عوارض جانبی استامینوفن چیست وچگونه از عوارض آن جلوگیری کنیم؟
آیا تا به حال از استامینوفن برای درمان درد خفیف یا کاهش تب استفاده کرده اید؟ اگر چنین است، پس در واقع همان داروی شناخته شده استامینوفن را مصرف کرده اید. این نام عمومی داروی تیلنول (Tylenol) است. این دارو با بسیاری از نام های تجاری دیگر نیز فروخته می شود و یکی از مواد تشکیل دهنده بسیاری از داروهای بدون نسخه است. بنابراین این امکان وجود دارد که شما بارها آن را مصرف کرده باشید، در حالی که از عوارض جانبی استامینوفن بی اطلاع باشید. استامینوفن می تواند عوارض جانبی داشته باشد. اگرچه آن ها در اکثر افراد رخ نمی دهند، برخی از عوارض نیز وجود دارند که می توانند جدی باشند. این امر به ویژه در صورتی صادق است که بیش از مقدار توصیه شده مصرف کنید. برای آشنایی با این دارو و همچنین عوارض جانبی استامینوفن، از جمله نکاتی در مورد اینکه در صورت تجربه عوارض جانبی استامینوفن چه باید کرد و چگونه از وقوع آن ها به طور کلی اجتناب کنید، ادامه مطلب را بخوانید.
استامینوفن چیست و چگونه کار می کند؟
برای تسکین درد خفیف یا متوسط می توانید از استامینوفن استفاده کنید. این معمولاً درد ناشی از سرماخوردگی، گلودرد، سردرد، درد بدن یا عضله، دردهای قاعدگی، آرتریت (التهاب مفاصل) و یا دندان درد است. همچنین می توانید از این دارو برای کاهش تب نیز استفاده کنید.
نحوه عملکرد استامینوفن کاملاً مشخص نیست. تورم یا التهاب را کاهش نمی دهد. در عوض، تصور می شود که آزاد شدن برخی مواد شیمیایی در مغز شما را که سیگنال احساس درد هستند، مسدود می کند.
عوارض جانبی استامینوفن چیست؟
استامینوفن عوارض جانبی دارد، اما اکثر مردم عوارض جانبی استامینوفن را تجربه نمی کنند. اکثر مردم این دارو را به خوبی تحمل می کنند. در موارد نادر، برخی افراد واکنش های آلرژیک به آن داشته اند. نگران کننده ترین عارضه جانبی ناشی از استامینوفن، آسیب شدید کبدی است و معمولا فقط زمانی اتفاق می افتد که بیش از حد از استامینوفن استفاده کنید.
واکنش آلرژیک
در موارد بسیار نادر، برخی از افراد واکنش های آلرژیک به استامینوفن داشته اند. بنابراین در صورت بروز واکنش های زیر پس از مصرف استامینوفن، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
• مشکل در تنفس یا بلعیدن،
• تورم صورت، لب ها، گلو یا زبان،
• ورم زیر پوستی،
• خارش شدید،
• لایه برداری یا تاول زدن پوست،
آسیب شدید کبدی یکی از موارد عوارض جانبی استامینوفن
مسمومیت با استامینوفن ممکن است در اثر مصرف بیش از حد استامینوفن رخ دهد. کبد شما استامینوفن را پردازش کرده و آن را به ماده دیگری تبدیل می کند. اگر مقادیر زیادی استامینوفن مصرف کنید، کبد شما مقدار بیشتری از آن ماده را تولید می کند و هنگامی که مقدار زیادی از آن وجود داشته باشد، آن ماده می تواند به کبد شما آسیب برساند. با این حال، اگر استامینوفن را در دوز توصیه شده مصرف کنید، آسیب کبدی ناشی از دارو محتمل نیست. علائم آسیب کبدی عبارتند از:
• زرد شدن پوست یا سفیدی چشم (یرقان)،
• احساس درد در ناحیه سمت راست بالای شکم،
• حالت تهوع یا استفراغ،
• از دست دادن اشتها،
• خستگی،
• عرق کردن بیشتر از حد معمول،
• پوست رنگ پریده،
• کبودی یا خونریزی غیرمعمول،
• ادرار تیره یا به رنگ چایی،
• مدفوع تیره و قیری رنگ،
اگر مشکوک هستید که بیش از حد استامینوفن مصرف کرده اید یا متوجه هر یک از این علائم شدید، با اورژانس تماس بگیرید یا فورا به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه کنید. اگر می دانید که بیش از دوز توصیه شده استامینوفن مصرف کرده اید، حتی اگر علائم آسیب کبدی ندارید، به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید.
