لانه گزینی چیست و خونریزی لانه گزینی چه علائمی دارد؟

لانه گزینی چیست؟

به محض بارور شدن تخمک سلول تخم یا زیگوت ایجاد شده و نخستین تقسیم سلولی را با استفاده از فرآیند "میتوز" انجام می دهد؛ یعنی یک سلول به دو قسمت، دو به چهار، چهار به هشت و ... تقسیم می شود. این تقسیمات پی در پی سلولی به همین ترتیب ادامه می یابند تا در نهایت توده ای به شکل توت از سلول ها ایجاد شود. به این مجموعه سلولی مورولا گفته می شود. در واقع واژه مورولا در لاتین به معنای "توت کوچک" است.سلول تخم یا زیگوت که  همچنان در حال تقسیم شدن است به حرکت خود به جلو و به سمت رحم ادامه می دهد. در این حین انقباضات لوله فالوپ همراه با حرکت مژک های مویی شکل مخاط آن، سلول تخم را به جلو رانده و آن را به سوی رحم هدایت می کنند. سلول تخم به محض رسیدن به رحم به دیواره داخلی آن متصل می شود: پدیده ای که در اصطلاح به آن لانه گزینی گفته می شود.

این اتفاق در حدود 6 تا 10 روز پس از لقاح رخ می دهد. به این معنا که سلول تخم عمیقا در آندومتر یا پوشش داخلی رحم فرو رفته و شروع به رشد می کند. پس از تکمیل عمل لانه گزینی سلول تخم به دو بافت متمایز داخلی و خارجی تقسیم می شود. توده سلول داخلی شروع به سازمان یافتن کرده و جنین را تشکیل می دهد و توده سلول خارجی نیز جفت و کیسه آمنیوتیک را می سازد.

لانه گزینی چه علائمی دارد؟

پدیده لانه گزینی هیچ گونه علائم خاصی نداشته و غالباً متوجه وقوع آن نخواهید شد. در واقع با ترشح هورمون HCG در بدن است که اولین نشانه های بارداری در بدن آغاز می شوند. این هورمون توسط جفت ترشح شده و از جمله هورمون هایی است که در آزمایشات بارداری شناسایی و موجب مثبت شدن نتیجه آزمایش می شود.

مرحله لانه گزینی به خصوص برای زوج هایی که با روش لقاح آزمایشگاهی یا IVF باردار شده اند مقطعی بسیار مهم و حساس است. در این روش پزشک با کمک لوله ای نازک، بلند و دراز به نام کاتتر جنین تشکیل شده را به آرامی به داخل رحم فرو برده و به آن منتقل می کند. این عمل تقریباً در حدود نیم ساعت زمان می برد. پس از آن برای رسیدن به نتیجه باید مثبت و امیدوار باشید و این برای شما آغاز یک انتظار طولانی است.

 همه چیز در مورد خونریزی لانه گزینی

خونریزی لانه گزینی چیست؟

به محض اینکه تخمک توسط یک اسپرم با موفقیت بارور می شود، سیگنال هایی را به بدن فرد باردار ارسال می کند تا او را از باردار شدن آگاه کند، در این زمان دیواره داخلی رحم که اندومتریوم نام دارد، شروع به تغییر می کند، این دیواره در طی سیکل قاعدگی به مرور تخریب می شود و با خونریزی قاعدگی از بدن دفع می شود، اما هنگام باردار شدن باید رشد کند و قوی تر شود تا بتواند به مدت 9 ماه جنین را حمایت و تغذیه کند.

معمولاً نطفه 6 تا 12 روز پس از بارور شدن از لوله های فالوپ پایین رفته و خود را به درون رحم می رساند. در این زمان نطفه به تغذیه بیشتری نیاز دارد، به همین دلیل دیواره داخلی رحم ضخیم و پرخون می شود تا او را تغذیه کند. در این مرحله نطفه برای اولین بار جهت دریافت اکسیژن و مواد غذایی خود را به دیواره داخلی رحم می چسباند و از این ناحیه به بدن مادر متصل می شود. این امر منجر به بروز خونریزی خفیفی از دیواره رحم می شود که خونریزی لانه گزینی نطفه نام دارد.

خونریزی لانه گزینی چه زمانی رخ می دهد؟

هنگامی که نطفه می خواهد خود را درون دیواره رحم فرو کند، برخی مویرگ های آن ناحیه از رحم پاره می شوند، این امر هیچ مشکلی ایجاد نمی کند، زیرا دیواره رحم بسرعت خود را بازسازی می کند اما این کار منجر به بروز خونریزی خفیفی در مادر می شود. این خونریزی می تواند صورتی، قرمز و یا حتی شامل ترشحات قهوه ای رنگ باشد. خونریزی لانه گزینی ممکن است زودتر از انتظار شما و حوالی روز های پنجم تا دهم پس از لقاح رخ دهد و نیازی به هیچ گونه دارو یا اقدامات پزشکی وجود ندارد.

بطور کلی حرکت نطفه و خونریزی لانه گزینی تقریباً 10-14 روز پس از تخمک گذاری اتفاق می افتند.

