انواع آرتروز، اولین علائم آرتروز و درمان آرتروز چیست؟
استئوآرتریت شایع ترین بیماری مزمن مفصلی است و با نامهای آرتریت فرسوده، آرتریت دژنراتیو و بیماری مفصلی دژنراتیو نیز شناخته می شود. مفصل به ناحیه ای گفته می شود که دو استخوان به هم می رسند. غضروف بافت محافظی است که انتهای استخوان ها را می پوشاند. در بیماران مبتلا به استئوآرتریت، این غضروف شکسته شده و باعث ساییدگی استخوان های داخل مفصل می شود و درد، سفتی و سایر علائم ایجاد می کند. آرتروز می تواند در هر مفصلی رخ دهد اما وقوع آن در دست ها، انگشتان، شانه ها، ستون فقرات معمولاً در گردن یا پایین کمر، مفصل ران و زانوها بیشتر است. استئوآرتریت آرتروز در افراد مسن شایع تر است اما امکان وقوع آن در هر سنی وجود دارد. برای کسب اطلاعات کامل در مورد علت ایجاد آرتروز تا پایان این متن همراه ما باشید.
اولین علائم آرتروز چیست؟
اولین و نیز شایع ترین علائم استئوآرتریت آرتروز عبارتند از:
- درد مفاصل
- سفتی در مفصل
- از دست دادن انعطاف پذیری و کاهش دامنه حرکتی
- حساسیت یا ناراحتی هنگام فشار دادن انگشتان روی نواحی آسیب دیده
- التهاب
- مفاصل هنگام حرکت صدای ترق و تروق، خش خش یا شبیه کلیک ایجاد می کنند.
- پدید آمدن خارهای استخوانی یا توده های اضافی استخوان که معمولاً بدون درد هستند
هر چقدر استئوآرتریت آرتروز پیشرفته تر شود، درد نیز بیشتر خواهد شد. با گذشت زمان، ممکن است تورم در مفصل و ناحیه اطراف رخ دهد.
پیامدهای بیماری استئوآرتریت
استئوآرتریت آرتروز در اثر آسیب مفاصل ایجاد می شود. این آسیب می تواند در طول زمان اثر تجمعی داشته باشد، به این معنی که آسیب های کوچک به مرور زمان مشکل بزرگ ایجاد می کنند، به همین دلیل سن یکی از دلایل اصلی آسیب مفصلی است که منجر به استئوآرتریت آرتروز می شود. هر چه سن بیشتر باشد، فشار بیشتری در طول زمان بر مفاصل وارد آمده است. علت های دیگری نیز می توان برای آسیب به مفاصل ذکر کرد، از جمله:
- آسیب قبلی مانند پارگی غضروف، دررفتگی مفاصل، یا آسیب های رباط
- ناهنجاری های مفصلی
- چاقی و اضافه وزن
- وضعیت نامناسب
برخی عوامل مخاطره آمیز نیز احتمال ابتلا به استئوآرتریت آرتروز را افزایش می دهند، مانند:
- سوابق خانوادگی بیماری: به معنی ابتلای بستگان نزدیک به ویژه پدر و مادر یا خواهر و برادر
- جنسیت، شمار بانوان مبتلا به استئوآرتریت آرتروز از آقایان بیشتر است.
- به گفته منابع معتبر سن حداقل 50 سال
- یائسگی
- مشاغلی که در آن فرد باید زانوهای خود را خم کند، کوهنوردی، بلند کردن اجسام سنگین یا کارهای مشابه است.
- سابقه آسیب
- اضافه وزن یا چاقی
- وضعیت نامناسب
- ابتلا به بیماری دیگری مانند دیابت یا نوع دیگری از آرتریت که بر مفاصل فرد تأثیر می گذارد.
وجود استئوآرتریت آرتروز در یک قسمت از بدن می تواند خطر ابتلا به استئوآرتریت آرتروز را در سایر قسمت های بدن افزایش می دهد.
درمان آرتروز
درمان استئوآرتریت آرتروز بر مدیریت علائم متمرکز است و نوع درمان تا حد زیادی به شدت علائم و محل درد بستگی دارد. داروهای بدون نسخه، تغییر شیوه زندگی و درمان‌های خانگی برای تسکین درد، سفتی و تورم کافی است.
