افزایش احتمال زایمان زودرس با آلودگی هوا
اگر شما در شهری زندگی می کنید که ترافیک سنگین و آلودگی شدید هوا دارد، بهتر است بدانید که براساس مطالعه ای جدید مشخص شده است که در این مادران باردار خطر تولد نوزاد نارس افزایش می یابد. محققین مرکز بهداشت عمومی دانشگاه کالیفرنیای لس آنجلس حدود 100 هزار تولد ثبت شده در شهر لس آنجلس را مورد بررسی قرار داند. این محققین این گونه نتیجه گیری کردند که خانم های بارداری که در معرض آلودگی هوای ناشی از ترافیک بوده اند، حدود 30 درصد بیشتر از دیگران در خطر تولد نوزاد نارس قرار داشته اند. محققین دریافتند که بیشترین میزان زایمان های زودرس با ماده ای به نام هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (PAH) در رابطه بوده است.
PAHها در "دوده" وجود دارند و محققین اینگونه نتیجه گیری کرده اند که ترافیک بزرگترین منبع ایجاد PAHها ست. قرار گرفتن مادر باردار در معرض مواد شیمیایی ارتباطی تنگاتنگی با افزایش احتمال تولد نوزادان نارس دارد (البته از سایر علل نیز نمی توان غافل شد). البته در این تحقیقات از آنجایی که اطلاعات مورد بررسی مربوط به محدوده زندگی والدین بوده است، اثرات سیگاری بودن والدین در این تحقیق مورد بررسی قرار نگرفته است.
آلودگی هوا چگونه می تواند موجب زایمان زودرس شود؟
آقای راندل و همکارانش کار ردیابی تماس با آلوده کننده های هوا در 702 مادر باردار را که در سه ماهه سوم بارداری بودند مورد ارزیابی قرار دادند، آنها از طریق تجهیز آنان به مانیتورهای آلودگی هوا که در داخل کوله پشتی آنها قرار می گرفت، میزان آلودگی را ثبت می کردند. این خانم ها کوله پشتی های فوق را برای مدت 48 ساعت به استثنای زمان هایی که خواب بودند و اوقاتی که دوش می گرفتند با خود حمل می کردند و مانیتورهای حمل شده میزان هیدروکربن های چند حلقه ای آروماتیک (PAH)ها و مواد شیمیایی مختل کننده اندوکرین که در دود سیگار و دود ماشین ها یافت می شود را اندازه گیری می کردند.
بچه های متولد شده از مادرانی که در سه ماهه آخر بارداری شان بالاترین سطوح PAH را داشتند، به میرزان قابل توجه ای یعنی 79درصد بیشتر از سایرین با خطر بروز چاقی مواجه شدند. یعنی در سن 7 سالگی احتمال بروز چاقی کودکان بیشتر از 2.25 برابر خواهد بود.
جالب اینجاست که مطالعات قبلی بر روی آلودگی هوا بیشتر بر ارتباط بین افزایش خطر بروز بیماری های قلبی، سکته مغزی و آلودگی هوا استوار بوده است. ولی همکاران آقای راندل نشان داده اند که قرار گرفتن در معرض PAH در طول بارداری خطر مشکلات رفتاری در بین بچه های 5-7 سال را نیز افزایش می دهد. این مطالعه ی اخیر اولین مطالعه ای بود که ارتباط بین آلودگی هوا و چاقی را نشان می داد."حقیقتا اثرات این تحقیق، بسیار تاثیر گذار، بزرگ و مهیج است"
آقای راندال می گوید:"چاقی واقعا مسئله بسیار پیچیده ای است و موارد بسیاری وجود دارد که (میزان مصرف انرژی و فعالیت فیزیکی) ما را به اشتباه می اندازد. من فکر می کنم مجبوریم این عقیده را بپذیریم که اپیدمی چاقی فقط به انتخاب های شخصی من و شما در مورد نحوه تغذیه و فعالیت های فیزیکی ارتباط ندارد و شکل بسیار پیچیده تر آن آلودگی ها و مواد شیمیایی محیطی هستند که بعنوان بخشی از این فرآیند تاثیر گذار هستند. البته تمامی کودکانی که مادرانشان در دوران بارداری در معرض سطوح بالایی از PAH بوده اند چاق نیستند، ولی اکثر آنها چاق بوده اند و رابطه بین در معرض PAH بودن و چاقی حتی بعد از آنکه تیم همراهی کننده اقای راندل اثر تداخلی سایر عواملی که می توانستند برای این کار تاثیر گذار باشند (مثل وضعیت اقتصادی و اجتماعی مادر) را تعدیل کردند، بازهم اثرات آلودگی محیطی بر چاقی کودکان بسیار قوی بود.
