زایمان جفت، سومین مرحله زایمان!
پس از تولد نوزاد، وارد مرحله سوم زایمان می شوید تا جفت نیز از رحم و بدن مادر خارج شود. برای کمک به زایمانِ جفت ممکن است به دارو نیاز داشته باشید یا به شکل طبیعی این مرحله را پشت سر گذارید.
مدیریت فعال زایمان جفت ( خروج جفت) با استفاده از تزریق دارو
امروزه در بیمارستانهای خصوصی، بانوان مرحله سوم زایمان را به شکل "مدیریت فعال" به انجام میرسانند. "مدیریت فعال" یا "مدیریت مرحله سوم" یعنی همانطوری که شانه فرزندتان از کانال زایمان خارج میشود، سریعاً به ران شما دارویی تزریق میشود که رحم شما را برای جداسازی سریع جفت منقبض میکند و برای کاهش خونریزی پس از خروج جفت، رحم را میبندد.
در اکثر موارد، مرحله سوم زایمان از طریق پزشک مدیریت میشود. پس از تزریق داروی هورمون اکسیتوسین (Oxytocin ) صنعتی، به بندناف گیره زده و آن را میبُرند و برای کمک به زایمانِ جفت، بندناف به آرامی کشیده میشود (درحالیکه مراقب پزشکی برای پشتیبانی از رحم شما، دست دیگرش را روی شکمتان قرار میدهد).
برتری مدیریت فعالانه مرحله سوم زایمان در این است که معمولاً سریعتر بوده و خونریزی بسیار کمتر است. معمولاً لازم نیست مادر کاری انجام دهد و تنها صبر میکند، تا دارو و مراقب پزشکی کارها را به انجام برسانند.
خروج جفت به صورت طبیعی یا فیزیولوژیکی
"مدیریت فیزیولوژیکی" یا مرحله سوم "طبیعی" به این معنی است که برای خروج جفت، از دارویی استفاده نمیشود و مادر و گروه پزشکی برای خروج طبیعی جفت صبر میکنند، درصورتیکه خونریزی شدید باشد یا بیش از اندازه انتظار کشیده باشید، امکان دارد مراقب پزشکی شما برای زایمان جفت از دارو استفاده کند. اگر خونریزی مادر در هر مرحلهای، مراقب پزشکی را نگران کند، برای فشار آوردن به جفت برای خروج و کنترل خونریزی، میتوان از داروها بهره برد.
بدترین حالت برای مرحله سوم طبیعی این است که زایمان جفت طولانی شود و میزان خون از دست رفته زیاد باشد. پژوهشگران میگویند: مرحله سوم فیزیولوژیکی تنها حدود 10 دقیقه از مدیریت فعالانه بیشتر طول میکشد. ولی مدت زمان نیم ساعت یا کمی بیشتر برای مرحله سوم طبیعی نسبتا معمول است.
فرقی نمیکند با روش مدیریت فعال جفت را زایمان کنید یا با روش مرحله سوم طبیعی، زیرا در زمانی که این کار انجام میشود، فرزندتان در کنار شماست و برای بسیاری از بانوان فرصتی را فراهم می کند تا فرزند خود را در آغوش بکشند.
زمانیکه جفت جدا شد، رحم به انقباضات خود ادامه میدهد و احتمالاً مثل گرفتگی آرام یا انقباضاتی نسبتاً قوی احساس میشود. رحمِ در حال کوچک شدن، از طریق گردنه رحم نیمه باز به جفت و پرده آن برای افتادن به بخش پائینی رحم فشار میآورد. البته رحم در حال انقباض به داخل واژن مادر و بیرون از بدن او فشار وارد میکند.
همانطوریکه رحم منقبض میشود، ماهیچههای رحمی تجمعی ضخیم، ضربدری و درهمپیچیده را تشکیل میدهند و معمولاً به شکل عدد 8 انگلیسی در میآیند. رگهای خونی مادر که به جفت متصل هستند، از میان بازشدگی این سوراخهای "8 مانند" عبور میکنند.
همانطوریکه جفت از رحم جدا میشود، این ماهیچههای درهم پیچیده و کوچک شده درست مانند تورنیکت (بندی که برای بند آوردن خون استفاده میشود) عمل میکنند و برای کنترل خونریزی، جریان خون را قطع میکنند.
این روند به سرعت پس از جدا شدن جفت شروع میشود.
زایمان و خروج جفت هنگام سزارین
طی عمل سزارین، زمانیکه نوزاد به دنیا آمد و بندناف گیره خورد و بریده شد، نوزاد به ماما سپرده میشود و جراح برای زایمان جفت به کار خود ادامه میدهد.
زمانی که نوزاد بدنیا آمد، متخصص بیهوشی از هورمون اکسیتوسین صنعتی برای کمک به جمع شدن رحم و کنترل خونریزی استفاده میکند. این همان دارویی است که معمولاً طی زایمان واژنی به مادر داده میشود.
جفت یا از طریق کشیدن بندناف (از بریدگیای که نوزاد از آن به دنیا میآید) زایمان میشود که آنرا کشیدن بندناف مینامند یا بوسیله وارد کردن دست به داخل رحم برای جدا کردن جفت از دیواره رحم صورت میگیرد که آنرا خارج کردن دستی جفت مینامند.
خارج کردن دستی جفت عموماً روش متداول جراحان است. پژوهشهای اخیر نشان داده است که خارج کردن دستی جفت نسبت به کشیدن بندناف، میزان خونریزی بانوان را افزایش میدهد و احتمال عفونت رحمی نیز افزایش مییابد. بنابراین از مراقب پزشکی خود در مورد روشهای مورد استفاده او سوال کنید و در مورد انتخاب روش کشیدن بندناف با او مشورت کنید.
معاینه جفت و بند ناف
سپس ماما یا پزشک معاینه جفت و بند ناف را آغاز می کند و پس از بررسی جفت و بند ناف آنها را در کیسهای پلاستیکی قرار داده و دور میریزد. اگر خواستار دیدن جفت، اهدای خون بندناف یا نگهداری از جفت برای مراسم خاصی هستید، باید این مطلب را با مامای خود در میان گذاشته یا آنرا در نقشه زایمان خود ذکر کنید.
ماما میتواند ترتیبی دهد که جفت را در یخچال بیمارستان نگهداری کنند، تا زمانیکه بتوانید آنرا با خود به منزل ببرید. اگر میخواهید جفت را به منزلتان ببرید، به تایید بیمارستان برای خارج کردن آن نیاز دارید.