7 دلیل برای سکسکه نوزاد و روش های متوقف کردن آن

چرا نوزاد دچار سکسه می شود؟

جنین از سه ماهه ی دوم بارداری در شکم مادرش شروع به سکسکه کردن می کند، این روند پس از تولد در نوزادان نیز ادامه پیدا می کند. بروز سکسه در نوزادان علل گوناگونی دارد که در این جا به برخی از مهم ترین آنها اشاره می کنیم:

• ریفلاکس و یا بازگشت غذا از معده به مری

ریفلاکس عارضه ای است که در آن به علت ضعف دریچه ی کاردیا ( یک اسفنگتر بین مری و معده که مانع از ورد محتویات معده به مری می شود) و عدم تکامل کافی آن، محتویات درون معده نوزاد که شامل شیر بلعیده شده به همراه اسید معده می باشد، از معده به درون مری بالا می آید. اسید معده سبب تحریک سلول های لایه ی داخلی مری شده، پایانه های عصبی تحریک شده با انتقال پیام سبب تحریک عضله ی دیافراگم و انقباضات ریتمیک آن می شوند. به این ترتیب سکسکه بروز می کند.

• خوردن بیش از حد شیر

خوردن مقدار زیادی شیر در هر وعده سبب تورم معده و فشار آوردن آن به عضله ی دیافراگم می شود که در زیر آن قرار دارد. این تحریک سبب انقباض دیافراگم (مهم ترین عضله ی تنفسی) و بروز سکسه خواهد شد.

• بلع مقدار زیادی هوا در هنگام مکیدن شیر

 نوزادان به طور طبیعی در هنگام مکیدن شیر، هوا می بلعند. این روند سبب می شود که بتوانند همزمان با مکیدن پستان و یا شیشه شیر از بینی خود نفس نیز بکشند. با بزرگتر شدن شیرخوار و قرار گرفتن اپی گلوت در موقعیت نهایی، تنفس کردن در هنگان بلع ممکن نخواهد بود. این مزیت در نوزادان و شیرخواران معایبی هم دارد. به این ترتیب با تنفس در هنگام شیر خوردن مقداری از هوای وارد شده به گلو با انجام هر بار عمل بلع، وارد معده می شود.  این حباب هوا سبب تورم معده و کشیده شدن دیواره ی آن می شود. این معده ی متورم بر روی دیافراگم که در زیر آن قرار دارد فشار می آورد و اعصاب آن را تحریک می کند. این تحریک سبب اسپاسم (انقباض عضلانی) عضله ی دیافراگم شده و بروز سکسه را موجب می شود.

• حساسیت های غذایی

 ممکن است که نوزاد به برخی از عناصر تشکیل دهنده ی شیر خشک و یا حتی به مواد خورده شده توسط مادر حساسیت داشته باشد. این حساسیت ممکن است که سبب التهاب مری نوزاد شود که ازوفاژیت نام دارد. اعصاب واگ که از دو طرف مری عبور می کنند در اثر این التهاب تحت تأثیر قرار گرفته و در هنگم عبور از دیافراگم سبب تحریک آن می شوند. به این ترتیب با انقباض های ریتمیک دیافراگم، سکسکه بروز می کند.

• آسم

اگر نوزاد شما مبتلا به آسم است، التهاب برونشیول های تنفسی، ورود هوا به ریه ها را محدود خواهد کرد. عضلات تنفسی برای به داخل کشیدن هوا فعالانه منقبض می شوند. به این ترتیب این انقباضات پیاپی سبب خستگی این عضلات و درنتیجه اسپاسم دیافراگم و درنهایت سکسه می شود.

• هوای آلوده

مجاری تنفسی نوزادان بسیار حساس است، هرگونه آلودگی موجود در هوای تنفسی مانند، ذرات گرد و غبار، عطر و ... سبب ایجاد سرفه در آنها می شود. سرفه های مداوم به عضله ی دیافراکم فشار می آورد درنتیجه بروز سکسکه را به دنبال خواهد داشت.

• کاهش دما

در برخی موارد کاهش دمای محیط پیرامون نوزاد سبب انقباض عضلات بدن او می شوند. یکی از این عضلات منقبض شده، دیافراگم است و سکسکه را به دنبال خواهد داشت.

به این ترتیب می توان این طور نتیجه گرفت، هر عاملی که سبب انقباض ناگهانی دیافراگم شود، بروز سکسکه را موجب خواهد شد.

هر زمان که نوزاد شما دچار سکسکه شد، آرامش خود را حفظ کنید، شرایط را مدیریت کرده و سعی کنید عامل ایجاد کننده ی سکسکه را بیابید و با از بین بردن آن سکسکه را متوقف کنید.

