مقایسه نمونه برداری پرزهای جفتی CVS و آمنیوسنتز
قطعاً در دوران بارداری با آزمایشهای مختلفی مواجه می شوید که از قبل اطلاعاتی در مورد آنها نداشتهاید. برخی از این آزمایشهای غربالگری و بعضی تشخیصی هستند. آزمایشهای غربالگری مشخص میکند که آیا خطری برای ناهنجاری وجود دارد یا خیر، در حالیکه آزمایشهای تشخیصی، تشخیص مشکل را تائید میکنند. آزمایشهای غربالگری شامل سونوگرافی و آزمایشهای ویژه خون (غربالگری سه ماهه اول و دوم) است، در حالیکه نمونه برداری پرزهای جفتی CVS و آمنیوسنتز (amniocentesis) هر دو جزء آزمایشهای تشخیصی تهاجمی هستند.
چه زمانی باید آزمایشهای غربالگری تشخیصی تهاجمی نمونه برداری پرزهای جفتی CVS و آمنیوسنتز (amniocentesis) انجام شوند:
- اختلالاتی در سونوگرافی مشاهده شده باشد.
- سن باروری مادر زیاد باشد (سن بیش از 35 سال).
- زوجی که قبلاً فرزندی با اختلالات کروموزومی داشتهاند.
- یکی از زوجها بازسازی کروموزومی در شکل متوازن داشته و این احتمال وجود دارد که فرزندی با شکل کروموزومی نامتوازن متولد شود که میتواند باعث ناهنجاریهای شخصیتی و فیزیکی شود.
- مادر وپدر مستعد حملِ ژنهای بیماریهای خطرناک باشند. مثل "فیبروز سیستیک"، "تالاسمی" یا کم خونی که تمامی این بیماریهای ارثی هستند و اگر هر دو والد یک نمونه (کُپی) از ژن بیماری را داشته باشند، احتمال 25 درصد امکان دارد که صاحب فرزندی تاثیرپذیرفته باشند.
- یکی از والدین بیماری خاصی دارد که در اثر آن احتمال 50 درصدی برای انتقال آن به فرزند وجود دارد، برای مثال، انواع تخریب عضلانی یا شکل غالب کَری یا اختلال بینایی.
- یک بیماری مرتبط با کروموزوم X که از مادر به پسر منتقل میگردد در خانواده وجود داشته باشد، مثل بیماری هموفیلی یعنی اختلالی در خونریزی یا Fragile X syndrome.
پیش از هر گونه آزمایشی مهم است که انتخابهای خود را با پزشک یا مشاور ژنتیک در میان گذارید. اجرای زودتر آزمایشها میتواند کمک کند که شما و همسرتان بهتر تصمیم بگیرید. یعنی اگر مشکلی تشخیص داده شد، میتوانید در باقیمانده دوران بارداری، خود را برای فرزندی با ناتوانیهای خاص آماده کنید. این مسئله همچنین به شما زمانی خواهد داد تا درباره آن ناتوانی تحقیق کنید و بهتر و مجهزتر منتظر به دنیا آمدن فرزندتان باشید.
مقایسه بین نمونه برداری پُرزهای جفتی CVS و آمنیوسنتز | ||
| نمونه برداری پُرزهای جفتی CVS | آمنیوسنتز Amniocentesis |
چه زمانی اجرا میشود؟ | بین 11 هفتگی و 13 هفته و شش روز. | از 16 هفتگی تا +ـ 22 هفتگی. |
چگونه اجرا میشود؟ | با نظارت بوسیله سونوگرافی، سوزنی را داخل جفت میکنند و نمونه کمی از بافت آن خارج میشود و برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده میشود. | با نظارت بوسیله سونوگرافی، سوزنی از میان ماهیچههای شکمی وارد رحم و داخل کیسه آمنیوتیک میشود. حدود 10-20 میلیلیتر از مایع آمنیوتیک که حاوی سلولهای جنین است، کشیده میشود و برای تجزیه و تحلیل بیشتر به آزمایشگاه فرستاده میشود. |
چقدر طول میکشد؟ | 20-30 دقیقه | 15-20 دقیقه |
خطرات چیست؟ | خطر سقط جنین خودبخودی حدود 2-3 درصد است. خطر کمی برای عفونت وجود دارد، اما از آنجاییکه این روند به روشی استریل اجرا میشود، خطر این مشکل ناچیز است. | براساس تخصص پزشک اجرا کننده، خطر سقط جنین خودبخودی حدود یک تا هفت دهم درصد است. خطر بسیار کمی برای عفونت وجود دارد. |
پس از آن چه کنم؟ | استراحت کردن پس از نمونه برداری بسیار اهمیت دارد. همچنین باید از انجام فعالیتهای خسته کننده یا آمیزش جنسی پرهیز شود تا احتمال سقط جنین خودبخودی افزایش نیابد. | |
آیا دردناک است؟ | از آنجایی که روندی نسبتاً عمیق است، احتمال دارد، دردناک باشد. ممکن است، برخی از پزشکان متخصص آنرا با بیحسی موضعی اجرا کنند. | افراد مختلف چارچوب تحمل درد متفاوتی دارند، اما اکثر بانوان میگویند که گرچه این روند چندان دردناک نیست، ولی زمانیکه مایع بیرون کشیده میشود، احساسی عجیبی داشته اند. |
پس از آن چه نوع دردی را باید انتظار داشته باشم؟ | برخی از بانوان دردی مشابه درد پریود زیر شکمشان احساس میکنند. | |
آیا میتوانم مسکنی برای درد مصرف کنم؟ | آری، مطمئنا میتوانید دارویی (پاراستامول) استفاده و استراحت کنید (با مشورت پزشک). | |
چه زمانی باید نگران باشم؟ | اگر درد ادامه یافت یا اگر دچار انقباضات مداوم شدید و یا اگر متوجه ترشح خون یا مایعات شدید و یا اگر دچار تب شدید، فوراً باید به پزشکتان مراجعه کنید. | |
آیا نتایج دقیق هستند؟ | آزمایشگاهها در کار خود بسیار دقت میکنند و نتیجه 99.9 دقیق است. | |
برای دریافت نتایج چه زمانی طول میکشد؟ | براساس اینکه آزمایش به چه منظوری صورت گرفته باشد، نتایج تجزیه و تحلیل کروموزومی بین 48-72 ساعت زمان نیاز خواهد داشت. اما برای برای تجزیه و تحلیل DNA، یک تا دو هفته زمان مورد نیاز خواهد بود. اگر سلولهای جنین به رشد نیاز داشته باشد، این زمان طولانیتر میشود. | برای آزمایشی که تنها به دنبال اختلالات کروموزومی معمول 13، 18، 21 و X و Y میگردد، نتایج بین 48-72 ساعت زمان میبرد. برای تصویری کامل از کروموزومها (karyotype)، بین 2-4 هفته به زمان نیاز دارند . برای آزمایش DNA در رابطه با یک بیماری خاص، گاهی ممکن است، برای نتیجه 4-6 هفته زمان ببرد. |