کتاب خواندن برای کودکان چه فوایدی دارد؟

کتاب خواندن برای بچه ها را از چه سنی آغاز کنیم؟

هرگز برای کتاب خواندن زود نیست، پزشکان معتقدند آغاز کتابخوانی برای کودکان در سنین بسیار پائین، حس تخیل را در آنان تقویت می کند. در واقع، حتی در دوران بارداری می توانید به صدای بلند برای فرشته کوچولو کتاب بخوانید، او صدای مادرش را از داخل شکم تشخیص می دهد.

خوب است هر روز ساعتی را به کتاب خواندن اختصاص دهید، قبل از خواب شبانگاهی یا نیم روز زمان خوبی برای کتابخوانی است. قصه گویی در ساعت مشخصی از شب اگر به صورت یک عادت در بیاید به آرامش کودک کمک کرده و به تدریج ساعت خواب را به او می آموزد. به این منظور ساعتی بین 18:30 دقیقه تا 20:30 دقیقه شب را انتخاب کنید، دیرتر از این ساعت، ممکن است به خستگی کودک بیانجامد.  

فواید کتاب خواندن برای کودکان

کتابخوانی برای کودکان به پردازش سریعتر واژگان در او کمک خواهد کرد.

قصه خواندن پیش از خواب راهی عالی برای برقراری ارتباطی موثر و خوب بین مادر و کودک است. اوایل کودک تنها دوست دارد به تصاویر رنگی کتاب خیره شود ولی بعدا گوش فرا دادن به یک داستان عجیب و غریب از جن و پری برایش بسیار لذت بخش خواهد بود. مزایای دیگر کتاب خواندن برای بچه ها عبارتند از:

1- توسعه مهارت های ارتباطی

قصه خوانی به توسعه مهارت های ارتباط شفاهی، توانایی گوش دادن، حافظه و مهارت های شناختی زبان در کودکان کمک می کند و راهی بسیار خوب برای تقویت دامنه لغات و ساختار جملات از سنین بسیار پائین است. با گذشت زمان و افزایش سن، کودک می آموزد که چگونه همچون بزرگسالان از طریق زبان بدن، روش های کلامی، گوش دادن و نگارش با دیگران ارتباط برقرار کند. نوزادان به مرور زمان تمامی صداهای اطراف خود را که برای صحبت به زبان مادری لازم است، می شنوند. وقتی شما برای او کتاب می خوانید او از همان ابتدای کودکی در معرض واژگان بیشتری قرار خواهد گرفت و هر چه بیشتر بخوانید، واژه ها بیشتر به گوش او می خورند.

2- رشد اجتماعی و عاطفی

قصه ها و تصاویر از دیرباز سینه به سینه منتقل شده اند. هر کودک به نوبه خود نظری متفاوت درباره اسباب بازی ها، حیوانات و پرندگان مختلف دارد. با مطالعه کتاب می توانید به پیشرفت او و تعداد واژگان جدیدی که برای تفکر، احساس و بیان احساسات استفاده می کند، پی ببرید.

3- مهارت های شناختی

مدتها قبل از اینکه کودک شروع به صحبت کند، با گوش دادن به داستانهایی که برایش خوانده اید، اطلاعات زیادی در مورد زبان بدست می آورد که به هنگام شروع آموزش رسمی در مدرسه بسیار مفید خواهد بود.

کودکان تقریباً از ده ماهگی می آموزند که چگونه کتاب را ورق بزنند و به کلمات جدید گوش فرا دهند. پس از مدتی، مهارت خواندن از راست به چپ نیز به آموخته های آنان اضافه می شود. کودکان حدود یکساله با گوش سپردن به قصه های شبانه مهارت حل مسئله را یاد می گیرند.

4- افزایش توجه

مشارکت دادن کودک در قصه های قبل از خواب، به بهترین شکل به او می آموزد که چگونه عادت بسیار مفید و سالم کتاب خواندن او را به آرامش خواهد رساند. به این ترتیب می توانید هر شب برای او کتاب بخوانید و گسترۀ توجه او را افزایش دهید.

5- تسکین اضطراب

کتابخوانی و قصه گویی راه خوبی برای آرامش ذهن و بدن، قبل از خواب است. حتی اگر کودک بسیار برانگیخته و بیش از حد تحریک شده باشد، قصه گویی به او کمک خواهدکرد تا دل به عالمی دیگر بسپارد و تمامی اضطراب هایش را رها کند.

