اقدامات قبل از بارداری برای زنان و مردان
اگر برای باردار شدن کاملا آماده شده اید، به شما تبریک میگوییم. گاهی ممکن است آینده پیش روی شما به همان اندازه که هیجان انگیز است، باعث اضطراب تان می شود. زیرا باردار شدن گام بزرگی در زندگی شماست. احتمالا درباره این مسئله فکر کرده اید که ورود یک نوزاد چگونه زندگی شما را تغییر می دهد، ولی ممکن است، متوجه نشوید کارهایی وجود دارند که قبل از بارداری به کمک آنها می توانید بهترین ها را به خود و فرزندتان هدیه دهید.
در این میان مراقبت از سلامتی خود نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است و تلاش برای سلامتی کامل بدن تان می تواند شما را در مسیر صحیح بارداری و پس از آن قرار دهد. آقای دوگلاس بلاک مدیر انجمن زنان و زایمان کانادا پیشنهاداتی دارد که به کمک آنها می توانید اقدامات قبل از بارداری و نقشه بارداری خود را از ماه ها قبل از لقاح جنین برنامه ریزی کنید.
اقدامات قبل از بارداری
وزن خود و کیفیت برنامه غذایی تان را بررسی کنید. احتمالا بانوانی که سبک یا سنگین وزن هستند با لقاح جنین مشکل خواهند داشت و برای برخی از پیچیدگیهای بارداری در خطر بیشتری هستند. مطمعناً وقتی که می خواهید برای باردار شدن تلاش کنید، دیگر زمان مناسبی برای داشتن رژیمی سخت یا پر کردن شکم خود با خوراک های نامرغوب نیست. زیرا شما و فرزندتان به خوراکی سالم نیاز دارید. اگر درگذشته مشکلاتی در نحوه تغذیه خود داشته اید، اضافه وزن دارید و یا به سبب آلرژی غذایی در تغذیه خود محدودیتهای دارید، بهتر است قبل از بارداری با متخصص تغذیه مشورتی داشته باشید.
پس از تصمیم گیری برای باردار شدن، هر چه سریع تر مصرف ویتامینهای بارداری همراه با اسید فولیک را آغاز کنید. اکثر داروخانه ها لیستی از ترکیبات متفاوت دارند که همگی ایمن هستند، اما اگر به توصیه نیاز دارید، با پزشک داروخانه یا مراقب پزشکی خود صحبت کنید. اگر در حال حاضر ویتامین دیگری یا مکمل های گیاهی را استفاده میکنید، تا زمان مشورت با پزشک درباره ایمنی آنها، مصرف خود را متوقف کنید.
احتمالا پیش از لقاح جنین ، برای ترک سیگار و خودداری از مصرف الکل برنامه ریزی کردهاید، اما به فرزندتان لطفی بکنید و اجرای این کار را از هم اکنون شروع کنید. زیرا میخواهید در بدن تان تخمکی را بارور کنید که توان بیشترین سلامتی را داشته باشد.
- کشیدن سیگار، باروری را کاهش میدهد و شانس به دنیا آمدن نوزادی کم وزن یا نارس را افزایش میبخشد، همچنین پس از زایمان نیز شانس ابتلاء به چندین مشکل خطرناک را افزایش میدهد. بهتر است بدانید که مدتی طول میکشد تا پس ماندههای تشکیل شده از سیگار در سیستم بدنی شما کاملا پاک شود، بنابراین هر چه سریعتر آنرا ترک کنید، بهتر است. اگر همسرتان نیز با شما سیگار را ترک میکند، چه بهتر، زیرا کشیدن سیگار میتواند بر کیفیت اسپرم نیز تاثیر گذارد. به هر ترتیب از قرار گرفتن در معرض دود دست دوم نیز خودداری کنید.
- اگر شما و همسرتان از مواد مخدر استفاده می کنید، مطمعنا پیش از لقاح جنین از این مواد دوری کنید. استفاده منظم از ماری جوانا خطرات مشابهی با سیگار دارد و باعث کاهش قدرت باروری میشود. افزون بر این THC ماده موجود در ماری جوانا که باعث سرخوشی می شود، می تواند از جفت عبور کرده و بر جنین شما تاثیر گذارد. البته مواد قوی تر، تاثیرات خطرناک بیشتری را به همراه دارند.
