بعد از ختنه نوزاد چه باید کرد؟

ختنه نوزادان circumcisio 

وقتی آلت تناسلی پسران در رحم شكل می ‌گیرد در ابتدا بسته است، دقیقاً مثل واژن نوزادان دختر. هنگام تولد پوستی به طور كامل آلت ‌تناسلی را پوشانده و تنها بخش كوچكی از سر آلت باز است تا نوزاد بتواند ادرار كند.پوست ختنه‌ گاه در واقع قسمتی از پوست جنینی است كه تا بعد از تولد نیز باقی می‌ ماند. در 98 درصد نوزادان پسر این پوست تنگ است و عقب نمی ‌رود و اصطلاحاً به آن «فیموز یا تنگی غلاف فیزیولوژیك» می ‌گویند كه هنگام تولد كاملا طبیعی است! این مساله به ‌تدریج برطرف می‌شود و پوست غلاف به مرور به عقب رانده می‌شود. تا قبل از 2 سالگی از نظر پزشكی نیازی به ختنه ‌كردن نیست و اگر بین 2 تا 5 سالگی فیموز همچنان وجود داشته باشد از نظر پزشكی باید تا قبل از ورود كودك به مدرسه ختنه انجام شود.

ختنه با اهداف درمانی

برخلاف آنچه گروهی از افراد فكر می‌ كنند، ختنه تنها اجرای سنتی مذهبی نیست. بلكه روشی برای پیشگیری از بروز بیماری‌هایی مانند عفونت ‌ادراری در كودكان یك تا 3 ساله یا روش ‌درمانی فیموز یا تنگی غلاف است. طبق بررسی‌ های انجام شده ختنه باعث حذف باكتری‌ های بسیاری می‌ شود كه در ختنه‌ گاه تجمع می‌ یابند. در كشورهای اروپایی از جمله فرانسه به تمام والدینی كه فرزند زیر یك سالشان دچار اختلال‌ های مجاری ادراری یا عفونت ادراری همراه تب است،‌ انجام ختنه توصیه می ‌شود. پزشكان معتقدند ختنه به اندازه آنتی ‌بیوتیك‌ها اثر درمانی دارد. غیر از این موارد طبق تحقیقات پژوهشگران آمریكایی ختنه تا 60درصد احتمال ابتلای مردان به ‌HIV را كاهش می ‌دهد و از آنها در برابر ویروس تبخال و پاپیلوم انسانی  و بسیاری از عفونت‌ های جنسی قابل‌ سرایت مثل سفلیس محافظت می‌ كند. ختنه همچنین احتمال ابتلا به سرطان  بیضه را كاهش می ‌دهد. طبق آمار یك نفر از هر یك میلیون نفری كه ختنه می ‌کنند گرفتار این نوع از سرطان می ‌شود. در حالی كه در جمعیتی كه ختنه نكرده‌ اند این رقم 3نفر در هر یك میلیون نفر است. احتمال ابتلای زنان مردان ختنه شده به سرطان رحم نیز در مقایسه کمتر است. برخی افراد گمان می‌ کنند ختنه لذت جنسی را کاهش  می‌دهد در حالی که طبق بررسی های دیگر، این مسئله کاملا بر عکس است.

روش‌های انجام ختنه

1- جراحی

در این روش پوست اضافه كشیده می‌شود و در قسمت جلوی آلت بریده می ‌شود تا به سر آلت صدمه‌ ای وارد نشود. از آنجا كه این نقطه از بدن پر از عروق خونی ‌ریز است، باید فوراً خون منعقد شود. درصورتی كه زخم درست بخیه بخورد، خونریزی بند می‌آید و جراحت سریع بهبود می ‌یابد. این زخم نیاز به پانسمان ندارد و تنها كافی است با پماد چرب شود. كودك ختنه شده را می‌ توان به حمام برد و بازی كردن او مشكلی ایجاد نمی ‌كند، اما بهتر است در هفته اول کودک کمی آرام باشد و فعالیت بیش از حد نداشته باشد. احتمال عفونت این زخم بسیاركم است و معمولاً داروی آنتی بیوتیک تجویز نمی‌ شود. گاهی تنها برای كاهش درد و بی ‌قراری نوزاد پارستامول تجویز می‌شود. بیشتر والدین تنها 4 روز از این مسكن به كودكشان می ‌دهند. زخم ختنه دردناك نیست اما ادرار كردن ممكن است با سوزش همراه باشد. اولین ادرار بعد از بخیه اهمیت زیادی دارد و در صورتی كه كودك ادرار نكند یا ادرار همراه خونریزی باشد باید با متخصص مشورت كرد.

2-حلقه

حلقه انداختن روش رایج دیگری است. در این روش پوست را می‌ كشند و حلقه‌ا ی پلاستیكی دور آن می ‌‌اندازند. چون خون و مواد غذایی به قسمت خارج از حلقه پوست نمی ‌رسد، بعد از یك هفته پوست خشك می ‌شود و می‌ افتد. تعداد كسانی كه با این روش مخالفند زیاد است، زیرا اولاً تنها برای 2 تا 3 ساعت پوست ناحیه بی‌ حس است و بعد از آن كودك مجبور است برای چند روز یك حلقه پلاستیكی سفت را روی آلتش تحمل كند. نكته دیگر اینكه اگر حلقه خیلی سفت بسته شده باشد ممكن است در پوست جا بیندازد و دیر بیفتد و اگر به اندازه كافی عقب نرفته باشد ممكن است میزان پوست كمی از ختنه ‌گاه برداشته شود.

بعد از عمل ختنه چه باید کرد؟

مانند هر عمل دیگری عفونت و خونریزی از عوارض بعد از ختنه نوزاد است. البته در صورتی ‌كه ختنه در مراكز درمانی و محیطی تمیز انجام ‌شود، این خطر وجود نخواهد داشت و تنها كسانی دچار این مسائل می ‌شوند كه عمل ختنه در منزل به روش سنتی و با ابزار غیر استریل انجام شود.

معمولاً با گذشت 7 تا 10 روز، زخم ختنه بهبود می ‌یابد. بعد از انجام عمل ختنه آلت تناسلی  متورم و قرمز است و ممكن است تا چند ساعت بعد از عمل همراه با ادرار لكه ‌های خونی دیده شود. اما اگر خونریزی بیش از 24 ساعت ادامه یافت باید به اورژانس مراجعه كرد. در صورتی كه 24 ساعت بعد از عمل كودك همچنان نا آرام باشد، پزشك برای او مسكن تجویز می ‌كند. بعد از عمل معمولاً اشتهای كودك به شدت افت می‌ كند و درد باعث خواب نا آرام می ‌شود. البته ختنه تاثیری بر رنگ و بوی ادرار نمی ‌گذارد، زیرا عمل روی دستگاه ادراری انجام نگرفته است. اما اگر ادرار كودكتان متفاوت شده حتماً باید با پزشك مشورت كنید. گاهی این مشكل ناشی از عفونت، باریك ‌شدن مجاری ادراری یا ضربه به دهانه دستگاه ادراری است.

بعد از ختنه باید مرتباً دستگاه تناسلی كودك را تمیز و خشك كنید تا از بروز عفونت پیشگیری شود. می‌ توان كودك را به حمام برد و دستگاه تناسلی را با آب و صابون شست. آب باعث عفونت نمی ‌شود. قبل از هر بار تعویض كودك یا شستشوی او  فراموش نکنید که دستانتان را كاملاً تمیز كنید.