کامل ترین جدول برنامه غذایی نوزاد 6 ماهه + لیست غذا های ممنوعه
شروع تغذیه تکمیلی برای بسیاری از مادران یک چالش محسوب می شود. تعداد زیادی از مادران نمی دانند که در برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه چه نکاتی را باید رعایت کنند و چه نکاتی ضروری است؟ لیست غذای کودک 6 ماهه چگونه باید تنظیم شود؟ و ...
رژیم غذایی کودک 6 ماهه
تنظیم صحیح برنامه غذایی نوزاد 6 ماهه اهمیت فراوانی دارد. زیرا اولین باری است که دستگاه گوارش او با غذای جامد آشنا می شود و عدم توجه دقیق به تمامی نکات می تواند سبب بیزاری او از غذا و نیز آسیب به دستگاه گوارش وی شود. برنامه غذایی برای کودک 6 ماهه با ساده ترین غذای کمکی همانند فرنی و حریره بادام آغاز شده و به تدریج بر تنوع غذاها افزوده خواهد شد.
توجه داشته باشید که شیرخوار شش ماهه به معنای پایان ماه شش و آغاز ماه هفت است. در ادامه جدول برنامه غذایی کودک 6 ماهه را که به صورت هفتگی تهیه شده است را مشاهده می کنید. با کمک این جدول می توانید غذای کودک 6 ماهه خود را تنظیم کرده و در هر روز بدانید که باید چه مقدار غذا به دلبندتان بدهید.
درنظر داشته باشید این برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه ای مناسب است که مشکل سلامتی خاصی ندارند، درمواردی همانند مشکلات گوارشی همچون ریفلاکس و ... اگرچه همچنان می توانید از این جدول تغذیه کودک 6 ماهه استفاده کنید اما مشورت با پزشک در تمامی موارد ضروری است.
نکته بسیار مهم آن است که متخصص اطفال برای برخی نوزادان همانند مبتلایان به ریفلاکس معده شروع سریع تر تغذیه تکمیلی حتی در 5 ماهگی را تجویز می کنند. برای اغلب نوزادان شروع برنامه غذایی با کمک همین جدول طرح شده برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه امکان پذیر است اما با این حال مشورت با پزشک متخصص قبل از انجام هر اقدامی ضرورت دارد.
جدول برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه
در ادامه برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه را در هفته‌های مختلف بررسی می‌کنیم.
جدول برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه، هفته اول ماه 7
| صبح | ظهر | عصر | شب |
روز 1 | ...... | 1 قاشق مربا خوری فرنی | ...... | ...... |
روز 2 | ...... | 1 قاشق مربا خوری فرنی | 1 قاشق مربا خوری فرنی | ...... |
روز 3 | ...... | 1 قاشق مربا خوری فرنی | 1 قاشق مربا خوری فرنی | 1 قاشق مربا خوری فرنی |
روز 4 | 1 قاشق مربا خوری فرنی | 1 قاشق مربا خوری فرنی | 1 قاشق مربا خوری فرنی | 1 قاشق مربا خوری فرنی |
روز 5 | 1 قاشق مربا خوری فرنی | 2 قاشق مربا خوری فرنی | 2 قاشق مربا خوری فرنی | 1 قاشق مربا خوری فرنی |
روز 6 | 2 قاشق مربا خوری فرنی | 2 قاشق مربا خوری فرنی | 2 قاشق مربا خوری فرنی | 2 قاشق مربا خوری فرنی |
روز 7 | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 3 قاشق مربا خوری فرنی |
جدول برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه، هفته دوم ماه 7
| صبح | ظهر | عصر | شب |
روز 1 | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 2 قاشق مربا خوری فرنی 1 قاشق مرباخوری حریره بادام | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 3 قاشق مربا خوری فرنی |
روز 2 | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 2 قاشق مربا خوری فرنی 1 قاشق مرباخوری حریره بادام | 2 قاشق مربا خوری فرنی 1 قاشق مرباخوری حریره بادام | 3 قاشق مربا خوری فرنی |
روز 3 | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 2 قاشق مربا خوری فرنی 1 قاشق مرباخوری حریره بادام | 2 قاشق مربا خوری فرنی 1 قاشق مرباخوری حریره بادام | 2 قاشق مربا خوری فرنی 1 قاشق مرباخوری حریره بادام |
روز 4 | 2 قاشق مربا خوری فرنی 1 قاشق مرباخوری حریره بادام | 2 قاشق مربا خوری فرنی 1 قاشق مرباخوری حریره بادام | 2 قاشق مربا خوری فرنی 1 قاشق مرباخوری حریره بادام | 2 قاشق مربا خوری فرنی 1 قاشق مرباخوری حریره بادام |
روز 5 | 3 قاشق مرباخوری حریره بادام | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 3 قاشق مرباخوری حریره بادام | 3 قاشق مربا خوری فرنی |