- با پزشک خود ملاقات کنید ممکن است، برای چک آپ کلی بدن تان، بخواهید وقتی از پزشکتان بگیرید تا ایمنی بدن خود را در برابر بیماریهایی مثل آبله مرغان و سرخجه مورد بررسی قرار دهید و در صورت نیاز، واکسن دریافت کنید. همچنین برای اطمینان بیشتر بهتر است در مورد بیماری های مقاربتی نیز تحت آزمایش قرار بگیرید.
- داروهای مصرفی خود را با پزشکتان در میان بگذارید و هرگونه خطرات محیطی ای که احتمالا در محل کارتان با آن روبرو باشید نیز باید مورد بررسی قرار بگیرد.
- اگر تاریخچه بیماریهای خطرناک ژنتیکی مثل سیستیک فیبروز در خانواده شما وجود دارد، ممکن است پزشک تان شما را به مشاوره ژنتیکی یا برای آزمایش ژنتیکی ارجاع دهد (برای تخمین احتمال خطر به دنیا آوردن فرزندی با مشکل ژنتیکی مثل سندرم داون، آزمایشهای غربالگری طی بارداری نیز برای همگان در دسترس است).
- اگر به بیماری مزمنی مثل دیابت یا صرع مبتلا هستید، گفتگو درباره برنامه بارداری تان با متخصص زنان و زایمان از اهمیت بسزایی برخوردار است. در برخی از موارد، ممکن است، داروهای شما به تنظیم و بازنگری مجدد نیاز داشته باشد یا برنامه درمانی شما تغییر یابد، زیرا در دوران بارداری به نظارت دقیق تری نیازمند هستید.
پیاده روی، دویدن و فعالیت فیزیکی منظم، ایده خوبی برای قبل از بارداری، بارداری و پس از آن است. اما اگر فعالیتی ندارید، ممکن است، ندانید که باید از کجا آغاز کنید. پس بهتر است با پیاده روی و دویدن در هوای باز یا تردمیل شروع کنید، رکاب زدن روشی بسیار عالی برای افزایش ضربان قلب و تقویت سیستم قلبی شماست. اگر هرگز قبلا ورزش نکردهاید، با 30 دقیقه پیاده روی روزانه شروع کنید.
وزن خود را کنترل کنید، اگر با لقاح جنین مشکل دارید، توده بدنی شما نیز می تواند عامل این مشکل باشد. زیرا کم وزنی یا وزن بیش از اندازه نیز می تواند باروری را تحت تاثیر قرار دهد. بر اساس بیانیه انجمن باروری هوشیارانه کانادا، اگر چاق هستید، از دست دادن حتی ده کیلوگرم از وزن تان میتواند به لقاح جنین شما کمک کند.
- افکار خود را بیان کنید درست است که شما و همسرتان موافقید که صاحب فرزند شوید. اما آیا معنای آن را در رابطه با ارتباط زناشویی خود، شیوه زندگی تان، آینده شما و همسرتان بررسی کردهاید؟ البته تصور اینکه والد بودن دقیقا چگونه خواهد بود، امکانپذیر نیست، اما اطمینان از این مطلب بسیار مهم است که شما با توافق کامل این کار را شروع کنید. یک یا چند جلسه گفت و گو از صمیم قلب، به شما شانسی برای کشف امیدها، ترسها و انتظارات یکدیگر را خواهد داد. فکر میکنید، چگونه والدینی خواهید شد؟ چگونه وظایف مراقبت از فرزندتان و کارهای خانه را تقسیم میکنید؟ چگونه والدینی داشتهاید و چه میزان از رفتار آنان را برای تربیت فرزند خود مناسب می دانید؟ آیا برای مواجهه با تنش ها و چالش های آوردن فرزند آماده اید؟
یکی از مهمترین اقدامات قبل از بارداری انتخاب زمان مناسب لقاح جنین است.