همچنین اگر متوجه شدید که فردی در پی مصرف استامینوفن، واکنشی از خود نشان نمی دهد یا تنفس او متوقف شده است، با شماره اورژانس تماس بگیرید یا سریعا او را به بیمارستان برسانید.
چگونه از عوارض جانبی استامینوفن جلوگیری کنیم؟
مصرف بیش از حد استامینوفن بیشتر از آن چیزی است که فکر می کنید. به این دلیل که استامینوفن یک عنصر رایج در بسیاری از داروهای مختلف بدون نسخه است. پس میزان مصرف استامینوفن را در یک روز پیگیری کنید، زیرا این کار می تواند خطر استفاده بیش از حد استامینوفن را کاهش دهد.
همچنین تحت تأثیر سن یا عادات سبک زندگی خاص شما ممکن است محدودیت های فردی برای مصرف استامینوفن وجود داشته باشند. آسیب شدید کبدی بیشتر در موارد زیر رخ می دهد:
• بزرگسالانی که بیش از 3 گرم (3000 میلی گرم) استامینوفن در یک دوره 24 ساعته مصرف می کنند.
• کودکانی که بیش از پنج دوز در یک دوره 24 ساعته مصرف می کنند.
• افرادی که از قبل به بیماری کبدی مبتلا هستند، افرادی که داروهای دیگری مصرف می کنند که می تواند به کبد آسیب برساند، افرادی که سه بار یا بیشتر از نوشیدنی الکلی های در روز مصرف می کنند، حتی اگر استامینوفن را با دوز توصیه شده مصرف کنند، باز هم در معرض خطر آسیب شدید کبدی هستند. قبل از دادن استامینوفن به فرزندتان، برچسب بسته را برای دستورالعمل مصرف و دوز مناسب را بررسی کنید. دوز استامینوفن برای کودکان معمولاً در نموداری است که بر اساس سن و وزن ترسیم شده است. اگر مندرجات و توضیحات بسته برای شما نامفهوم است، پزشک یا داروساز می توانند در مورد تعیین دوز مناسب به شما کمک کنند. اگر فرزند شما کمتر از 2 سال سن دارد، قبل از دادن استامینوفن با پزشک او صحبت کنید. و هرگز به فرزند خود استامینوفنی را ندهید که به وضوح برای استفاده در بزرگسالان طراحی شده است.
با پزشک خود صحبت کنید
هنگامی که استامینوفن در دوزهای صحیح استفاده شود، یک داروی ایمن و موثر است و معمولا عوارض جانبی ندارد. با این حال، اگر بیش از حد استفاده کنید، عوارض جانبی استامینوفن می تواند شدید و حتی کشنده باشد. باید بدانید که آیا داروهای دیگری که مصرف می کنید حاوی استامینوفن هستند یا خیر تا از حد مجاز روزانه خود تجاوز نکنید. اگر استامینوفن بخشی از رژیم دارویی شما است، با پزشک خود صحبت کنید تا ببیند این محدودیت برای شما چقدر است.
مطالعه بیشتر:
خطرات و عوارض مصرف استامینوفن در بارداری
مصرف استامینوفن 500، 325 و کدئین در بارداری
دادن قطره استامینوفن به نوزاد برای خواب اشکالی ندارد؟
استفاد از داروهای مسکن در بارداری آیا مجاز و بی خطر است؟