دفعات نرمال دفع ادرار و مدفوع در نوزادان چقدر است؟
اگر شما به تازگی صاحب فرزند شده اید، ممکن است یکی از مهم ترین دغدغه های روزمره تان این باشد که فرزندم در روز چند بار باید ادرار و مدفوع دفع کند؟ روزی چند بار باید پوشک او را عوض کنم؟ میزان دفع مدفوع در هر بار چقدر باید باشد؟ و ...
در این مطلب قصد داریم که اطلاعات بسیار مفیدی را در این زمینه به شما ارائه کنیم.
عادات مدفوع کردن نوزادان
عادات مربوط به دفع مدفوع در نوزادان مختلف، متفاوت است. اما یک قانون کلی این است که دفعات دفع مدفوع در نوزادان نسبت به کودکان و بزرگسالان بیشتر است. زیرا که نوزادان غذاهای جامد نمی خورند. رنگ و قوام مدفوع نیز در نوزادان مختلف، متفاوت است و به سن نوزاد و نوع رژیم غذایی که دارد وابسته است. در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، ویژگی های مختلف مدفوع از جمله دفعات دفع آن، رنگ، قوام و ... تا حد زیادی به رژیم غذایی مادر بستگی دارد.
تعداد دفعات نرمال دفع مدفوع در نوزادان چقدر است؟
اولین مدفوع نوزاد مکونیوم نامیده می شود. مکونیوم ماده ای به رنگ سبز تیره تا سیاه می باشد که درواقع محتویات حاصل از ریکانالیزه شدن لوله ی گوارش جنین در طی روند تکامل است که پس از تولد باید خارج شود.
وقتی در بیمارستان اولین مدفوع نوزاد دلبندتان را مشاهده کردید، خوشحال باشید. زیرا که همین مسأله ی ساده اهمیت فراوانی دارد و نشان می دهد که دستگاه گوارش فرزندتان در دوران جنین به درستی شکل گرفته، عملکرد مناسبی دارد و خوشبختانه به بسیاری از ناهنجاری های مربوط به دستگاه گوارش از قبیل مقعد سوراخ نشده و ... مبتلا نیست.
با ادامه ی خوردن شیر تا روزهای دوم الی ششم پس از تولد دفع مکونیوم ادامه می یابد و مدفوع به تدریج به رنگ اسفناج و سپس به رنگ سبز و زرد در می آید. پس از روز ششم رنگ مدفوع نوزاد از سبز به رنگ زرد و قهوه ای تغییر می کند. گاهی به رنگ خردل زرد است و قوام آن نسبتا شل می باشد.
اگر نوزاد شما شیر خشک می خورد، دفعات نرمال دفع مدفوع 4 بار در روز می باشد و اگر نوزاد خود را با شیر مادر تغذیه می کنید دفعات نرمال دفع مدفوع 3 تا 4 بار در روز می باشد. به یاد داشته باشید که باتوجه به سهولت بیشتر هضم شیر مادر و مناسب تر بودن آن برای دستگاه گوارش نوزاد، مدفوع حاصل از آن نسبت به مدفوع حاصل از شیر خشک، بسیار روان تر است.
گفته می شود که رنگ مدفوع حاصل از شیر مادر مشابه خردل زرد است و ممکن است که ذرات دانه دانه در آن مشاهده شود، درحالی که رنگ مدفوع حاصل از شیر خشک مشابه کره ی بادام زمینی می باشد.
باتوجه به این که مدفوع نوزاد در حالت طبیعی شل است، تشخیص ابتلا به اسهال در نوزادان دشوار بوده و یکی از مهم ترین چالش های رویاروی والدین در ماه های ابتدایی تولد می باشد. برای تشخیص این نکته به بو، وجود و یا عدم وجود مخاط در مدفوع و مهم تر از همه به دفعات دفع مدفوع توجه کنید. اگر مدفوع خارج شده همرا با مخاط بود، بوی نامعمولی داشت و نیز دفعات دفع آن افزایش یافته بود، تشخیص اسهال مطرح می شود. اسهال ممکن است نشان دهنده ی وجود عفونت در دستگاه گوارش باشد. هرگز اقدام به درمان های سرخود نوزاد نکنید و حتما او را نزد یک متخصص اطفال ببرید.
