قابل توجه والدین: فرزندان؛ شیرین و مقلد!
فرزندتان در سیزده تا هجده ماهگی حرکات و خلق و خوی تان را تقلید می کند.
چند ماه پیش، اگر فرزندتان تلفن اسباب بازی را برمیداشت، آن را به دهان میبرد تا او را از این کار منع کنید. رفته رفته که به هجده ماهگی نزدیک میشود، آن را روی گوشش میگذارد و گفتوگویی را تقلید میکند.
به گفته دکتر سوزان فنسترماچر، استاد روانشناسی دانشگاه ورمونت، حداقل بخشی از این تقلید در اثر آگاهی هرچه بیشتر کودک از افکار و تواناییهای خویش است. او این حقیقت را نیز درک میکند که افراد دیگر نیز دارای احساسات، عقاید و اهداف مثل خودش هستند.
گسترش خاطرات فرزندتان و رابطهاش با شما بر توانایی او برای وانمود کردن به شیوه تقلید موثر است. کودکان از افرادی تقلید میکنند که دوستشان دارند و به آنها اعتماد میکنند و مُقلّد رفتاری هستند که اغلب میبینند. به همین علت، وسایل کوچک بزرگسالان مثل تلفن و رایانه بسیار محبوب است.
برای حمایت و تشویق این بازی تقلید و توانبخشی به فرزندتان از این نکات استفاده کنید:
به بنیانها بازگردید/ نیازی به اسباب بازیهای مجلل نیست. تلفن بازی کنید، ابزارهای شبیه واقعی و باورکردنی آشپزخانه مثل قاشقهای چوبی و ظروف پلاستیکی و استفاده از دیگر وسایل ابتدایی کمک زیادی خواهد کرد و فضای زیادی در مغز فرزندتان برای رشد ایجاد میکند.
به کار ادامه دهید/ با پرسش از او که با چه کسی گفتوگو میکند یا تقلید تلفن زدن و گفتوگو با او، در این کار حمایتش کنید. این کار “ساختارسازی” نام دارد.
او را با چهرههای دوستانه احاطه کنید/ احتمالاً وقتی فرزندتان در محیطی آشنا و با افرادی است که مرتب با او تماس دارند قرار دارد، بیشتر به بازی تقلید میپردازد.
هماهنگ / نه تا دوازده ماهگی حدود نه ماهگی، کودک دو مکعب چوبی را برمیدارد و به یکدیگر میزند. در حالی که این کار ظاهراً روش جدیدی برای صدا درآوردن به حساب میآید، ولی این کار برای هماهنگ کردن دو سمت بدنش مهارت بزرگی محسوب میگردد.
شاید تصورش سخت باشد که آن انگشتان گوشتالو چنگال و چاقو را نگه دارد، ولی زدن مکعبها به یکدیگر به این معناست که بچه برای اجرای به دست گرفتن ابزار آماده میشود.
دکتر رزماری بیگزبی، دستیار پروفسور متخصص کودکان دانشگاه براون، می گوید: زدن دو مکعب به یکدیگر یا دست زدن به معنای آن است که کودک از بازوانش به شکل متقارن، هماهنگ و متقابل استفاده میکند. این حرکات متقابل اولیه مستلزم گفتوگوی دو جانبه بین دو سمت مغز است. به علاوه، این حرکات گام های کلیدی است که مهارتهایی مثل راه رفتن، بالا رفتن از پله، بریدن با قیچی و غذا خوردن با قاشق را حمایت میکند. بازیهایی انجام دهید که مستلزم استفاده از دو سمت بدن است و به او اسباببازیهایی بدهید که وقتی به هم میخورند، صدای جالبی ایجاد کند.
برای کمک به پیشرفت او از این ابزارها بهره گیرید.
واژههای تشویقی/ برای آنچه توانایی انجام دادنش را دارد، خودتان را شگفتزده نشان دهید، زیرا واکنش شاد شما انگیزهی زیادی برای او ایجاد میکند. انگیزه جنبهی مهمی از موتور یادگیری است، زیرا به تثبیت سریع و موثرتر جریانهای جدید موتور (یادگیری) کمک میکند.
بازی را در برنامه روزانه بگنجانید/ تکرار و انضباط از دیگر جنبههای مهم یادگیری است. بچهها به سرعت یاد میگیرند که پس از این در انتظار چه باشند و با تکرار آن برای تماشاگران، عاشق نمایش مهارتهای کسبشده خود هستند.
شئ محبوب / پنج تا هشت ماهگی شاید حدود هفت ماهگی به پتویی خاص یا حیوان اسباببازی وابسته شود. احتمالاً تصادفی نیست که این وابستگی زمانی اتفاق میافتد که اضطراب جدایی شروع میشود.همان طور که بچه میفهمد که کمکم از او جدا میشوید، به دنبال روشهایی میگردد که شما را نزدیک خودش نگه دارد. آن پتوی زیبا، یعنی ابزاری انتقالی، و به این مقصود کمک میکند.
به گفته دکتر ملیسا برنهام، دستیار پروفسور مطالعات رشد انسانی و خانواده دانشگاه نوادا، اگر والدین علاقهمند باشند که در گسترش تواناییهای آرام کردن خود به فرزندان کمک کنند، ابزارهای انتقالی میتوانند کمک خوبی باشند. این ابزارها همچنین به نوزادان و کودکان کمک میکنند تا انتقال بین محیطهای متفاوت مثل خانه و مهد کودک را بپذیرند.
مشخصه ای وجود ندارد که نشان دهد گسترش یک وابستگی تاثیر منفی بر رشد بچه دارد. بیش از یک شیء را محبوب نگه دارید و از هر دوی آنان به شکل منظم استفاده کنید تا در صورت گُم شدن یکی، جایگزینی آماده و مناسب در دسترس باشد. اجازه دهید که او به طور دلخواه از آن بهره گیرد، چه بردن به مطب پزشک باشد و چه هنگام رفتن به منزل پدربزرگ.
از راهنما پیروی کنید / تولد تا چهار ماهگی اگر در سه ماهگی فرزندتان، سرپا نگهش دارید، متوجه میشوید که او پایش را به زمین فشار میدهد، مثل اینکه خود را برای تحمل وزن روی پا آماده میکند. دکتر هیلتون سیلور، متخصص کودکان در شهر نیویورک، میگوید: البته این طور نیست و این حرکت در واقع یک واکنش است، یعنی مرحلهای که بچه برای رسیدن به مقطع بعدی از آن میگذرد.
در این سن اگر فرزندتان نمیخواهد بایستد نباید نگران باشید، زیرا اگر همه چیز روبهراه است، نبود این واکنش اهمیت خاصی ندارد. بهترین کاری که والدین برای کمک به رشد موتور مهارتها میتوانند انجام دهند، اجازه دادن به بچه برای راهبری است. بگذارید تا در این سن، رشد مسیر خود را بپیماید.
فرزندتان میداند که چه کاری را باید انجام دهد و شما را نیز آگاه میکند. فقط نشانههای او را پیگیری کنید. اجازه دهید که او از ابزارهایی مناسب سنش استفاده کند، مثل صندلی آویزی (اگر او کنترل سر و گردن دارد). او خودش شما را آگاه میسازد که چه تمرینی او را شاد میکند.