پرکاری تیروئید در نوزادان خطرناک است؟ علائم، عوارض و درمان

پرکاری تیروئید چیست؟

پرکاری تیروئید یا بیماری گریوز یک بیماری خود ایمنی است. سیستم ایمنی بدن به طور معمول به وسیله مواد شیمیایی به نام آنتی بادی از بدن در مقابل میکروب‌ها محافظت می‌کند، اما در یک بیماری خود ایمنی آنتی‌بادی‌هایی در بدن تولید می‌شوند که به بافت‌های خود بدن حمله می‌کنند. در بیماری گریوز آنتی‌بادی‌ها باعث می‌شوند غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید ترشح کند. این وضعیت به پرکاری تیروئید معروف است. هورمون اضافی تیروئید در جریان خون منجر به فعال شدن متابولیسم بدن می‌شود. این می‌تواند مشکلاتی از قبیل کاهش وزن، ضربان سریع قلب، فشار خون بالا و نارسایی قلبی ایجاد کند. بیماری گریوز بیشتر در کودکان بروز می‌کند تا نوزادان، اما ممکن است در نوزادان تازه متولد شده نیز رخ دهد. اگر بیماری اندکی پس از تولد تشخیص داده نشود می‌تواند برای نوزاد مرگبار باشد.

علت بروز پرکاری تیروئید در نوزادان چیست؟

میزان بیش از حد هورمون تیروئید در جریان خون منجر به فعالیت شدید متابولیسم بدن می‌شود. این امر می‌تواند باعث بروز مشکلاتی از قبیل وزن کم، ضربان سریع قلب، فشارخون بالا، نارسایی قلبی و سایر موارد شود. پرکاری تیروئید در نوزادان زمانی اتفاق می‌افتد که مادر به بیماری گریوز یا همان پرکاری تیروئید مبتلا باشد. این حالت می‌تواند منجر به زایمان زودرس، سقط جنین یا تولد نوزاد مرده شود. اگر پرکاری تیروئید در نوزادان بلافاصله پس از تولد تشخیص داده نشود، می‌تواند برای نوزاد تازه متولد شده مرگبار باشد.

 با معالجه زودهنگام، نوزادان معمولاً طی چند هفته کاملاً بهبود می‌یابند. با این حال، بیماری گریوز ممکن است در شش ماه تا یک سال اول زندگی عود کند. درمان ممکن است شامل دارو و سایر درمان‌ها باشد. یک مادر باردار که به بیماری گریوز مبتلا باشد، باید به محض اطلاع از بارداری پزشک معالج خود را در جریان این بیماری بگذارد. بدین ترتیب نوزاد بلافاصله پس از تولد مورد بررسی قرار می‌گیرد و در صورت لزوم فوراً درمان‌های ضروری برای وی انجام می‌شود.

چه عواملی باعث ایجاد پرکاری تیروئید در نوزادان می‌شود؟

بیماری گریوز در نوزادی که مادرش به این بیماری مبتلا بوده یا در حال حاضر به آن مبتلا باشد رخ می‌دهد. آنتی‌بادی‌های مادر می‌توانند از جفت عبور کرده و بر روی غده تیروئید جنین در حال رشد تاثیر بگذارند. بیماری گریوز در مادر باردار می‌تواند منجر به سقط جنین، تولد نوزاد مرده یا تولد زودرس شود.

چه نوزادانی در معرض خطر بیماری پرکاری تیروئید هستند؟

بزرگترین عامل خطر برای نوزاد مبتلا به این بیماری زمانی است که مادر او به بیماری گریوز مبتلا باشد یا در گذشته دچار این بیماری بوده است. اما نوزادان همه مادران مبتلا به گریوز دچار این اختلال نمی‌شوند.