برای لقاح جنین، زمان مناسبی انتخاب کنید. پنج روزی که بدن شما در بهترین حالت تخمک گذاری قرار دارد و بهترین زمان باروری شماست را برای لقاح جنین انتخاب کنید، زیرا اسپرم میتواند برای چند روز زنده بماند و برای رها شدن تخمک انتظار بکشد.اما تخمک بر خلاف اسپرم، تنها برای 24 ساعت زنده خواهد ماند، بنابراین زمانی که تخمک گذاری کردید، فرصت زمانی کوتاه تر خواهد بود. اما چه زمانی تخمک گذاری می کنید؟
روش های تعیین روز تخمک گذاری و محاسبه روزهای مناسب باروری
1- از طریق تقویم قاعدگی
معمولا حدود 14 روز پیش از شروع عادت ماهیانه تان تخمک گذاری می کنید. شمارش را این طور آغاز کنید که اولین روز عادت ماهیانه تان روز اول است. بانوانی با چرخه تخمک گذاری منظم 28 روزه، در روز 14 تخمک گذاری میکنند. اما برای مثال اگر چرخه ای 32 روزه دارید، به احتمال بیشتری روز 18 تخمک گذاری میکنید. افزون براین، اگر واقعا چرخه شما نامنظم است، این تقویم به طور کل کمکی نخواهد کرد.
2- از طریق ترشحات واژینال
برای برخی از بانوان، استفاده از نشانهها، روشی قابل اطمینان است. همانطوری که به زمان تخمک گذاری نزدیک می شوید، مخاط رحمی شما فراوان، شفاف و لیز (مثل سفیده تخممرغ) خواهد شد. این ماده بین انگشتان شما کش میآید. زمانی که ترشحات شما کم و دوباره چسبناک شد، تخمک گذاری خاتمه یافته است.
3- از طریق دمای پایه بدنی شما
این روش کمی دشوار است، اما برای آگاهی از چرخه تخمک گذاری قابل استفاده است. هر روز صبح پیش از برخواستن از بستر باید با دماسنج، دمای بدن خودتان را اندازه گیری کرده و سپس آن را در نمودار یا تکه کاغذی یادداشت کنید. وقتی که به زمان تخمک گذاری نزدیک می شوید، دگرگونی های هورمونی باعث افزایش دمای بدن شما می شود. در روزی که بالاترین دمای بدنی را دارید و روزهای قبل از آن در بیشترین حد باروری برخوردار هستید. مشکل اصلی این روش این است که تا وقتی متوجه کاهش دما نشوید، از اوج آن آگاهی ندارید و در این هنگام، فرصت از دست میرود. بنابراین برای استفاده از این روش لازم است تا نمودار چند ماهه دمای بدن خود را مورد بررسی قرار داده تا متوجه شوید در چه روز هایی در بیشترین حد باروری خود قرار دارید.
4- از طریق احساس درد
یکی از هر پنج خانم، زمانی که تخمک گذاری می کند، دچار ناراحتی در ناحیه لگن می شوند، دردی کم که برای یک یا دو روز ادامه دارد و گاهی تیر کشیدگی های شدید تر می شوند.
5- بوسیله کیت تخمک گذاری
پک های مخصوص موجود در بازار که برای تشخیص جریان امواج هورمونی وجود دارند، از ادرار یا آب دهان برای تشخیص تخمک گذاری استفاده می کند.
چند بار نزدیکی برای بارداری لازم است؟
پس از اینکه توانستید با کمک روش های بالا چرخه تخمک گذاری خود و 5 روز توانایی باروری خود را بیابید، باید در این روزها شروع به برقراری رابطه جنسی کنید. متخصصین پیشنهاد می کنند که برای داشتن بالاترین شانس برای لقاح جنین، اجرای یک روز در میان نزدیکی برای بارداری در دوره باروری بیشترین شانس را به شما می دهد. با کمال تعجب، هر چه بیشتر بهتر نیست، یک روز استراحت این اجازه را می دهد تا تخمک با تعداد بیشتری از اسپرم ها مواجه شود. وضعیتی که نزدیکی برای بارداری استفاده می کنید، واقعا مهم نیست، اما ایده بدی نیست که پس از نزدیکی برای مدتی دراز بکشید و پاهای خود را بالا بگذارید و زیر کمر خود یک بالش قرار دهید تا اسپرم برای رسیدن به دهانه رحم مجبور به جنگ با نیروی جاذبه زمین نباشد.
مطالعه بیشتر :
1- 6 روش تعیین زمان تخمک گذاری
2- تخمک گذاری را بیشتر بشناسیم