روز 6 | 3 قاشق مرباخوری حریره بادام | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 3 قاشق مرباخوری حریره بادام | 3 قاشق مربا خوری فرنی |
روز 7 | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 3 قاشق مرباخوری حریره بادام | 3 قاشق مربا خوری فرنی | 3 قاشق مربا خوری فرنی |
جدول برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه، هفته سوم ماه 7
| صبح | ظهر | عصر | شب |
روز1 | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 1 قاشق مربا خوری سوپ 2 قاشق مربا خوری فرنی | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام |
روز 2 | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 1 قاشق مربا خوری سوپ 2 قاشق مربا خوری حریره | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 1 قاشق مربا خوری سوپ 2 قاشق مربا خوری حریره |
روز 3 | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 2 قاشق مربا خوری سوپ 1 قاشق مربا خوری فرنی | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 1 قاشق مربا خوری سوپ 2 قاشق مربا خوری حریره |
روز 4 | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 3 قاشق مربا خوری سوپ
| 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 3 قاشق مربا خوری سوپ
|
روز 5 | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 3 تا 4 قاشق مربا خوری سوپ
| 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 3 تا 4 قاشق مربا خوری سوپ
|
روز 6 | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 3 تا 4 قاشق مربا خوری سوپ
| 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 3 تا 4 قاشق مربا خوری سوپ
|
روز 7 | 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 3 تا 5 قاشق مربا خوری سوپ
| 3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره بادام | 3 تا 5 قاشق مربا خوری سوپ
|
محتویات سوپ در این هفته:
- گوشت بدون چربی یک تکه خورشتی
- برنج 1 قاشق مربا خوری
- سیب زمینی
تمامی مواد را به طور کامل با یکدیگر پخته و سپس آن را کاملا له کنید تا مواد به صورت یکدست شود.
بیشتر بخوانید: از چند ماهگی به کودک موز بدهیم؟
جدول برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه، هفته چهارم ماه 7
| صبح | ظهر | عصر | شب |
روز 1 | 3 تا 4 قاشق مربا خوری فرنی | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ | 3 قاشق مربا خوری فرنی همراه با یک قاشق سیب پخته رنده شده | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ |
روز 2 | 3 تا 4 قاشق مربا خوری حریره بادام | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ | 3 قاشق مربا خوری فرنی همراه با یک قاشق موز پخته رنده شده | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ |
روز 3 | 3 تا 4 قاشق مربا خوری فرنی | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ | 3 قاشق مربا خوری فرنی همراه با یک قاشق سیب پخته رنده شده | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ |
روز 4 | 3 تا 4 قاشق مربا خوری حریره بادام | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ | 3 قاشق مربا خوری فرنی همراه با یک قاشق سیب پخته رنده شده | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ |
روز 5 | 3 تا 4 قاشق مربا خوری فرنی | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ | 3 قاشق مربا خوری فرنی همراه با یک قاشق موز پخته رنده شده | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ |
روز 6 | 3 تا 4 قاشق مربا خوری حریره بادام | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ | 3 قاشق مربا خوری فرنی همراه با یک قاشق سیب پخته رنده شده | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ |
روز 7 | 3 تا 4 قاشق مربا خوری فرنی | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ | 3 قاشق مربا خوری فرنی همراه با یک قاشق سیب پخته رنده شده | 4 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ |
محتویات سوپ در این هفته:
- گوشت بدون چربی یک تکه خورشتی
- برنج 1 قاشق مربا خوری
- سیب زمینی
- هویج
تمامی مواد را به طور کامل با یکدیگر پخته و سپس آن را کاملا له کنید تا مواد به صورت یکدست شود.
