مشکلات بارداری در گرمای تابستان و روش های پیشگیری از آن
به طور معمول مدت زمان یک بارداری کامل 40 هفته است، به این ترتیب احتمال این که بخشی از این زمان در تابستان باشد زیاد است. در این شرایط گرمای فصل تابستان نیز به مشکلات بارداری اضافه خواهد شد. هم زمان که شکم شما بزرگ و بزرگتر می شود مشکلات مربوط به گرما و از دست رفتن آب بدن در تابستان ممکن است بسیار آزار دهنده شود. بدون شک گرمای تابستان عوارضی را برای مادران باردار به دنبال خواهد داشت. در این مطلب علاوه بر این که قصد داریم به اثرات و عوارض جانبی گرما بر روی مادران باردار اشاره کنیم، راهکارهایی را برای کنار آمدن با این شرایط و تطابق با آن ارائه خواهیم کرد.
عوارض گرمای شدید در بارداری
1- عرق سوز شدن
این عارضه فقط محدود به پاهای نوزادانی نیست که معمولاً در اثر گرمای زیر پوشک بروز می کند، دمای پایه بدن بانوان باردار به علت متابولیسم بالاتری که دارند به شدت افزایش می یابد، به این ترتیب با قرار گرفتن در معرض گرمای شدید فصل تابستان پوست آنها به راحتی دچار عرق سوز خواهد شد. این ضایعه پوستی در نواحی متفاوتی از جمله بین ران ها، زیر سینه ها و ... رخ می دهد.
نواحی عرق سوز شده در اثر تماس با لباس و ساییده شدن به سایر بخش های پوست بسیار دردناک می شوند. بهترین راهکار این است که تا حد امکان لباس های نرم، نخی و خنک بپوشید، پس از بازگشت به منزل یک دوش آب ولرم بگیرید و در صورت لزوم از پماد های مربوطه در نواحی مبتلا استفاده کنید.
2- از دست دادن آب بدن
از دست دادن آب یا دهیدراتاسیون به شرایطی گفته می شود که بدن مقدار زیادی از آب خود را از طریق ادرار و یا عرق کردن از دست می دهد. یکی از علت های ایجاد دهیدراتاسیون گرمای شدید در فصل تابستان است.
دهیدراتاسیون از طریق نشانه هایی مانند خشکی دهان، تشنگی شدید، از دست دادن اشتها، برافروختگی پوست خصوصاً پوست گونه ها و خستگی مفرط مشخص می شود.
بانوان در دوران بارداری بسیار مستعد کم آبی هستند زیرا دمای پایه بدن آنها بیشتر از حالت معمول بوده و نیز نیاز آن ها به آب حیاتی تر است. با توجه به این که کم آبی بدن مساوی با کاهش حجم خون و درنتیجه کاهش خون رسانی به جنین است، جلوگیری از بروز دهیدراتاسیون در مادران باردار بسیار حائز اهمیت است.
به عنوان یک قانون کلی مادران باردار باید روزانه 8 تا 10 لیوان آب بنوشند، حال اگر که به هر دلیلی در معرض گرمای شدید قرار گرفتند باید این میزان را افزایش دهند. اگر باردار هستید و این دوران لذت بخش شما با فصل تابستان متقارن شده است، هر کجا که می روید حتما یک بطری آب خنک با خود به همراه داشته باشید.
3- درد های عضلانی ناشی از گرما
یکی از عوارض گرمای شدید در فصل تابستان تعریق بیش از حد است. در طی خروج عرق از منافذ پوست، مقدار زیادی از الکترولیت ها نیز خارج می شوند. درنتیجه کمبود الکترولیت هایی مانند منیزیم و پتاسیم سبب ایجاد انقباض های خود بخودی در عضلات شده که به صورت درد حس می شوند.
اگر در اثر گرمای شدید فصل تابستان احساس درد های عضلانی می کنید، در یک مکان خنک مدتی استراحت کنید، مقداری آب خنک بنوشید و برای جایگزین کردن الکترولیت های از دست رفته یک موز بخورید.
