روماتیسم و زایمان طبیعی آیا امکان پذیر است؟
هنگامی که یک خانم تصمیم به بارداری می گیرد، سوالات زیادی در ذهنش ایجاد شده که اغلب آن ها در میان زنان سرتاسر جهان مشترک هستند. از نگرانی در مورد مشکلات دوره بارداری گرفته تا حتی نوع زایمان! اما اگر به بیماری روماتیسم یا آرتریت روماتوئید (RA) مبتلا باشید، احتمالاً علاوه بر این موارد معمول، نگرانی های دیگری نیز خواهید داشت. از جمله اینکه آیا روماتیسم در دوران بارداری بدتر می شود؟ یا اینکه آیا روماتیسم و زایمان طبیعی ممکن است؟ در این متن، ما تلاش داریم تا به تمامی این پرسش ها پاسخ دهیم.
در مورد بیماری روماتیسم چه می دانید؟
مدت هاست که مردم از بیماری روماتیسم یا آرتریت روماتوئید (که معمولاً RA نامیده می شود) به عنوان یکی از ناتوان کننده ترین انواع آرتروز، ترس دارند. این بیماری مزمن، که جزو دسته بیماری های خودایمنی طبقه بندی شده و شایعترین شکل از انواع آرتریت خودایمنی است، زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن به درستی عمل نکرده و به مخاط مفاصل (که سینوویوم گفته می شود) به عنوان یک عضو بیگانه حمله کند.
درد مفاصل، سفتی (خصوصا در هنگام صبح)، تورم و کاهش دامنه حرکت آن ها مشخصه اصلی بیماری روماتیسم است که بیشتر مفاصل کوچک در دست ها و پاها را تحت تاثیر قرار داده و در موارد شدید حتی می تواند منجر به تغییر شکل مفاصل و اختلال عملکرد آن ها شود. البته روماتیسم تنها مفاصل را درگیر نکرده و می تواند بر اندام هایی مانند چشم، پوست یا حتی قلب و ریه ها را نیز اثر بگذارد.
اگرچه این بیماری می تواند در هر سنی شروع شود.، اما اغلب بین سنین 30 تا 50 سالگی کلید آغاز آن زده شده و در زنان بیشتر از مردان به چش می خورد. تا جایی که می توان گفت حدود 75 درصد از بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید زنان هستند. یا به بیانی دیگر، 1 تا 3 درصد از تمامی زنان ممکن است در طول زندگی خود به آرتریت روماتوئید مبتلا شوند.
باردار شدن با روماتیسم
اگرچه برخی گمان می کنند که روماتیسم می تواند بچه دار شدن زنان را با اختلال مواجه کند، اما امروزه اکثر پزشکان بر این نکته توافق نظر دارند که ابتلا به روماتیسم به معنای نازایی مطلق نیست و خانم های مبتلا به این بیماری اگرچه مسیر سختی را در پیش روی خود دارند اما در نهایت می توانند طعم مادر شدن را بچشند.
آنچه در این میان اهمیت دارد این است که حتما پیش از اقدام به بارداری، برای آن برنامه ریزی نمود. در واقع در حالت ایده آل، آرتریت روماتوئید باید 3 تا 6 ماه قبل از اقدام به بارداری کنترل شود. زیرا زنانی که آرتریت روماتوئید کنترل نشده دارند، ممکن است در معرض خطر بوده و با احتمال بیشتری عوارضی مانند زایمان زودرس و یا تولد نوزادی با وزن کمتر نسبت به سن حاملگی را تجربه کنند. این عوارض، اگرچه به خودی خود نگران کننده بوده و می توانند سلامت جنین را تحت تاثیر قرار دهند، اما از سوی دیگر ممکن است در روند روماتیسم و زایمان طبیعی نیز تداخل ایجاد کرده و میزان نیاز به سزارین را افزایش دهند.
آیا مادران مبتلا به روماتیسم می توانند در بارداری داروهایشان را مصرف کنند؟
لازم است تا پیش از باردار شدن داروهای مصرفی زنان مبتلا به روماتیسم نیز تنظیم شوند. به عنوان مثال مصرف متوترکسات باید حداقل سه ماه قبل از بارداری با نظر پزشک معالح متوقف شود، زیرا ممکن است نقایص مادرزادی ایجاد کند.