علائم پرکاری تیروئید در نوزادان تازه متولد شده چیست؟

علائم می‌توانند در نوزادان متفاوت باشد. این علائم شامل موارد زیر هستند:

• وزن کم هنگام تولد

• سر کوچک یا غیر طبیعی

• افزایش وزن کم (عدم رشد)

• بزرگ شدن کبد و طحال

• تورم جلوی گردن به دلیل تیروئید بزرگ (گواتر)

• ضربان قلب سریع که می‌تواند منجر به نارسایی قلبی شود

• پوست مرطوب و گرم

• فشار‌ خون‌ بالا

• عصبی بودن

• تحریک‌ پذیری

• مشکل در خوابیدن

• چشم‌های بیرون زده

• استفراغ

• اسهال

• مشکل در تنفس، اگر گواتر به راه‌های تنفسی فشار وارد ‌کند

علائم پرکاری تیروئید در نوزادان  می‌تواند شبیه سایر مشکلات سلامتی باشند. اطمینان حاصل کنید که کودک شما توسط پزشک بررسی و بیماری او تشخیص داده شود.

پرکاری تیروئید در نوزادان تازه متولد شده چگونه تشخیص داده می‌شود؟

در صورتی که این بیماری بلافاصله پس از تولد تشخیص داده نشود می‌تواند برای نوزادان تازه متولد شده خطر مرگ به همراه داشته باشد. پزشک یا مرکز بهداشتی در مورد علائم و سابقه سلامتی نوزاد سوالاتی خواهد پرسید. او همچنین ممکن است درباره تاریخچه سلامتی مادر هنگام زایمان پرسش‌هایی را مطرح کند. پزشک نوزاد را معاینه خواهد کرد. همچنین ممکن است آزمایش خون برای بررسی میزان هورمون تیروئید و سطح هورمون هیپوفیز انجام دهد. این هورمون به طور طبیعی غده تیروئید را تحریک می‌کند.

درمان پرکاری تیروئید در نوزادان

با معالجه زود هنگام، نوزادان معمولاً در طی چند هفته کاملاً بهبود می‌یابند. اما بیماری ممکن است در طی ۶ ماه تا یک سال اول زندگی دوباره عود کند. هدف از درمان، بازگرداندن غده تیروئید به عملکرد طبیعی است، بنابراین باعث می‌شود هورمون تیروئید به میزان طبیعی ترشح شود.

درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تجویز دارویی که تولید هورمون‌های تیروئید را مسدود کرده و ضربان سریع قلب را درمان می‌کند.

• درمان نارسایی قلبی

پرکاری تیروئید در نوزادان تازه متولد شده چه عوارضی دارد؟

بیماری گریوز در صورت درمان نشدن در نوزادان ممکن است کشنده باشد. همچنین می‌تواند باعث ایجاد عوارض زیر شود:

• بسته شدن زودرس استخوان‌ها در جمجمه

• ناتوانی ذهنی

• بیش فعالی

• رشد سریعی که کند می‌شود و سپس منجر به توقف زودهنگام شده و باعث کوتاهی قد می‌شود.

چگونه از بروز پرکاری تیروئید در نوزادان پیشگیری کنیم؟

هیچ روش شناخته شده‌ای برای جلوگیری از بروز این اختلال وجود ندارد. حتی بانوانی که از طریق قطع غده تیروئید بیماری گریوز آنان درمان شده است، هنوز هم در معرض خطر تولد نوزادان مبتلا به بیماری گریوز هستند.

چگونه می‌توانم به فرزندم کمک کنم تا با بیماری گریوز زندگی کند؟

یک مادر باردار که به بیماری گریوز مبتلا بوده یا در حال حاضر مبتلا است، باید به محض اطلاع از بارداری خود به پزشک معالج اطلاع دهد. به این ترتیب نوزاد وی به هنگام تولد تحت بررسی قرار گرفته و در صورت نیاز بلافاصله درمان برای وی انجام خواهد شد. با درمان به موقع، نوزادان معمولاً طی چند هفته کاملاً بهبود می‌یابند، اما پرکاری تیروئید در نوزادان ممکن است در شش ماه یا یک سال اول زندگی دوباره عود کند. بسیار مهم است که مراقب هرگونه علائمی در نوزاد خود باشید.