خونریزی لانه گزینی چقدر طول می کشد؟

طول مدت خونریزی لانه گزینی از چند ساعت تا 2 روز متغیر است، گاهی این خونریزی در اولین بارداری بیشتر از بارداری های دوم و سوم است، زیرا دیواره رحم حساس تر است.

چگونه می توان خونریزی لانه گزینی را از خونریزی قاعدگی تشخیص داد ؟

از آنجایی که خونریزی لانه گزینی اغلب پیش از انجام آزمایش بارداری رخ می دهد، به سختی می توان دریافت که آیا این خونریزی خفیف علامت بارداری است و یا مربوط به ترشحات پیش از قاعدگی می باشد. متاسفانه هیچ آزمایش یا علائمی وجود ندارد که به شما کمک کنند تا دلیل این خونریزی را تشخیص دهید. بهترین راه حل صبر کردن است، زیرا می توانید پس از چند روز تست بارداری انجام دهید.

اطلاع از زمان دقیق آخرین رابطه جنسی شما نیز می تواند به این کار کمک کند، اگر بیشتر از دو هفته از آن گذشته باشد، خونریزی شما مربوط به لانه گزینی نطفه است.

با توجه به آمار پزشکی تقریباً یک سوم بانوانی که تجربه خونریزی لانه گزینی داشته اند، توانسته اند آن را از لکه بینی پیش از قاعدگی تشخیص دهند، برخی از آنها گفته اند که خونریزی لانه گزینی تیره تراست و همانند رنگ قرمز خونریزی قاعدگی نیست. برخی دیگر هنگام لکه بینی گرفتگی خفیفی نیز تجربه کرده اند. با این حال برای بسیاری از بانوان بین خونریزی لانه گزینی و لکه بینی پیش از قاعدگی هیچ تفاوتی وجود ندارد، به همین دلیل ممکن است نتوانید آن را تشخیص دهید و چند روز پس از مشاهده لکه بینی دچار خونریزی قاعدگی شوید.

علائم خونریزی لانه گزینی:

• لکه بینی یا ترشحات صورتی، قرمز و یا قهوه ای
• گرفتگی خفیف و نامنظم
• تغییر خلق
• سر درد
• انقباض شکمی
• خونریزی خفیف کمتر از 2 روز

 چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

خونریزی بسیار خفیف و یا لکه بینی در هر زمانی از دوران بارداری معمولاً طبیعی بشمار می رود، اما گاهی این خونریزی ها به دلیل معاینه دهانه رحم، رابطه جنسی و یا عفونت واژن رخ می دهند. عواملی مانند بارداری خارج از رحم، بارداری پوچ (مولار) و یا سقط جنین می توانند باعث خونریزی در بارداری شوند، به همین دلیل باید علاوه بر شدت خونریزی به علائم دیگر نیز توجه کنید و تمامی آنها را به ماما یا پزشک خود اطلاع دهید. اما اگر لکه بینی یا خونریزی بسیار خفیف و کوتاه مدت است، نگران نشوید، هم چیز مرتب است.

در صورت بروز حالت تهوع، سرگیجه، درد شکم و استفراغ همزمان با خونریزی فوراً به پزشک مراجعه کنید، زیرا این علائم می توانند نشان دهنده بارداری خارج از رحم باشند. گرفتگی شکم در دوران بارداری کاملاً طبیعی است، اما در صورت افزایش درد باید با پزشک تماس گرفت. 

چگونه احتمال موفقیت لانه گزینی را افزایش دهیم؟

در خانم هایی با مشکلات ناباروری نامشخص به منظور افزایش احتمال موفقیت در لانه گزینی مصرف پروژسترون به مدت دو هفته پس از عمل تجویز می شود. همچنین ممکن است پزشک مصرف داروی دوفاستون را برای یک دوره ده روزه برای شما تجویز کند. پس از گذر موفقیت آمیز از این دوره حاملگی شما تثبیت شده و حس بسیار خوبی خواهید داشت، از این پس باید از بلند کردن بار سنگین خودداری کنید. از مصرف سیگار یا افراط در مصرف کافئین  پرهیز کرده و مصرف انواع داروها را نیز به حداقل برسانید. در واقع فقط مجاز به استفاده از داروهایی خواهید بود که به دستور پزشک مصرف آنها در این دوران برای شما ضروری است. همچنین توصیه می شود به منظور پیشگیری از انقباضات رحمی از مقاربت جنسی در مراحل اولیه لانه گزینی پرهیز کنید. در واقع احتمال شکست لانه گزینی در این عمل بسیار است و شمار زیادی از جنین ها موفق به لانه گزینی نمی شوند. از سویی دیگر احتمال موفقیت عمل IVF با بالا رفتن سن کاهش می یابد. بسیاری افراد برای بالا بردن درصد موفقیت راهکارهای کوچک و بزرگ بسیاری را در این دوران به شما توصیه می کنند ولی در نهایت این طبیعت است که در این زمینه تصمیم خواهد گرفت! در واقع برای باردار شدن فقط کافی است که کلیه شرایط لازم همزمان با هم فراهم باشند.

منبع: American College of Obstetricians and Gynecologists  (دانشکده زنان و زایمان دانشگاه پزشکی واشنگتن)