4- گرمازدگی
اگر تمام علائم هشدار دهنده ای که تا کنون بیان شد را نادیده بگیرید، درنهایت دچار گرمازدگی خواهید شد که می تواند یک وضعیت خطرناک برای مادر و جنین باشد. علائم گرمازدگی شامل موارد زیر است:
- سردرد
- سرگیجه
- نبض ضعیف
- تپش قلب
- پوست سرد و رنگ پریده
با مشاهده این شرایط باید با پزشک و یا مامای خود تماس بگیرید. درصورت نیاز دریافت سرم برای جبران آب از دست رفته ضرورت دارد. اگر این شرایط در بانوان باردار نادیده گرفته شود به زودی به استفراغ و انقباضات رحمی شدید منجر خواهد شد.
5- تورم یا اِدم
متورم شدن اندام ها یکی از عوارض معمول بارداری خصوصاً در ماه های آخر است. این تورم در اثر گرما بسیار تشدید خواهد شد. به یاد داشته باشید که اِدمِ معمولِ بارداری به صورت ناگهانی ایجاد نمی شود و با استراحت به پهلوی چپ و بالاتر قرار دادن پاها نسبت به بدن تا حدی بهبود می یابد. لازم به ذکر است که هرگونه تورم ناگهانی در دوران بارداری طبیعی نبوده و باید حتما مورد بررسی قرار گیرد.
6- نقایص هنگام تولد
بر اساس بسیاری از منابع معتبر علمی، درصورتی که مادر در سه ماهه اول بارداری خصوصاً بین روزهای 18 تا 30 (زمان بسته شدن کانال نخاعی) در معرض گرمای بسیار شدید قرار بگیرد، احتمال بروز نقایص دستگاه عصبی مرکزی در جنین افزایش می یابد.
این گرمای شدید می تواند ناشی از هر عاملی مانند تب، سونا، فصل تابستان، تشک های برقی و ... باشد. متاسفانه بسیاری از بانوان در این بازه زمانی مهم، از بارداری خود مطلع نیستند. بنابراین اگر اقدام به بارداری کرده اید، حتی درصورت مشخص نبودن نتیجه قطعی، از قرار گرفتن در معرض گرمای شدید اجتناب کنید.
پیشنهادهای برای کنار آمدن با گرمای تابستان
- سعی کنید تا حد امکان کارهایی که باید در بیرون از منزل انجام دهید را به صبح و یا عصر که هوا خنک تر است موکول کنید.
- در روزهایی که دمای هوا به بالاتر از 32 درجه می رسد هرگز از منزل خارج نشوید. در منزل نزدیک یک کولر و یا فن بمانید.
- لباس های خنک و سبک بپوشید.
- نوشیدنی های خنک و متنوع را برای جایگزین کردن آب از دست رفته فراموش نکنید.
- میوه هایی مانند موز و آناناس را در رژیم غذایی روزانه بگنجانید.
- همیشه یک بطری آب به همراه داشته باشید.
- اگر مجبور به خروج از منزل شدید حتما از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید زیرا در دوران بارداری پوست مادر به شدت مستعد آفتاب سوختگی و بروز لک های پوستی است.
- پاهای خود را به حالت آویزان قرار ندهید تا تورم پاها شدید تر نشود.
- استراحت کافی داشته باشید.
- هر روز دوش آب ولرم بگیرید.
- گرمای شدید ممکن است سبب خارش پوست شکمتان شود که در اثر رشد جنین کشیده و خشک شده است. برای جلوگیری کردن از این خارش از روغن بادام شیرین استفاده کنید.
- از کفش های اسپرت و خنک بپوشید.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرید:
- درصورتی که احساس انقباض و درد در شکم و لگن خود دارید که تعداد انقباضات بیشتر از 4 بار در هر ساعت است.
- خروج ترشحات قرمز روشن از واژن.
- ایجاد تورم ناگهانی در صورت و بدن.
- سوزش در هنگام ادرار کردن که می تواند یکی از نشانه های کم آبی شدید باشد.
- استفراغ های شدید و پیاپی.
مطالعه بیشتر:
1- 6 توصیه برای مقابله با احساس گرمای زیاد در بارداری
2- دلیل و روش کاهش ورم پاها در دوران بارداری
3- درمان حالت تهوع صبحگاهی در دوران بارداری
4- حفظ تندرستی در فصل تابستان برای بانوان باردار
