انتقال جنین فریز شده چگونه و در چه شرایط انجام می شود؟
انتقال جنین فریز شده نوعی لقاح مصنوعی است که در آن رویانی که در چرخه کامل لقاح مصنوعی ایجاد شده و توسط انجماد نگهداری شده است، یخگشایی شده و به رحم انتقال داده میشود. ممکن است رویان منجمد در چرخه قبلی لقاح مصنوعی بدست آمده یا اهدایی باشد. اگر انتقال جنین فریز شده از رویان اهدایی استفاده شود، از لحاظ ژنتیک ارتباطی با زن و شوهر ندارد.
انتقال جنین فریز شده به رحم
بیشتر مواقع، وقتی پس از یک چرخه لقاح مصنوعی، رویانهای «اضافی» وجود داشته باشد، فریز یا انجماد آنها انجام میشود. البته ترجیح بر انتقال «تازه» است. اما بعضی پزشکان جنین فریز شده انتخابی را توصیه میکنند. در این مورد، تمام رویانها توسط انجماد نگهداری میشوند و در ماه های بعدی در چرخه جنین فریز شده، انتقال مییابند.
دلایل فریز رویان و استفاده از جنین فریز شده
ممکن است بنا بر شرایط زیر از انتقال جنین فریز شده طی لقاح مصنوعی استفاده شود.
پس از عدم موفقیت انتقال لقاح مصنوعی، رویانهای منجمدی در اختیار خواهید داشت
طی درمان با لقاح مصنوعی، ممکن است یک یا چند رویان حاصل شود. اما در هر بار فقط انتقال یک یا دو رویان بیخطر است. انتقال چند رویان خطر بارداری چندقلو را بالا میبرد (مانند سهقلو یا چهارقلو). در واقع، برای کاهش این خطر، برخی از پزشکان انتقال رویان تکی «انتخابی» را برای بیماران توصیه میکنند.
گاهی، پس از چرخه لقاح مصنوعی رویانهای «اضافی» وجود دارد. بیشتر افراد تصمیم میگیرند رویانهایشان را منجمد کنند. به عنوان مثال، فرض بگیریم پنج رویان دارید و پزشک انتقال یک رویان را برای شما توصیه کرده است. این یعنی، یک رویان انتقال مییابد و چهار رویان باقیمانده منجمد خواهد شد.
فرض کنید، رویان انتقالی به بارداری موفقیتآمیز منجر نشود. در این صورت، دو گزینه پیش رو دارید: میتوانید با یک چرخه کامل لقاح مصنوعی، یک انتقال تازه دیگر انجام دهید یا میتواند یک یا دو رویان از قبل منجمدشده را منتقل کنید. مقرونبهصرفهترین گزینه انتقال یکی از رویانهای منجمدشده است. بسیاری از زوجها نیز همین گزینه را انتخاب میکنند.
میخواهید برای فرزندی که او را با لقاح مصنوعی باردار شده بودید خواهر یا برادر بیاورید
اگر پیشتر با استفاده از انتقال رویان تازه باردار شده باشید، ممکن است هنوز رویانهای منجمدی از آن تجربه باقی مانده باشد. رویانهای منجمد میتواند برای مدت نامحدود باقی بماند.
ممکن است در آینده تصمیم بگیرید با استفاده از چرخه جنین فریز شده ـ لقاح مصنوعی برای فرزند خود خواهر یا برادری بیاورید. گزینه دیگر شما این است که سراغ رویان تازه بروید و از رویان منجمد خود استفاده نکنید، اما همانطور که قبلا اشاره شد، این روش پرهزینهتر خواهد بود.