طرز تهیه غذای کودک 6 ماهه
بعد از مطالعه لیست برنامه غذایی کودک 6 ماهه نوبت به طرز تهیه غذاهای این ماه می رسد. نحوه تهیه غذاها در شروع تغذیه تکمیلی باید به ساده ترین شکل ممکن باشد تا معده شیرخوار به تدریج با انواع مواد غذایی مختلف آشنا شده و تطابق پیدا کند.
نکته بسیار مهم در طرز تهیه غذای کمکی برای نوزاد 6 ماهه این است که هر هفته فقط می توانید یک ماده غذایی جدید را به رژیم غذاي كمكي نوزاد 6 ماهه اضافه کنید تا در صورت بروز نشانه های حساسیت بدانید که مربوط به کدام ماده غذایی بوده است.
طرز تهیه فرنی برای کودک 6 ماهه
- آرد برنج (خانگی) 1 قاشق مربا خوری سر صاف
- شیر پاستوریزه پرچرب، آب و یا شیر خشک 120 سی سی معادل نصف لیوان
آرد برنج را با آب یا شیر مخلوط کرده، درون یک ظرف کوچک بر روی شعله ملایم مرتب هم میزنیم تا کمی از حالت آبکی خارج شود.
به یاد داشته باشید که فرنی خصوصا در روز های اول نباید غلیظ باشد!
طرز تهیه حریره بادام برای کودک 6 ماهه
- بادام شیرین 5 عدد
- شیر پاستوریزه پرچرب، آب و یا شیر خشک نعف لیوان
ابتدا بادام ها را به مدت چند ساعت در آب گرم خیس کرده و سپس پوست آنها را جدا می کنیم. سپس با استفاده از رنده ریز و یا هر وسیله دیگری آنها را به صورت بسیار ریز خرد می کنیم. درنهایت آن را با شیر یا آب مخلوط کرده، بر روی شعله ملایم همانند فرنی هم میزنیم تا کمی از حالت آبکی خارج شود.
هشدار: مراقب علائم حساسیت به آجیل ها و مغز ها باشید! درصورت مشاهده هریک با درنظر گرفتن دستورات پزشک متخصص نوزادان، حریره بادام تا پایان یک سالگی از برنامه غذایی برای نوزاد 6 ماهه حذف کرده و به همان میزان فرنی را جایگزین کنید.
لیست غذای کمکی کودک 6 ماهه
تغذیه تکمیلی یکی از مهم‌ترین مراحل رشد کودک است. معمولا از حدود ۶ ماهگی، نوزادان آماده چشیدن طعم‌های جدید و دریافت مواد مغذی از منابع مختلف می‌شوند اما برنامه غذایی نوزاد 6 ماهه چیست؟
در ادامه جدول غذایی نوزاد را مشاهده می‌کنید که لیست غذای کودک شش ماهه را نشان می‌دهد.
| وعده غذایی | هفته اول | هفته دوم | هفته سوم | هفته چهارم |
| صبحانه | فرنی با شیر مادر یا شیر خشک | فرنی با اضافه کردن پوره میوه (موز، سیب) | فرنی با اضافه کردن پوره سبزیجات (هویج، کدو حلوایی) | فرنی با ترکیب میوه و سبزیجات |
| ناهار | پوره یک نوع میوه (موز، سیب، گلابی) | پوره دو نوع میوه مخلوط | پوره یک نوع سبزی (هویج، کدو حلوایی) | پوره دو نوع سبزی مخلوط |
| عصرانه | شیر مادر یا شیر خشک | پوره میوه یا سبزیجات | فرنی با شیر مادر یا شیر خشک | پوره گوشت مرغ یا ماهی (بدون تیغ و پوست) |
| شام | شیر مادر یا شیر خشک | پوره با شیر مادر یا شیر خشک | فرنی با شیر مادر یا شیر خشک | فرنی با اضافه کردن زرده تخم مرغ پخته (یک چهارم زرده) |
لیست مواد غذایی ممنوعه برای نوزادان شش ماهه
دستگاه گوارش نوزادان هنوز در حال تکامل است و برخی مواد غذایی ممکن است باعث حساسیت، مشکلات گوارشی و حتی مسمومیت شوند.