اگر هر روز بارها و بارها این مسأله رخ می دهد، شاید بهتر باشد که آن را با پزشک درمیان بگذارید.

چگونه می توان از بروز سکسکه در نوزادان جلوگیری کرد؟

شما می توانید به روش هایی مانع از بروز سکسکه در فرزندتان شوید، برای مثال:

• برای جلوگیری از اتساع بیش از اندازه ی معده ی نوزاد و شیرخوار، به او در هر وعده مقدار کم تری شیر بدهید و به جای آن دفعات شیر دهی را بیشتر کنید.
• درهنگام شیردهی هم با شیشه و هم در هنگام تغذیه با شیر مادر تا حد امکان فرزندتان را تقریباً عمودی نگه دارید. از شیردهی به نوزاد در پوزیشن خوابیده ی کامل اجتناب کنید. این زاویه ی عمودی باید 35 تا 45 درجه باشد.
• اگر فرزند شیرخوار شما آنقدر بزرگ شده که می تواند بنشیند، به صورت نیمه نشسته به او شیر بدهید.
• اگر نوزادتان را با شیر خشک تغذیه می کنید، از شیشه شیرهای ضد نفخ برای او استفاده کنید. اگر نوزادتان را با شیر مادر تغذیه می کنید، پستان را طوری در دهان او بگذارید که علاوه بر نوک، هاله ی پستان نیز در دهان او طوری قرار گیرد که لب پایین به طور کامل به عقب باز گردد.
• به صدای مکیدن و بلعیدن او توجه کنید. اگر که بلعیدن او سر و صدای زیادی ایجاد می کند، نشان می دهد که همراه شیر مقدار فراوانی هوا را نیز می بلعد. در این شرایط پوزیشن دهان او را تغییر دهید.
• به طور منظم شیشه شیر، خصوصاً نواحی اطراف سرشیشه آن را بشویید. جمع شدن شیر در این ناحیه و خشک شدن آن ممکن است که سبب شود هوای بیشتری وارد شیشه و معده ی نوزاد شود.
• اگر نوزادتان در هر وعده مقدار زیادی شیر می خورد، وقتی که نیمی از بطری خالی شد او را برای یک دقیقه بلند کنید، آروغ او را بگیرید، و سپس نیم دیگر شیر را به او ارائه کنید. این کار مانع از تجمع بیش از حد هوا در معده، تحت فشار قرار گرفتن دیافراگم و ورود آن به روده می شود.

لازم به ذکر است رعایت تمامی موارد ذکر شده برای جلوگیری از ایجاد سکسکه، از ایجاد کولیک نیز جلوگیری می کند.

چگونه از شر سکسکه نوزاد خلاص شویم؟

• اگر بالای شش ماه دارد، به او کمی شکر بدهید. چند قطره شربت شیرین را بر روی زبان او بچکانید. مواد شیرین از طریق آرامش عصبی که ایجاد می کنند، سبب تسکین تحریکات دیافراگم خواهد شد.
• نوزاد را بر روی شکمش، روی پاها و یا یک سطح نرم قرار دهید، فشار بر روی شکم احتمالاً تحریکات دیافراگم را تسکین می دهد.
• ممکن است که سکسکه به علت گیر افتادن هوا درون دستگاه گوارش باشد. او را به طور قائم بغل کنید و آروغش را با حوصله بگیرید. با خارج شدن حباب هوا، تحریک دیافراگم از بین خواهد رفت و سکسکه متوقف می شود.
• حواس فرزندتان را پرت کنید. با شروع یک بازی هیجانی مانند دالی بازی با شور و شوق زیاد، احتمالا دیافراگم از حالت تحریک خارج خواهد شد.
• گریپ واتر را امتحان کنید. دارویی است که معمولاً در درمان کولیک و گریه ی نوزاد بسیار موثر عمل می کند.

برای از بین بردن سکسکه نوزاد هرگز اقدامات زیر را انجام ندهید:

• او را نترسانید. ترساندن. یک صدای بسیار بلند جهت توقف سکسکه، ممکن است که در بزرگسالان کارآمد باشد، اما می تواند سبب آسیب به پرده ی گوش نوزادان و شیرخوار ها شود.
• دادن خوراکی ها و شکلات ترش. هرگز برای توقف سکسکه نوزادان و شیرخواران، حتی یک تکه ی بسیار کوچک از شکلات ترش را به آنها ندهید. اسید موجود در این مواد بسیار برای سلامتی آنها مضر است.

اگر که فرزندتان هر روز بارها دچار سکسکه می شود و این دوره های سکسکه ساعت ها طول می کشد به طوری که سبب اختلال در خواب، خوراک و بازی او شده است، این موضوع را با پزشک درمیان بگذارید.