داروها:
تعدادی از انواع مختلف داروهای استئوآرتریت آرتروز که به تسکین علائم کمک می کند، عبارتند از:
• مسکن های خوراکی: استامینوفن و سایر مسکن ها. این گروه از داروها به تسکین درد کمک می کنند اما تورم را کاهش نمی دهند.
• مسکن های موضعی درد: این دسته از مسکن ها به صورت کرم، ژل و پَچ در دسترس هستند و تهیه آنها نیازی به نسخه پزشک ندارد. مسکن های موضعی به بی حس شدن ناحیه مفصل کمک می کنند و می توانند درد به ویژه دردهای خفیف را آرتریت تسکین دهند.
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی: مانند ایبوپروفن و ناپروکسن به کاهش تورم و درد کمک می کنند
• کورتیکواستروئیدها: این داروهای تجویزی به شکل خوراکی در دسترس هستند. همچنین ممکن است از طریق تزریق مستقیم به مفصل تزریق شوند. کورتیزون و تریامسینولون استونید نمونه ای از این دارو هاست.
• سیمبالتا: پزشک ممکن است داروی ضدافسردگی دولوکستین را تجویز کند، این دارو برای درمان دردهای اسکلتی عضلانی از سوی سازمان غذا و دارو تائید شده است.
مدیریت وزن:
اضافه وزن به مفاصل فشار وارد می کند و باعث درد می شود. کاهش چند کیلوگرم وزن به کاهش این فشار و کاهش درد کمک می کند. وزن مناسب خطر سایر مشکلات سلامتی مانند دیابت و بیماری قلبی را نیز کاهش می دهد.
خواب کافی:
استراحت دادن به عضلات می تواند تورم و التهاب را کاهش دهد. با خودتان مهربان باشید و زیاده روی نکنید. خواب کافی در شب نیز می تواند در مدیریت درد موثر باشد.
گرما و سرما درمانی:
برای تسکین درد و سفتی ماهیچه ها می توان روش گرما یا سرما درمانی را امتحان کرد. به این منظور باید کمپرس گرم یا سرد را به مدت 15 تا 20 دقیقه، چند بار در روز روی مفاصل دردناک قرار دهید.
ورزش:
فعالیت بدنی عضلات اطراف مفاصل را تقویت و به کاهش سفتی کمک می کنند. بهتر است حداقل یک روز درمیان و هر بار 20 تا 30 دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید. فعالیت های ملایم و کم برخورد مانند پیاده روی یا شنا را انتخاب کنید. تای چی و یوگا نیز انعطاف پذیری مفاصل را بهبود بخشیده و به مدیریت درد کمک می کند. خلاصه اینکه، هر یک از راهکارهای فوق به نوبه خود به از بین بردن علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک می کنند.
آرتروز چه عوارضی ایجاد میکند؟
عوارض جسمی آرتریت، از جمله استئوآرتریت آرتروز بر کسی پوشیده نیست اما این بیماری پیامدهای عاطفی و روانی نیز به همراه دارد.
عوارض جسمی این بیماری عبارتند از:
- خواب ضعیف
- افزایش وزن در نتیجه درد یا محدودیت حرکت
- استئونکروز یا مرگ استخوان
- فرسایش رباط ها و تاندون ها
- شکستگی تنشی استخوان
- همارتروز یا خونریزی در نزدیکی مفاصل
اضطراب و افسردگی ناشی از عدم توانایی کار کردن از جمله عوارض عاطفی این بیماری است.
استئوآرتریت و غضروف:
غضروف ماده ای سخت، لاستیکی، انعطاف پذیر و نرم تر از استخوان است که وظیفه محافظت از انتهای استخوان ها را بر عهده دارد و به آنها اجازه می دهد به راحتی در مقابل یکدیگر حرکت کنند. وقتی غضروف می شکند، سطوح استخوانی حفره دار و خشن می شوند که درد در مفصل و تحریک در بافت های اطراف را به عهده دارد. غضروف آسیب دیده نمی تواند خود را ترمیم کند، زیرا حاوی هیچ رگ خونی نیست.
اگر غضروف به طور کامل از بین برود، بافر بالشتکی که برای استخوان پدید می آورد نیز از بین می رود، در این صورت امکان دارد استخوان با استخوان برخورد کند. تماس استخوان روی استخوان باعث درد شدید و سایر علائم مرتبط با استئوآرتریت آرتروز می شود.