| دسته بندی مواد غذایی | نمونه مواد غذایی | دلیل ممنوعیت |
| لبنیات | شیر گاو، پنیر، ماست غیرپاستوریزه | خطر ابتلا به آلرژی، مشکلات گوارشی و کمبود برخی مواد مغذی |
| تخم مرغ | زرده و سفیده تخم مرغ | خطر ابتلا به آلرژی |
| ماهی و غذاهای دریایی | انواع ماهی، میگو، صدف | خطر ابتلا به آلرژی و وجود جیوه |
| آجیل و دانه‌ها | بادام، فندق، بادام زمینی، کنجد | خطر ابتلا به آلرژی و خطر خفگی |
| میوه‌ها و سبزیجات | توت فرنگی، مرکبات، گوجه فرنگی، خیار | خطر ابتلا به آلرژی |
| غلات | گندم، جو | خطر ابتلا به آلرژی |
| شیرینی‌ها و تنقلات | شکلات، آب نبات، بیسکویت، کیک | خطر چاقی، پوسیدگی دندان و کمبود مواد مغذی |
| ادویه جات و طعم دهنده‌ها | نمک، شکر، ادویه‌های تند | تحریک دستگاه گوارش و افزایش فشار خون |
| عسل | عسل طبیعی | خطر ابتلا به بوتولیسم نوزادان |
| غذاهای کنسرو شده | انواع کنسرو | خطر وجود مواد نگهدارنده و باکتری‌های مضر |
| غذاهای سرخ شده و چرب | چیپس، پفک، غذاهای سرخ شده | خطر چاقی و مشکلات گوارشی |
بهترین نوشیدنی ها برای کودکان 6 ماهه
با شروع برنامه غذایی نوزاد 6 ماهه شیر مادر همچنان مهم‌ترین منبع تغذیه کودک است اما می‌توانید به تدریج غذای کمکی نوزاد ۶ ماهه را به رژیم غذایی او اضافه کنید. بهترین نوشیدنی در این مرحله، همچنان شیر مادر است.
از دادن آبمیوه، چای و سایر نوشیدنی‌ها به کودک خودداری کنید زیرا ممکن است باعث اختلال در هضم و جذب آهن شود.
کودک شش ماهه چند وعده غذا باید بخورد
شروع تغذیه نوزاد شش ماهه یک مرحله هیجان‌انگیز است. اما ممکن است سوالاتی در مورد تعداد وعده‌های غذایی مناسب برای این سن داشته باشید. به‌طور کلی، در هفته‌های ابتدایی شروع غذای کمکی، یک وعده غذایی در روز کافی است.
این وعده می‌تواند یک قاشق چایخوری فرنی یا حریره بادام باشد. به تدریج و با تحمل خوب نوزاد، تعداد وعده‌ها افزایش مییابد تا در نهایت به دو یا سه وعده در روز برسد. توجه داشته باشید که شیر مادر یا شیر خشک همچنان غذای اصلی نوزاد است و غذای کمکی مکمل آن محسوب می‌شود.