6- افزایش دانش و بهبود شخصیت

کودک وقتی بزرگ تر می شود، به افراد دیگر نگاه می کند و از آنها الهام می گیرد. کتابخوانی فرصت خوبی است تا در او نفوذ کنید و به او درس زندگی بدهید. این برای شخصیت و دانش او خوب است.

7- تبدیل شدن به عادت

اگر هر شب در ساعت به خصوصی برای کودک کتاب بخوانید، کتابخوانی برای او تبدیل به یک عادت شده و بخشی از زندگی او خواهد شد. به تدریج از کتاب خواندن لذت می برد و دیگر لازم نیست در دوران نوجوانی یا جوانی برای شکل دهی این عادت، او را به سمت کتابخوانی هدایت کنید. بعدها کتاب خواندن دریچه ای به سوی نویسندگی پیش روی او خواهد گشود. 

چه داستان هایی برای کودکمان بخوانیم؟

هر قصه ای که با تصاویر رنگی همراه باشد برای کودک کارساز است. این قصه ها بر رشد کلی کودک تاثیر می گذارند. داستانهای کوتاه برایش انتخاب کنید که مرتبط با مقطع کنونی سنی و زندگی او باشد مانند داستان پسری که یاد می گیرد چگونه اسباب بازی های گم شده اش را پیدا کند و دختری که استفاده از دستشویی را می آموزد.

داستان هایی با تصاویر واقعی، کودک را با اسباب بازی ها، حیوانات، پرندگان و هر چیز تازه دیگر آشنا می کنند. داستان هایی با جزئیات ریز مانند تفاوت بین رنگ ها، شکل ها و اندازه ها تمایز بین اشیای اطراف را به او می شناساند.

اگرچه کودکان کم سن تر ممکن است قادر به شناسایی تصاویر نباشند، اما با رشد حس بینایی، طرح و شکل های مختلف و رنگ های متضاد، کودکان را به سوی خود جذب می کند.

خلاصه اینکه، داستان وقت خواب برای کودکان، آنها را به دنیای خیالی می برد که گویی خنده و شادی در آن هرگز تمامی ندارد. والدین کودک نباید فراموش کنند، کتاب خواندن و قصه گویی برای بچه ها درست به اندازه غذایی که به او می دهید اهمیت دارد. بنابراین کتاب خواندن را برای او به شکل یک عادت دربیاورید و آن را به تاخیر نیاندازید.

راه های جذاب ساختن داستان ها برای کودکان

قصه خوانی برای کودک نباید یکنواخت و ملال آور باشد، برای جالب تر شدن، راهکارهای زیر را به کار بندید:

• استفاده از احساسات مختلف و تن صدای نمایشی حین داستان خوانی به رشد عاطفی اجتماعی کودک کمک خواهد کرد.
• به هنگام خواندن داستان، به کودک خود نگاه کنید و برای تقویت رشد اجتماعی و مهارت تفکر ، سوالاتی از او بپرسید.
• اجازه دهید صداها را تقلید کند، تصاویر را تشخیص دهد و کلمات را یاد بگیرد.
• با صدای بلند، با هیجان، لذت و دقت کتاب بخوانید تا ارتباط خوبی بین فرزندتان و کتاب برقرار شود.
• در آغوش گرفتن کودک به هنگام خواندن کتاب، احساس دلبستگی، امنیت و صمیمیت را در او ایجاد خواهد کرد.
• شعرها را با صدای خنده دار حیوانات بخوانید.
• از تکرار مکرر یک داستان ناراحت نشوید، کودکان تکرار را دوست دارند و از آن درس می گیرند.
• عوامل حواس پرتی مانند رادیو و تلویزیون را خاموش کنید.
• با مبالغه در ایجاد صداهایی مانند "هووو" یا "هاشششش" می توانید پیوستگی قشر شنوایی را در کودکان تحریک کنید. قشر شنوایی بخشی از مغز کودک است که صداهای زبانی را کنترل می کند.
• اگر می خواهید کتابخوانی برای کودک در وقت خواب، بیشترین بهره وری را داشته باشد، از برقراری ارتباط متقابل با او غافل نشوید.

مطالعه بیشتر:

1- نحوه برخورد با گفتار بچه گانه در کودکان

2- تقویت حس امنیت درونی در کودک با بازی

3- چگونه حس قدردانی در کودکان را بالا ببریم؟

4- 7 نکته برای از بین بردن ترس کودکتان