روماتیسم در بارداری
نحوه پاسخگویی بدن به بارداری، برای هر خانم متفاوت خواهد بود. زیرا هر زن منحصر به فرد است و بارداری او نیز منحصر به فرد خواهد بود. اما به صورت کلی خوشبختانه کنترل این بیماری ممکن است در بارداری راحت تر باشد. زیرا مطالعات نشان می دهند که به دلیل تغییرات هورمون ها و تغییرات سیستم ایمنی بدن در طی بارداری، در بیش از نیمی از زنان علائم روماتیسم فروکش کرده و تسکین پیدا می کنند. البته در حدود 20 درصد از زنان مبتلا به روماتیسم نیز ممکن است بیماری تشدید شده و شعله ور شود و به همین دلیل نظارت مداوم پزشکی در دوران بارداری الزامی است.
روماتیسم و زایمان طبیعی
اگر شما هم مبتلا به روماتیسم باشید، احتمالا در طول بارداری، داستان های زیادی در مورد چگونگی زایمان شنیده و این سوال برایتان ایجاد می شود که آیا به دلیل بیماریتان آیا باید حتما سزارین کنید و یا اینکه روماتیسم و زایمان طبیعی ممکن بوده و می توانید آن را انجام دهید؟
خب به صورت کلی باید بگوییم که ابتلا به بیماری آرتریت روماتوئید یا همان روماتیسم، به طور معمول نیاز به انجام سزارین را افزایش می دهد. در حقیقت اگرچه مانعی برای روماتیسم و زایمان طبیعی وجود ندارد، اما به نظر می رسد که سزارین در زنان مبتلا به روماتیسم بسیار شایع تر است. این مساله چند دلیل عمده دارد:
1. با اینکه در بیشتر موارد بیماری روماتیسم در طی بارداری خاموش می شود، اما زنان باردار مبتلا به آرتریت روماتوئید، ممکن است مشکلاتی مانند پره اکلامپسی (مسمومیت حاملگی)، زایمان زودرس و وزن کم نوزاد در هنگام تولد را با میزان بیشتری تجربه کنند. این عوارض نیاز به انجام مداخلات فوری پزشکی و سزارین را افزایش می دهند.
2. بیماری روماتیسم می تواند بر روی مفاصل ناحیه لگن و کمر تاثیر گذاشته و باعث ایجاد درد و ناراحتی در آن نواحی شده و با تغییر شکل مفاصل، در عملکرد آن ها اختلال ایجاد کند. این مساله، مانعی در سر راه زایمان طبیعی خواهد بود و به همین دلیل اگر ارتوپد پیش از زایمان، تشخیص آسیب مفاصل را مطرح کند، پزشک شما سزارین را انتخاب می کند.
3. اگر بیماری روماتیسم، ستون فقرات را تحت تأثیر قرار داده باشد، روماتیسم و زایمان طبیعی، تجربه ای بسیار دردناک برای مادران خواهد بود. تحمل چنین فشاری بر روی ستون فقرات بسیار سخت بوده و به علاوه امکان استفاده از بی حسی اپیدورال در چنین شرایطی سخت خواهد بود (به دلیل تحت تاثیر قرار گرفتن ستون فقرات در اثر بیماری).
با در نظر گرفتن این نکات، می توان گفت که اگرچه روماتیسم و زایمان طبیعی، با یکدیگر منافاتی ندارند، اما بهتر است در چنین شرایطی به سراغ سزارین رفت تا هم سلامت مادر و هم سلامت فرزند او تامین و حفظ شود.
مطالعه بیشتر:
آیا بارداری می‌تواند شفابخش بیماری های شما باشد؟
چگونه برای زایمان طبیعی آماده شویم؟ آمادگی برای زایمان
شیردهی با آرتریت روماتوئید برای مادر و نوزاد خطری ندارد؟
مصرف دارو پردنیزولون برای بیماری آرتریت روماتوئید به جنین آسیب میزند؟
