دلیل و علت اصلی سفت شدن شکم در بارداری چیست؟
بارداری مرحله شگفت انگیزی از زندگی است که با مزایا و معایب خاص خودش همراه است. دورانی که در عین سرشار بودن از شادی و هیجان با برخی شرایط استرس زا آمیخته است. دو عارضه کمر درد و سفت شدن شکم در بارداری معمولا از عمده ترین نگرانی های مادران باردار در این دوران به شمار می روند.
علت سفت شدن شکم در بارداری چیست؟
دوران بارداری به دلیل نوسانات هورمونی با تغییرات بسیار گسترده ای در بدن همراه است. تغییر مرکز ثقل بدن در این دوران باعث ایجاد درد در مفاصل و تاندون ها و همچنین بروز مشکلاتی در دستگاه گوارش و سیستم گردش خون بدن می شود. سفت شدن شکم در بارداری که در طی آن شکم در هنگام لمس سفت به نظر می رسد اغلب با اسپاسم و گرفتگی عضلات اشتباه گرفته می شود. علت این امر آن است که به تدریج و همراه با پیشرفت بارداری دیواره رحم سفت تر شده و به پوست فشار وارد می کند. مادران چاق معمولا سفت شدن شکم را دیرتر از مادران لاغر احساس می کنند. در هنگام بروز این حالت احساس می کنید که معده در فواصل زمانی نامنظم سفت می شود و از این رو ممکن است آن را به اشتباه انقباض یا اسپاسم عضلانی تصور کنید.
علی رغم آنکه احساس سفت شدن شکم نباید زیاد ادامه یابد ولی برخی از مادران گزارش کرده اند که بروز این حالت در آنها گاهی تا حدود 5 دقیقه به طول می انجامد. ضمن آنکه احساس سفتی شکم اغلب با افزایش وزن همراه است. این افزایش وزن به خصوص در طول ماههای آخر بارداری باعث کشیدگی پوست و به دنبال آن بروز انقباضات براکستون هیکس و یا دردهای کاذب زایمانی می شود. این انقباضات در آماده سازی بدن در مقابله با دردهای واقعی زایمان به شما کمک می کنند. سایر دلایل سفت شدن شکم در بارداری عبارتند از:
1- انقباضات براکستون هیکس
این انقباضات در طول سه ماهه دوم و سوم بارداری شایع بوده و منجر به سفت شدن شکم در این مقطع از بارداری می شوند. انقباضات براکستون هیکس که اغلب به "دردهای کاذب زایمانی" موسومند بدن را برای مواجهه با انقباضات واقعی زایمان آماده می کنند. دردهای واقعی زایمان بر خلاف انقباضات تمرینی در فواصلی منظم و به صورت متناوب رخ می دهند. در هنگام شروع انقباضات سعی کنید تعداد و مدت زمان آنها را یادداشت کنید. این اطلاعات در تشخیص بهتر به پزشک شما کمک می کنند.
2- دکولمان یا جدا شدن زودرس جفت
جفت به دلیل رساندن اکسیژن و مواد غذایی به جنین نقش بسیار مهمی را در بارداری ایفا می کند. این ساختار در طی یک بارداری نرمال به دیواره عضلانی رحم متصل است. ولی در برخی موارد زودتر از موعد زایمان به صورت کامل یا ناقص از دیواره رحم جدا شده و به بخش تحتانی رحم نزول می کند. این عارضه همراه با خونریزی بوده و در طی آن رحم اغلب در هنگام لمس سفت به نظر می رسد. سفت شدن رحم در این شرایط موقتی نبوده و اغلب به مدتی طولانی ادامه دارد. این عارضه که در اصطلاح "دکولمان یا جدا شدن زودرس جفت" نامیده می شود تهدیدی جدی برای سلامت مادر و جنین در این دوران است.
3- خوردن وعده های غذایی سنگین
در این دوران رحم به منظور ایجاد فضای کافی برای رشد جنین بزرگتر شده و به معده فشار وارد می کند. در چنین شرایطی خوردن یک وعده غذای سنگین می تواند فشار مضاعفی را به معده وارد کند. بنابراین به منظور پیشگیری از این مشکل توصیه می شود از خوردن وعده های غذایی سنگین پرهیز کرده و به جای این کار غذای خود را در حجم کمتر و دفعات بیشتر میل کنید. مسلما با تغییر در حجم و تعداد وعده های غذایی خود شاهد تغییرات محسوس و قابل توجهی در ارتقاء سطح سلامت خود خواهید بود.
4- یبوست
یبوست از جمله عوارض شایع و ناخوشایند دوران بارداری است که بسیاری از مادران آن را در این دوران تجربه می کنند. ابتلا به این عارضه با ایجاد نفخ و تولید گازهای روده باعث می شود که شکم در هنگام لمس کاملا سفت به نظر برسد. از سویی دیگر با توجه به اینکه به دلیل رشد جنین فضای ناحیه شکم تنگ تر و معده متراکم تر شده است سفت شدن شکم در بارداری، در این شرایط بیشتر احساس خواهید کرد.
مطالعه بیشتر:
1- تفاوت درد زایمان واقعی و انقباضات براکستون هیکس چیست؟
2- تفاوت انقباضات رحمی و علائم زایمان در بارداری
3- انواع انقباضات رحمی در بارداری چگونه است؟
4- رحم تحریک پذیر چیست و چه تفاوتی با براکستون هیکس دارد؟
