التهاب دهانه رحم خطرناک است؟

التهاب گردن رحم یا همان دهانه رحم (cervicitis) که بعضا آن را با نام سرویسیت غیراختصاصی می شناسند با ترشحات واژینال همراه است. سرویسیت (cervicitis) در میان بانوان متداول بوده و از باکتری ها و عفونت های منتقله جنسی ناشی می شود.

علت ابتلا به سرویسیت یا التهاب دهانه رحم باید مشخص شود چرا که اگر التهاب ناشی از عفونت باشد، این عفونت در دستگاه تناسلی گسترش یافته و از دهانه رحم به رحم و لوله های فالوپ می رسد. این عفونت می تواند مشکلاتی برای باروری و در صورت بارداری برای جنین مشکلاتی ایجاد نماید.

التهاب دهانه رحم چیست؟

گاهی گردنۀ رحم یا همان دهانه رحم بر اثر عفونت، تحریک،آسیب سلول های بیرونی دهانه رحم و یا مشکلات دیگر دچار التهاب می شود که در علم پزشکی سرویسیت (cervicitis) نام دارد.

سلول های تحریک شده یا آلوده دهانه رحم ممکن است قرمز، متورم و چرکی شده و ترشح داشته باشند. حتی ممکن است در صورت لمس، خونریزی کنند.

علت التهاب دهانه رحم

موارد شدید التهاب معمولا ناشی از عفونت هایی است که در خلال فعالیت جنسی منتقل می شوند.

عفونت های منتقله از راه جنسی (STIs) که سبب ایجاد التهاب دهانه رحم یا سرویسیت (cervicitis) می شوند عبارتند از:

بیماری سوزاک یا به عبارتی گونوره (Gonorrhea)
عفونت کلامیدیا (Chlamydia)
تب خال تناسلی یا هرپس
عفونت واژینال تریکوموناز (Trichomoniasis)

اما آزمایش عفونت در بسیاری از بانوان مبتلا به التهاب دهانه رحم مثبت نیست. سایر عوامل بروز این التهاب عبارتند از:

آلرژی به مواد شیمیایی موجود در اسپرم کش ها یا دوش های واژینال (دوش ها معمولا از جنس کیسه پلاستیکی یا بطری پلاستیکی و حاوی مواد معطر و ضدعفونی کننده هستند که این روزها برای شستشوی واژن استفاده می شوند)
آلرژی به لاستیک های لاتکس کاندوم
تحریک یا آسیب ناشی از تامپون ها
حساسیت، خارش و سوزش ناشی از حلقه پساری که برای رفع افتادگی رحم درون واژن قرار می دهند.
حساسیت، خارش و سوزش ناشی از دستگاه جلوگیری از بارداری مانند دیافراگم.
عدم تعادل باکتریایی: باکتری های ناسالم و مضر موجود در رحم بر باکتری های سالم و طبیعی غلبه کرده و واژینوز باکتریایی (Bacterial vaginosis) ایجاد می شود.
عدم تعادل هورمونی: پائین بودن نسبی سطح استروژن یا بالا بودن پروژسترون در توانایی بدن برای حفظ سلامت بافت سرویکس یا دهانه رحم، اختلال ایجاد می کند.
سرطان یا درمان سرطان: پرتو درمانی یا سرطان در موارد بسیار نادر، موجب بروز تغییراتی در دهانه رحم از جمله التهاب دهانه رحم می شود.