استئوآرتریت شدید:
استئوآرتریت آرتروز یک وضعیت پیشرونده با پنج مرحله از 0 تا 4 است. مرحله اول (0) یک مفصل و مرحله 4 استئوآرتریت آرتروز شدید را نشان می دهد. همه افراد مبتلا به استئوآرتریت آرتروز تا مرحله 4 پیشرفت نمی کنند. این وضعیت اغلب قبل از رسیدن به این مرحله تثبیت می شود. افراد مبتلا به استئوآرتریت شدید، از دست دادن غضروف گسترده یا کامل در یک یا چند مفصل دارند. اصطکاک استخوان به استخوان مرتبط با این علائم شدیدی ایجاد می کند، از جمله:
• افزایش تورم و التهاب: مقدار مایع سینوویال در مفصل ممکن است افزایش یابد. به طور معمول، این مایع به کاهش اصطکاک در حین حرکت کمک می کند. با این حال، در مقادیر بیشتر، می تواند باعث تورم مفاصل شود. قطعات غضروف شکسته نیز ممکن است در داخل مایع سینوویال شناور شده و درد و تورم را افزایش دهند.
• افزایش درد: ممکن است بیمار در حین فعالیت و نیز زمان استراحت، احساس درد کند. اگر در طول روز استفاده از مفاصل زیادی باشد، افزایش سطح درد ملموس خواهد بود و یا تورم بیشتری در مفاصل احساس می شود.
• کاهش دامنه حرکتی: بیمار به دلیل سفتی یا درد در مفاصل، نمی تواند حرکت کند. بنابراین انجام فعالیت های روزمره که در گذشته به راحتی انجام می شد، دشوار تر خواهد بود.
• بی ثباتی مفصل: مفاصل در افراد مبتلا به آرتروز کم ثبات تر هستند. به عنوان مثال، استئوآرتریت آرتروز شدید در زانوها، موجب قفل شدن یا کمانش زانو خواهد شد. قفل شدن حالتی است که زانو به طور ناگهانی قادر به حرکت نیست. در وضعیت کمانش نیز ناگهان زیر پا خالی می شود. کمانش می تواند باعث افتادن و آسیب شود.
• سایر علائم: با ادامه فرسایش مفصل، ضعف عضلانی، خار استخوانی و تغییر شکل مفصل نیز ممکن است رخ دهد.
آسیب مفصلی ناشی از استئوآرتریت آرتروز شدید قابل برگشت نیست، اما درمان می تواند به کاهش علائم کمک کند.
استئوآرتریت آرتروز و آرتریت روماتوئید چه فرقی باهم دارند؟
استئوآرتریت آرتروز و آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی علائم مشابهی دارند اما کاملاً متفاوت با یکدیگر هستند. استئوآرتریت یک بیماری دژنراتیو است یعنی با گذشت زمان شدت آن افزایش می یابد. اما، روماتوئید آرتریت یک اختلال خود ایمنی محسوب می شود.
افراد مبتلا به روماتوئید آرتریت یا روماتیسم مفصلی سیستم ایمنی ضعیفی دارند. سیستم ایمنی بدن آنها پوشش نرم اطراف مفاصل را با تهدیدی برای بدن اشتباه می گیرند و باعث می شوند بدن به آن ناحیه حمله کند. این پوشش نرم که شامل مایع سینوویال است، سینوویوم نامیده می شود. هنگامی که سیستم ایمنی حمله خود را آغاز می کند، تجمع مایع در مفصل رخ می دهد و سفتی، درد، تورم و التهاب ایجاد می کند. تشخیص این دو بیماری از یکدیگر تنها برعهده پزشک است.
استئوآرتریت آرتروز بیماری است که اغلب به کندی پیشرفت می کند و تا زمانی که علائم دردناک یا ناتوان کننده نداشته باشد، تشخیص آن دشوار است. اگر علائم ذکر شده را در خودتان مشاهده می کنید، حتما به یک متخصص مراجعه کنید.
مطالعه بیشتر:
روماتیسم و زایمان طبیعی آیا امکان پذیر است؟
ورم مغز استخوان چیست و چگونه درمان می شود؟
علت درد زانو در بارداری و درمان زانو درد در بارداری چیست؟
درد شدید استخوان در دستها، مچ پاها و لگن بعد از زایمان، علت چیست؟