مقدار غذای نوزاد شش ماهه هر وعده نیز باید کم باشد و به تدریج افزایش یابد. در ادامه جدول کامل برنامه غذایی نوزاد 6 ماهه آورده شده است.
| وعده غذایی | غذا | نکات |
| صبحانه | فرنی با شیر مادر یا شیر خشک، حریره بادام، پوره میوه (موز، سیب، گلابی) | از یک نوع میوه شروع کنید و به تدریج تنوع دهید. |
| ناهار | سوپ یا آش له شده (سبزیجات، مرغ، ماهی)، پوره سبزیجات (هویج، کدو حلوایی، سیب زمینی)، پوره گوشت | از گوشت‌های سفید و ماهی‌های کم تیغ شروع کنید. |
| عصرانه | ماست کم چرب، پوره میوه، بیسکویت مادر و کودک | از ماست ساده و بدون افزودنی استفاده کنید |
| شام | شیر مادر یا شیر خشک | - |
غذا برای وزن گیری نوزاد 6 ماهه
برای وزن‌گیری بهتر نوزاد 6 ماهه، باید به تغذیه او توجه ویژه‌ای شود. غذاهایی که به نوزاد داده می‌شود باید غنی از کالری و مواد مغذی ضروری مانند پروتئین، آهن و ویتامین‌ها باشند. فرنی با شیر مادر یا شیر خشک، پوره میوه‌هایی مانند موز و آووکادو، پوره سبزیجاتی مثل کدو حلوایی و هویج و پوره گوشت‌های کم چرب مانند مرغ و ماهی ازجمله مناسب‌ترین غذا برای وزن گیری نوزاد 6 ماهه است.
همچنین، دادن میان وعده‌هایی مانند موز له شده یا ماست کم چرب بین وعده‌های اصلی نیز می‌تواند به افزایش وزن نوزاد کمک کند. البته، قبل از شروع هرگونه تغییر در رژیم غذایی کودک 6 ماهه بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید. همچنین برای جدول غذایی کودک 8 ماهه می‌توانید به این محتوا مراجعه کنید.
خوراکی های مجاز در شش ماهگی
باتوجه به اینکه در شش ماهگی سیستم گوارشی کودک برای مواجهه با غذاهای جدید آماده می‌شود. باید به برنامه غذایی نوزاد 6 ماهه توجه کافی داشته باشید. در ادامه لیست کلی خوراکی های مجاز این دوران را مشاهده می‌کنید.
| غلات | فرنی، حریره بادام، برنج |
| میوه‌ها | موز (پوره)، سیب (پوره بدون پوست)، گلابی (پوره)، هلو (پوره)، آووکادو (پوره) |
| سبزیجات | هویج (پوره)، کدو حلوایی (پوره)، سیب زمینی شیرین (پوره)، بروکلی (پوره) |
| گوشت و مرغ | گوشت چرخ کرده پخته شده و ریز شده، مرغ پخته شده و ریش ریش شده |
| تخم مرغ | زرده تخم مرغ پخته شده (به مقدار کم و با احتیاط شروع کنید) |
| حبوبات | عدس پخته شده و له شده، لوبیا چیتی پخته شده و له شده (به مقدار کم و با احتیاط شروع کنید) |
سوالات متداول
۱. اولین غذای نوزاد باید چه باشد؟
اولین غذاهای نوزاد شش ماه باید ساده و یکنواخت باشند مانند پورههای میوه مانند سیب، موز، گلابی و پورههای سبزیجاتی مانند کدو حلوایی، هویج و سیبزمینی.
۲. چه غذاهایی برای نوزاد شش ماهه مناسب نیستند؟
برخی از غذاها برای نوزادان شش ماهه مناسب نیستند ازجمله این غذاها میتوان به عسل، شیر گاو، تخم‌مرغ، آجیل، ماهی، توت فرنگی، مرکبات و غذاهای شور و شیرین اشاره کرد.
۳. چه مقدار غذا به نوزاد بدهیم؟
مقدار غذای اولیه بسیار کم است و به تدریج افزایش مییابد. شروع با یک قاشق چایخوری و افزایش تدریجی به اندازه یک چهارم پیمانه در هر وعده مناسب است.
مطالعه بیشتر:
1- با 10 راهکار ساده نوزاد را عاشق غذای کمکی کنید
2- دستور پخت 6 غذای کمکی مفید برای نوزادان از شش ماهگی به بعد
3- مقدار غذای کودک شش ماهه چقدر باید باشد و شامل چه موادی است؟