علایم التهاب دهانه رحم

بسیاری از بانوان مبتلا به التهاب دهانه رحم هیچ نشان های ندارند. ابتلای بیماری ممکن است فقط با آزمایش یا معاینات معمول مشخص گردد:

اما بطور کلی نشانه ها و علائم التهاب دهانه رحم عبارتند از:

ترشحات واژینال قهوه ای یا زرد کمرنگ
خونریزی غیرطبیعی واژن، مانند خونریزی بعد از رابطه جنسی یا بین دو قاعدگی.
درد در طول رابطه جنسی.
ادرار سخت، دردناک یا مکرر.
درد در ناحیه شکم و لگن
تب در موارد نادر

عوامل خطرساز در التهاب دهانه رحم

در صورت احراز شرایط زیر، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به التهاب دهانه رحم باشید:

رابطه جنسی بدون کاندوم
تعدد شرکای جنسی
سابقۀ التهاب دهانه رحم

مطالعات نشان می دهند که التهاب دهانه رحم در 8 تا 25 درصد بانوان مبتلا به این بیماری، مجدداً عود خواهد کرد.

تشخیص التهاب دهانه رحم

اگر پزشک مشکوک به التهاب دهانه رحم باشد، معاینه داخلی انجام می دهد تا بتواند دقیقا وضعیت دهانه رحم را مورد بررسی قرار دهد. احتمالا با استفاده از میله نازک بلندی به نام سوآپ دهانهرحم را تحریک کند تا ترشحات واژینال را جمع آوری کرده یا ببیند با چه اندازه تحریک خونریزی اتفاق می افتد.

پزشک احتمالا سوالاتی در مورد نحوه روابط جنسی نیز خواهد پرسید. سوالاتی از قبیل:

تعداد شرکایی که بیمار طی 60 روز گذشته داشته است؛
برقراری رابطه بدون کاندوم
روش پیشگیری از بارداری

حتی اگر بیمار علائم خاص ابتلا به التهاب دهانه رحم را نداشته باشد اما در معرض خطر ابتلا به (STI) عفونت های منتقله جنسی بوده و یا علائم سایر بیماری های زنان در او مشاهده شود، پزشک در معاینات معمول، مسئله التهاب دهانه رحم را مورد بررسی قرار می دهد.

آزمایش التهاب دهانه رحم

پزشک نمونۀ ترشحات واژینال را برای بررسی وجود باکتری های مضر یا ویروس ها مورد آزمایش قرار می دهد. وضعیت دهانه رحم از نظر ترشحات، تورم، حساسیت و خونریزی با استفاده از سواپ بررسی می شود.

درمان التهاب دهانه رحم

اگر عامل بروز التهاب چیزی غیر از عفونت های منتقله جنسی باشد، نیازی به درمان نیست. چنانچه احتمال عفونت وجود داشته باشد، هدف اصلی درمان جلوگیری از انتقال آن به رحم و لوله های فالوپ و در صورت بارداری رسیدن آن به جنین است.

بسته به اینکه عفونت از کدام ارگانیزم ناشی شده است، پزشک داروهای زیر را تجویز خواهد نمود:

آنتی بیوتیک ها
داروهای ضد قارچ
داروهای ضد ویروسی

ممکن است پزشک برای جلوگیری از بازگشت مجدد بیماری از همسر بیمار بخواهد تا او برای درمان اقدام کند. به بیمار توصیه می شود تا اتمام درمان از برقرار هرگونه رابطه جنسی خودداری نماید. درمان التهاب دهانه رحم در صورت ابتلا به ایدز و HIV مثبت بسیار مهم است. چرا که التهاب دهانه رحم موجب افزایش ویروس هایی می شود که از دهانۀ رحم گسترش می یابند. بنابراین احتمال سرایت عفونت به همسر بیشتر میشود. همچنین، التهاب دهانه رحم موجب انتقال آسانتر ایدز HIV از مرد HIV مثبت به خانم می شود.

اگر علیرغم دریافت درمان مناسب، علائم همچنان ادامه داشته باشد، پزشک باید وضعیت را ارزیابی و بررسی نماید.

نکته: درمان های غیر دارویی مانند دوش واژینال، شستشوی واژن، یا درمان با ماست که یکی از فرآورده های مهم در درمان عفونت قارچی واژن است، در درمان التهاب دهانه رحم مؤثر واقع نمی شود.