شناخت علت و راه های پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)
متاسفانه بسیاری از نوزادان در اولین ماه های زندگی خود زمانی که در خواب بسر می برند، دچار مرگ بی دلیل می شوند.
سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
سندرم مرگ ناگهانی نوزاد که با نام پزشکی (SIDS) شناخته می شود، به مشکلی گفته می‌شود که در آن نوزاد سالم بدون هیچ نشانه ای جان خود را از دست می‌دهد. این مسئله در اثر یک ناخوشی یا بیماری نیست و پزشکان و محققین پس از اجرای تحقیقاتی کامل نتوانستند یک علت را برای آن مشخص کنند. سندرم مرگ ناگهانی نوزاد سومین علت مرگ نوزادان در کشور امریکا است که 8 درصد از تمامی مرگ‌های نوزادان را تشکیل می‌هد. در کشور استرالیا هنوز معمول‌ترین نوع برای از دست رفتن نوزادان است و تحت تاثیر اجرای برنامه کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد تا 85 درصد کاستی یافته است.
علت مرگ نوزادان در خواب (SIDS)
علت دقیق سندرم مرگ ناگهانی نوزادان ناشناخته است، اما احتمال دارد به ترکیبی از دلایل مرتبط باشد. برخی می‌گویند که نوزادان خاصی با بخشی از مغز خود مشکل دارند که تنفس و بیدار شدن از خواب را کنترل می‌کند و اکثرا این مسئله هنگام خواب روی می‌دهد. امکان دارد این مشکل هنگام شب در گهواره رخ دهد، اما همچنین می‌تواند طی یک چرت هر زمانی هنگام روز، در گهواره یا حتی در آغوش والدین اتفاق افتد. سندرم مرگ ناگهانی نوزادان بیشتر در نوزادانی از مادرانی متداول است که سیگار می‌کشند یا هنگام بارداری در معرض دود سیگار قرار گرفته و نوزادانی که خودشان در معرض دود سیگار قرار داشته‌اند. سندرم مرگ ناگهانی نوزادان عمدتاً بین سن 1و 3 ماهگی معمول است و هر چه سن نوزاد بیشتر شود، خطر آن کاهش می‌یابد. سندرم مرگ ناگهانی نوزادان می‌تواند هر خانواده‌ای را تحت تاثیر قرار دهد، اما برخی از نوزادان نسبت به دیگران بیشتر در معرض خطر قرار دارند. عوامل خطر شامل موراد زیر می‌شود:
- پسر بودن
- نوزاد نارس (قبل از هفته 37 بارداری)
- وزن کم هنگام تولد (کمتر از دو و نیم کیلوگرم)
- دوقلو یا چند قلویی بودن
پیشگیری از مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)
انجمن سلامت اطفال امریکا برای کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد به والدین توصیه می کند تا به نکات زیر توجه بسیاری داشته باشند:
1- نوزاد را همیشه به پشت بخوابانید
این یک عمل به تنهایی مهمترین کاری است که باید برای پیشگیری از مرگ ناگهانی نوزاد انجام دهید. نوزادان در حدود 5 یا 6 ماهگی می توانند بچرخند و غلط بزنند. در این سن خطر مرگ ناگهانی نوزاد کاهش می‌یابد، زیرا او می تواند هنگام بروز مشکل در خواب، وضعیت خود را تغییر دهد و جابجا شود.
2- سر نوزاد را هنگام خواب نپوشانید
نوزادتان را طوری روی تخت بخوابانید که پاهای او نزدیک به انتهای تخت قرار داشته باشد، تا او نتواند به زیر روکش تشک و ملحفه بغلتد. ملحفه یا پتو را بدن تا زیر شانه‌های او قرار دهید و گردن و سر او را باز بگذارید. برای خواب شب و روز او، روی زمین یا گهواره یا تخت تمامی این نکات را رعایت کنید.
3- تشک نوزاد نباید نرم باشد
از تشکی تخت و سفت استفاده کنید که پاکیزه بوده و کاملاً به اندازه گهواره باشد، بطوری که کناره‌های آن جای خالی باقی نماند. تشک‌های نرم، تشک‌های آبی، کیسه‌های پر از دانه‌ها، روکش‌های از جنس نرم و نازک برای نوزاد مناسب نیستند.
4- نوزاد را در اتاق خودتان بخوابانید
پژوهش‌ها نشان می‌دهند، بهتر است نوزادان زیر 6 ماه در اتاق پدر و مادر بخوابند، اما نه در یک تخت و بستر مشترک. زیرا اتاق والدین امن‌تر است، بهتر است در 6 ماه اول نوزادتان را در اتاق کودکان بزرگترتان نخوابانید. هرگز برای نوزاد از پتوی سنگین و کلفت استفاده نکنید.
5- نوزاد را کنار خود نخوابانید
متخصصین معتقدند وقتی نوزاد در بستری با شخص دیگری می‌خوابند، خطر مرگ ناگهانی او در خواب دو برابر بیشتر می‌شود. بویژه اگر نوزاد زیر 4 ماه سن داشته باشد، این خطر به میزان زیادی افزایش می‌یابد. متخصصین توصیه می کنند تا یک سالگی نوزاد هنگام خواب او را در گهواره یا تخت خود در اتاق خواب خودتان بخوابانید. برخی از مادران احساس می کنند اگر نوزاد را کنار خود بخوابانند راحت تر می توانند شیردهی پستانی انجام دهند، اما فراموش نکنید که این راحتی ممکن است به قیمت جان فرزندتان تمام شود. بهتر است برای شیردهی در شب او را از تختش بلند کنید کنار خود شیر دهید و سپس به تخت خود بازگردانید. هرگز نباید نوزاد را در تخت خود و کنار خود بخوابانید، زیرا در شرایط زیر خطر مرگ ناگهانی نوزاد در خواب چندین برابر می شود:
- اگر شما یا همسرتان سیگاری هستید
- اگر نوشیدن‌های الکلی مصرف کرده‌اید
- از داروهایی استفاده کرده‌اید که سرگیجه و خواب آوری دارند
- اگر خسته باشید
- اگر سن نوزاد کمتر از 1 سال باشد
بیاد داشته باشید که ممکن است هیچ یک از شرایط بالا را نداشته باشید، اما باز هم اگر نوزاد را کنار خود و در تخت خود بخوابانید، خطر بروز سندرم مرگ ناگهانی نوزاد وجود دارد، زیرا این عارضه خطرناک گاهی بدون هیچ دلیل مشخصی اتفاق می افتد.
امیدواریم فرزند خود را در سلامت کامل نگهداری کنید.
مطالعه بیشتر:
2- با 9 نکته مفید درباره خواب فرزندان آشنا شوید!
3- 10 نکته مهم برای نگهداری و مراقبت از نوزاد نارس
4- تاثیر خواب بر تعداد اسپرم و قدرت باروری مردان