رویانها از لحاظ ژنتیک مورد نظارت قرار میگیرد
تشخیص ژنتیکی پیش از لانهگزینی (PGD) و غربالگری ژنتیکی پیش از لانهگزینی (PGS)، فنآوریهای تولیدمثلی کمکی هستند که فرصت غربالگری رویانها در مورد بیماری یا نقصهای ژنتیکی خاص را فراهم میآورد. این کار با نمونهبرداری از رویان در روز سوم یا پنجم پس از باروری انجام میشود. گاهی، جواب آزمایش برای انجام انتقال رویان تازه، خیلی سریع آماده میشود. با این حال، اگر نمونهبرداری پنج روزه انجام شود، یا آزمایش ژنتیک پیچیده و نیازمند زمان بیشتری باشد، تمام رویانهای نمونهبرداریشده منجمد خواهند شد. وقتی جواب آماده شد، میتوان تصمیم گرفت که کدام رویان انتقال یابد.
انتقال جنین فریز شده انتخابی، با یا بدون PGD/PGS
به این روش پروتکل «انجماد همه» نیز میگویند و زمانی انجام میگیرد که گزینه انتقال رویان تازه موجود نباشد. ممکن است این روش با PGD/PGS انجام شود اما بدون غربالگری ژنتیکی هم ممکن است.
نظریهای وجود دارد که داروهای باروری محرک تخمدانها، الزاما شرایط لانهگزینی ایدهآل را در رحم ایجاد نمیکند. این یعنی، احتمال کمی وجود دارد که انتقال تازه منجر به بارداری سالم و پایدار شود.
برای جلوگیری از این مشکل، سه تا پنج روز پس از بازیابی تخمک، تمام رویانها منجمد میشوند. یک یا دو ماه بعد، وقتی آندومتریوم بدون تاثیر داروهای محرک تخمدان، فرصت شکلگیری و ترمیم خود را داشت، میتوان از جنین فریز شده استفاده کرد.
ممکن است پزشک در چرخه انتقال جنین فریز شده، برای تقویت پذیرش آندومتر رحم مادر، داروهای هورمونی تجویز کند. خصوصا اگر برای تشکیل جنین از تخمک خودتان استفاده نکنید، این روش کاربرد بیشتری خواهد داشت.
انتقال جنین فریز شده بهتر است یا تازه؟
برخی مطالعات نشان داده است که نرخ بارداری موفقیت آمیز با انتقال جنین فریز شده بیشتر از انتقال رویان تازه است. مطالعات همچنین نشان داده است که بارداریهای پس از جنین فریز شده نتایج بهتری برای جنین دارد.
بیشتر این مطالعات روی بانوان جوان با چشمانداز خوب انجام شده است، بنابراین روشن نیست نتیجه آن برای بانوان بالای ۳۵ سال یا با چشمانداز ضعیف چگونه خواهد بود. باید مطالعات بیشتری در این زمینه انجام شود.
با این حال، اگر ثابت شده است احتمال موفقیت روند انتقال جنین فریز شده بیشتر از انتقال تازه است، دلیل آن چیست؟
همانطور که قبلا اشاره شد، یک نظریه محتمل این است که داروهای محرک باروری ایدهآل برای تحریک تخمکگذاری، ممکن است بر روی اندومتر رحم مادر اثر منفی گذاشته و شرایط را برای لانه گزینی نامناسب کنند.
دلیل احتمالی دوم میتواند این باشد که رویانهایی که در روند انجماد جان سالم بدر میبرند قویتر هستند. رویانهای ضعیفتر ممکن است در آزمایشگاه و طی روند انجمادزدایی زمان درازی باقی نمانند. این یکی از ریسکهایی است که هنگام انتخاب جنین فریز شده میپذیرید. ممکن است بعضی از رویانها زنده نمانند. اما برخی از پزشکان میگویند، رویانهایی که قدرت کمتری دارند به هر حال منجر به بارداری سالم نمیشدند.
مطالعه بیشتر:
علت ضخامت کم آندومتر و رابطه ضخامت اندومتر و بارداری چیست؟
علت و انواع بارداری دوقلویی یا چندقلویی
IVF موثرترین روش لقاح مصنوعی برای درمان ناباروری
منبع:verywellfamily