رنگ مدفوع
- اگر رنگ مدفوع نوزاد تازه به دنیا آمده ی شما زرد بسیار روشن است ممکن است دلالت بر وجود زردی داشته باشد.
- اگر رنگ مدفوع نوزاد شما سبز است در نوزادی طبیعی است، اما در چند ماه پس از تولد می تواند ناشی از خوردن برخی غذا ها مانند جگر توسط مادر، دادن قطره آهن به نوزاد و نیز در برخی موارد نشان دهنده ی عفونت باشد.
- وجود لکه ها و رگه های خون در مدفوع نوزاد به رنگ قرمز و یا صورتی ممکن است ناشی از یبوست و یا اسهال شدید باشد. که باید برای حل آن به پزشک مراجعه کنید.
عادات دفع ادرار در نوزادان
باید بدانید که نوزادان دفع ادرار زیادی دارند که کاملا طبیعی است. به این ترتیب این سوال وجود دارد که نوزاد شما در صورت دریافت مقدار کافی شیر چند بار در روز باید ادرار کند؟
روز اول: نوزاد شما احتمالا در روز اول پس از تولد تنها یک یا دو بار ادرار خواهد کرد که کاملا نرمال است.
روز دوم: در روز دوم پس از تولد نوزاد در طی 24 ساعت دو بار ادرار می کند که رنگ ادرار او از نارنجی تا زرد متغیر می باشد.
روز سوم: در این روز نوزاد شما سه پوشک را با ادرار خود مرطوب خواهد کرد و رنگ ادرار او همچنان زرد و نارنجی می باشد.
روز چهارم: در روز چهارم پس از تولد، نوزادتان 4 بار در 24 ساعت ادرار می کند که رنگ آن زرد لیمویی خواهد بود.
روز پنجم: در روز پنجم نوزاد شما 6 تا 8 بار در روز ادرار می کند و رنگ آن زرد روشن خواهد بود.
نوزادانی که شیر مادر می خورند نباید بیشتر از 8 بار در روز ادرار کنند در حالی که این عدد برای نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می شوند 10 بار است، زیرا درصورت تغذیه با شیشه شیر نوزاد در هر وعده مقدار بیشتری از مایعات را دریافت خواهد کرد و در نتیجه ادرار بیشتری تولید خواهد شد.
هم نوزادانی که شیر خشک می خورند و هم آنانی که شیر مادر می خورند پس از گذشت یک هفته نباید کمتر از 6 بار در روز ادرار کنند. اگر دفعات ادرار نوزاد شما کمتر از 7 بار در 24 ساعت است با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
نکته ی بسیار مهم این است که میزان های دفعات نرمال ذکر شده برای شرایطی است که نوزاد به میزان کافی شیر می خورد و نیز هیچ دارویی مصرف نمی کند. دارو های تجویز شده برای نوزادان، به شدت بر دفعات دفع ادرار و مدفوع اثر می گذارند. برای مثال دارو های برطرف کننده ی زردی نوزادی این میزان را افزایش می دهند.
به رنگ ادرار نوزاد توجه کنید، اگر رنگ آن تیره و کدر است نشان دهنده ی عدم دریافت کافی شیر می باشد.
اگر نوزاد شما در هنگام دفع ادرار گریه می کند، ممکن است ناشی از سوزش و عفونت مجاری ادراری باشد که در این صورت باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
به نکات زیر توجه کنید
در اولین مدفوع نوزاد دختر ممکن است کمی خون مشاهده شود که جای نگرانی نیست و طبیعی بوده و علت آن تغییرات هورمونی و جدا شدن از هورمون های مادری می باشد.
در نوزادان پسر پس از انجام ختنه، تا چند روز ممکن است که لکه های خون در پوشک آنها مشاهده شود. در هر شرایطی غیر از این وجود خون در پوشک طبیعی نیست و نیاز به بررسی دارد.
دفعات ادرار کردن کمتر از 6 بار در یک شبانه روز و رنگ ادرار تیره فقط در 4 روز اول پس از تولد طبیعی محسوب می شود.
مطالب بیشتر:
