ماساژ برای رفع یبوست چگونه انجام می شود؟
یبوست زمانی اتفاق می‌افتد که دفع مدفوع کمتر از سه بار در هفته باشد یا به سختی دفع شود. این کاهش در حرکات روده می تواند چندین هفته یا بیشتر طول بکشد. گاهی اوقات مدفوع سفت و خشک می شود. یبوست یکی از شایع ترین مشکلات گوارشی است. ماساژ برای رفع یبوست یکی از ساده ترین و در دسترس ترسن راه حل های این عارضه است. در ادامه این متن انواع ماساژ برای رفع یبوست را شرح داده و کابرد آن را در بارداری و نیز برای نوزادان توضیح خواهیم داد.
آیا ماساژ برای رفع یبوست می تواند تسکین دهنده باشد؟
ماساژ منظم به رهاسازی گاز و مواد زائد کمک می کند و یبوست را تسکین دهد. همچنین در بهبود بیماری های زمینه ای یا همراه با یبوست موثر است به عنوان مثال، ماساژ منظم استرس و در نتیجه درد مرتبط با سندرم روده تحریک پذیر را کاهش می دهد.
انواع مختلف ماساژ می تواند برای رفع یبوست مفید باشد اما ماساژ شکم به طور ویژه در بهبود این مشکل موثر واقع می شود. برای ماساژهای مرتبط با یبوست می توانید از روغن کرچک، آرگان، نارگیل یا برای اثربخشی بیشتر از روغن های اسنشیال استفاده کنید.
ماساژ شکم برای رفع یبوست
بر اساس پژوهش های انجام شده، ماساژ شکم در درمان یبوست مزمن موثر است. در واقع، ماساژ شکم می تواند:
• دفعات اجابت مزاج را افزایش دهد
• زمان حرکت راست روده را کاهش دهد
• موجب تسکین درد و ناراحتی شود
همچنین ماساژ شکم باعث تحریک انقباضات ماهیچه ای می شود که به دفع مدفوع در افراد مبتلا به ایلئوس پس از جراحی کمک می کند. ایلئوس عدم حرکت موقت روده هاست که می تواند منجر به انسداد روده شود.
ماساژ شکم چگونه انجام می شود:
1- به پشت دراز بکشید و با کف دست فشار ملایمی به شکم وارد کنید.
2- از سمت راست و پایین شکم شروع کنید. با فشار ملایم به آرامی دایره هایی را در جهت عقربه های ساعت ترسیم نمایید.
3- سپس با کف دست راست، فشار ملایمی به استخوان داخلی لگن در زیر ناف وارد کنید.
4- دست را بردارید و کمی فشار به سمت راست، زیر مرکز دنده ها و سمت چپ وارد نمایید.
5- حال با دست چپ، استخوان لگن چپ را فشار دهید.
6- بااستفاده از نوک انگشتان به شکم فشار ملایمی وارد کنید و سپس شکمتان را بالا بیاورید.
7- دوباره از پایین سمت راست شروع و در جهت عقربه های ساعت حرکت کنید.
می توانید هر یک از این مراحل را چندین بار تکرار کنید، اما زیاده روی مجاز نیست.
ماساژ روده بزرگ برای رفع یبوست
گاهی اوقات ماساژ روده بزرگ را ماساژ عمیق شکم یا ماساژ اندام های داخلی می نامند. ماساژورها ادعا می کنند از ماساژ روده بزرگ می توان برای موارد زیر استفاده کرد:
• از بین بردن گاز، انسداد و مواد زاید
• کاهش هدر رفت مایعات بدن
• بهبود سلامت کلی گوارش
اما هیچ مدرکی برای اثبات این ادعاوجود ندارد.
ماساژ روده بزرگ به شکل زیر انجام می شود:
1- با زانوهای خم بنشینید یا دراز بکشید تا بالاتنه شل و شکم نرم باشد.
2- با سر انگشتان، ناخن یا کف دست به شکم ضربه بزنید یا فشار ملایمی وارد کنید.
3- روده بزرگ را به شکل نعل اسبی ماساژ دهید.
4- از گوشه سمت راست پایین شکم شروع و به سمت بالا حرکت کنید.
5- سپس زیر دنده ها و بالای سمت چپ، پائین سمت چپ و مرکز را ماساژ دهید.
6- می توانید ماساژ را متوقف کنید و روی هر قسمتی که نیاز به توجه بیشتری دارد، تمرکز نمائید.
انواع دیگر ماساژ برای رفع یبوست
چندین نوع دیگر ماساژ برای رفع یبوست وجود دارد که می توانید برای درمان یبوست از آنها استفاده کنید. ماساژهایی که بر سایر قسمت‌های بدن تمرکز دارند، به تنهایی یا در کنار ماساژهای دیگر برای درمان یبوست به کار گرفته می شوند. به این ترتیب گزینه های مختلفی در اختیار دارید که می توانید در مورد آنها تصمیم بگیرید.
ماساژ پا یا رفلکسولوژی
ماساژ پا که به آن رفلکسولوژی نیز می گویند یکی از انواع ماساژهایی است که برای درمان یبوست مورد استفاده قرار می گیرد. مطابق پژوهشی که سال 2003 انجام شد، علائم یبوست در کودکانی که ماساژ رفلکسولوژی دریافت کرده بودند، بهبود یافت. ماساژ به مدت شش هفته، شش جلسه 30 دقیقه ای بر روی کودکان انجام شد. این روش ماساژ به درمان انکوپرزیس یا بی اختیاری مدفوع نیز کمک کرد.
جهت انجام این ماساژ برای رفع یبوست اینگونه عمل کنید:
1- با انگشت شست، وسط پاشنه راست را به سمت قوزک و لبه بیرونی ماساژ دهید.
2- سپس به سمت بالا و به طرف وسط پای خود حرکت کنید.
3- وسط پای راست را تا انتها ماساژ دهید. حال، لبه بیرونی پای چپ را ماساژ دهید.
4- سپس در امتداد لبه به سمت پایین ماساژ دهید و به سمت مرکز پاشنه چپ حرکت کنید.
5- در مرحله آخر، قسمت داخلی پای چپ را ماساژ دهید.
ماساژ پشت
انجام ماساژ پشت یا تمام بدن ممکن است به آرامش کامل بدن کمک می کند. ماساژ کل بدن برای بهبود هضم، کاهش استرس و کاهش تنش عضلانی مفید است. همه اینها می تواند در درمان یبوست موثر باشد.
ماساژ پرینه
مطالعه‌ای در سال 2015 نشان داد که طب فشاری همراه با ماساژ پرینه به تنهایی در درمان یبوست موثر است. پس از انجام ماساژ به مدت چهار هفته، بهبود عملکرد روده، تندرستی و کیفیت زندگی مرتبط با یبوست در میان شرکت کنندگان این پژوهش، بهبود یافت.
برای ماساژ پرینه باید:
1- با دو انگشت اول خود، پوست پرینه را فشار دهید. پرینه، ناحیه ای بین مقعد و واژن یا کیسه بیضه است.
2- پوست را در جهت مقعد فشار دهید.
3- در هر مرحله، فشار دادن را 3 تا 5 ثانیه ادامه دهید.
4- می توانید زمانی که میل به اجابت مزاج دارید، این ماساژ را انجام دهید.
ماساژ برای رفع یبوست در نوزادان
در نوزادان نیز می توان برای درمان یبوست، آرامش و کاهش استرس از ماساژ شکم استفاده کرد. ماساژ می تواند پیوند عاطفی مادر و فرزند را عمیق تر کند. به این منظور، به آرامی شکم و پایین شکم کودک را در جهت عقربه های ساعت ماساژ دهید. این کار را چند بار در طول روز تکرار نمائید. ماساژ باید حداقل 45 دقیقه پس از شیر خوردن، انجام گیرد. در صورت وجود هر گونه بیماری زمینه ای، قبل از انجام ماساژ نوزاد با پزشک مشورت کنید.در صورت وجود هر یک از موارد زیر در کودک، نظر پزشک را جویا شوید:
• درد معده یا مقعد که بیش از یک ساعت طول بکشد
• خونریزی از مقعد
• یبوستی که بیش از یک هفته طول بکشد
• علائم بیماری مانند استفراغ و ضعف
ماساژ برای رفع یبوست در بارداری
در سه ماهه دوم و سوم بارداری، می توانید برای رفع یبوست از ماساژ ملایم شکم استفاده کنید. حتما از حرکات نرم را انجام دهید. ماساژ شکم در بارداری، می تواند توسط خود فرد، همسر یا متخصص ماساژ انجام شود. از ماساژ شکم در سه ماهه اول بارداری خودداری کنید.
نکات تکمیلی برای رفع یبوست
برای پیشگیری از یبوست، سبک زندگی خود را تغییر دهید. موارد زیر را در نظر داشته باشید:
• در طول روز مقدار زیادی آب و مایعات بدون کافئین بنوشید.
• اول صبح یک لیوان آب بنوشید.
• غذاهای پر فیبر مانند میوه ها و سبزیجات تازه، غلات کامل و لوبیا را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
• فعالیت کافی داشته باشید و به طور منظم ورزش کنید. سعی کنید چند بار در هفته پیاده روی، دوچرخه سواری یا شنا کنید.
• فعالیت های کاهش دهنده استرس، مانند مدیتیشن و یوگا را فراموش نکنید.
چه زمانی باید برای یبوست به پزشک مراجعه کرد؟
تداوم یبوست، بیشتر از سه روز طبیعی نیست اما اگر هر از گاهی این علامت را داشتید، نگران نباشید. در صورت بروز درد شدید معده، یبوست مکرر و یبوستی که بیش از دو هفته طول بکشد، با پزشک مشورت کنید. اگر تناوب اسهال و یبوست، کاهش وزن ناگهانی و دفع خون در مدفوع دارید، حتما موضوع را با پزشک در میان بگذارید. پزشک بعد از بررسی شرایط، دارو تجویز کرده و یا دستور می دهد داروهای یبوست آور را قطع کنید. در موارد شدیدتر پاکسازی روده بزرگ، درمانی برای حرکت مجدد عضلات یا جراحی لازم است.
کلام آخر...
شما می توانید با ایجاد تغییر در سبک زندگی، یبوست خفیف را درمان کنید. مقدار زیادی آب بنوشید، بیشتر ورزش کنید و مصرف فیبر خود را افزایش دهید. برای پیشگیری از یبوست، ماساژ منظم نیز توصیه می شود. مراقب وضعیت اجابت مزاج خود باشید تا به محض شروع یبوست، متوجه شوید. برای بررسی تاثیر غذاهایی که می خورید بر حرکات روده و اجابت مزاج می توانید یک دفتر یادداشت تهیه و فهرست غذاها را در آن یادداشت کنید از روش های ماساژ برای رفع یبوست که شرح داده شد کمک بگیرید.
مطالعه بیشتر:
یبوست در بارداری از کی شروع می شود؟
درمان های خانگی برای یبوست در بارداری
درمان و رفع یبوست نوزاد با روش های خانگی