این متخصص می گوید: ما سعی کردیم تمامی عللی که می توانست در این رابطه اشکال ایجاد کند را شناسایی کنیم و بعد از ماه ها و ماه ها به نقطه ای رسیدیم که فهمیدیم اطلاعاتمان محکم و منطقی است. محققین برای اطمینان از اینکه اضافه وزن کودکان بدلیل اضافه شدن چربی است و نه استخوان یا عضله، در یک گروه 453 نفری از این کودکان در صد چربی را اندازه گرفتند و دریافتند که علت انحصاری اضافه وزن این بچه ها چربی است، یعنی همان چیزی که با یافته های حیوانی نیز مطابقت داشت. ارتباط بین PAHها و چاقی از طریق بر هم زدن نظم حاکم بر تولید و تکامل سلول های چربی می تواند در طول دوران کودکی باعث چاقی و افزایش میزان چربی در بدن آنها شود. بطور طبیعی خیلی از سلول های چربی افراد بزرگسال در طول سال اول زندگی تولید می شوند، روندی که از رحم مادر آغاز می شود. یعنی افزایش وزن در بزرگسالی می تواند نتیجه بزگ شدن و افزایش تعداد سلول های چربی باشد که در همان اوایل رشد جنینی به دلیل مواجه مادر باردار با مختل کننده های اندو کرین مثل PAH ها ایجاد شده اند. البته اجتناب از آلودگی هوا برای مادران بارداری که در شهر های شدیدا آلوده زندگی می کنند امکان پذیر نیست ولی اجتناب از یکی از بد ترین منابع آلودگی یعنی دود سیگار امکان پذیر است.
اجتناب از کشیدن سیگار در دوران بارداری و خواهش از دوستان و بستگان برای خودداری از روشن کردن سیگار می تواند کمک بزرگی باشد. اگر چه مطالعه راندل نمی تواند این مساله را که تماس یک کودک در 5 سال اول زندگی با آلودگی هوا سبب چاقی اش شده یا تماس مادرش در دوران بارداری، ولی شواهدی وجود دارد که نمی توان منکر ارتباط بین نفس کشیدن در هوای آلوده و اثرات زیان بار آن بر سلامتی شد، اثراتی که ممکن است عمری گریبانگیر ما باشد.
برای دور ماندن از آلودگی هوا در بارداری چه باید کرد؟
نکته مهم همین جاست، یا باید از مناطق آلوده بیرون بروید یا همان جا بمانید، راه حل دیگری وجود ندارد! یکی از همین محققین پیشنهاد کرده است که میوه و سبزیجات بخورید، زیرا با این کار بدن شما می تواند خود را از شر مواد شیمیایی مسموم کننده خلاص کند. همچنین به جهت اجتناب از افزایش خطر زایمان زودرس از کشیدن سیگار در طول بارداری جداً خودداری کنید.
مواجه با آلودگی هوا در طول بارداری می تواند احتمال چاقی کودکان را نیز افزایش دهد. در یک مطالعه که به تازگی در مجله آمریکایی اپیدمیولوژی به چاپ رسید، دانشمندان دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه کلمبیا دریافتند که مواجهه با آلودگی هوا در طول بارداری احتمال داشتن بچه هایی سنگین وزن را افزایش می دهد. اندرو راندل پروفسور اپیدمیولوژی تصمیم گرفت که به مطالعه نقش آلودگی هوا در تعیین وزن افراد بپردازد، چون خیلی علاقه داشت که نقش مواد شیمیایی محیطی موسوم به مختل کننده های اندوکرین ترکیباتی که حاوی BPAها (فتالات ها وپارابن ها) هستند را در این امر جستجو کند. مختل کننده های اندوکرین (که در آلودگی هوا یافت می شوند) در بدن اثری شبیه به عمکرد هورمون های طبیعی (نظیر استروژن) ایجاد می کنند و باعث تداخل در برخی از فرآیند های تکاملی و متابولیک می شوند. مطالعات روی حیوانات نشان داده است موش هایی که در معرض این مواد بوده اند اضافه وزن بیشتری داشته اند.
