتبط هستند، حتماً از ویار غذایی مثل سوشی (ماهی خام)، استیک نپخته یا پنیر تازه تهیه شده با شیر غیرپاستوریزه پرهیز کنید. این ویارها را با مواد غذایی خوشمزه و مغذی مشابه جایگزین کنید. اگر هوس گوشت کردهاید، سعی کنید از استیک کاملاً پخته استفاده کنید. اگر در دوران بارداری به مواد غذایی زیر ویار پیدا کردید (ویارهای ممنوعه)، از خوردن آنها اجتناب کنید:
- ماهی خام (سوشی)
- ماهی دودی
- گوشت نیم پز
- پنیر نرم
- لبنیات محلی
- شیر پاستوریزه نشده
- سوسیس و کالباس
ویار مواد غیر خوراکی یا ویار پیکا
ممکن است هوس ترکیبات عجیبی، مثل ترشی روی بستنی یا زیتون در کیک پنیر قدری عجیب به نظر برسند، اما آسیبی به شما نمیزنند. اما ویار مواد غذاییِ سرشار از شکر، میتواند به بروز مشکل قند خون منجر شود که اگر به خوبی کنترل نشود، میتواند به بیماری دیابت های بارداری ختم گردد. مصرف نمک بیش از اندازه نیز خطرناک است، چراکه بر تجمع آب بدن شما تاثیر میگذارد و سرانجام به فشار خون و ورم دست و پا منجر میشود.
اما ویارهایی که باعث نگرانی جدیتری میشوند، پیکا یا ویار مواد غیر خوراکی است، برخی از مادران در دوران بارداری تمایل زیادی به خوردن مواد غیر خوراکی مانند خاک، مایع رختشویی، صابون، زغال، گچ، سنگ، خاکستر سیگار، کود باغبانی و دوده پیدا می کنند. این نوع ویارها به نام "پیکا" شناخته میشود. مصرف هر یک از این مواد برای شما و فرزندتان خطرناک است، چراکه برخی از این موارد حاوی مواد سمی هستند، باعث گرفتگی رودهها شده و به بروز بیماریهای خطرناکی منجر می شوند. اگر به ویار مواد غیر خوراکی دچار هستید و ویارتان به شدت کلافهکننده شده است، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
ویارهای سالم
بسیاری از بانوان مواد غذایی را ویار میکنند که ارزش غذایی پایین و کالری و قند فراوانی دارند. البته مادرها در سه ماهه اول بارداری برای کمک به بهبود حالت تهوع، به خوردن غذاهایی که حاوی کربوهیدراتهای تصفیه شده و شکر باشند، گرایش بیشتری دارند. این عمل میتواند به افزایش وزن غیر مجاز منجر شود. مهمتر از وزن، این ویارها میتواند باعث افزایش ترشح «انسولین» و قند خون شده و برای بانوانی که در خطر ابتلاء به دیابت بارداری هستند، مشکلساز گردد.
آیا روشی برای دور زدن ویارهای ممنوعه بارداری وجود دارد؟
برای اولین گام، میتوانید در زمان ویار، حواس خود را با کار دیگری پرت کنید. برای پیاده روی به بیرون از خانه بروید، به دوستتان تلفن بزنید یا مجله بخوانید. به ظاهر ساده است، اما ممکن است حواسپرتی بر ویار غلبه کند. بهترین کار این است که هوس خود را با جایگزینی سالمتر و مغذیتر تعویض کنید.
احتمال دارد مواد غذاییِ قلیایی مثل گوجه فرنگیهای کوچک و کلم بروکلی به کاهش ویارهای شما کمک کند. اگر همه موارد ناکارآمد بود، در برابر هوس خود تسلیم شوید، اما مصرف خود را محدود کنید. توجه داشته باشید که دوران بارداری زمان مناسبی برای مصرف مواد ناسالم غذایی نیست. پس ضرری ندارد اگر به هوسهای خود خیر بگوییم.
مطالعه بیشتر:
1- درمان عفونت لیستریا یا لیستریوز در بارداری
2- 9 روش سنتی برای تشخیص جنسیت جنین
3- تغییرات بدن مادر در دوران بارداری
4- ویار پیکا یا ویار مواد غیر خوراکی چیست؟