بازی و فعالیت با کودکان و اثرات آن

گام‌های کودکانه از سیزده تا هجده ماهگی

این سرگمی‌ها مثل گفتگویی دو طرفه است، یعنی به فرزندتان کاری را آموزش می‌دهید که در تمامی زندگیش آنرا اجرا می‌کند. زیرا چنین فعالیتی به کودک فرصتی برای یادگیری واژه‌ها و رفتار می‌دهد. افزون براین، "بازی به من نشان بده" به شما و فرزندتان اجازه می‌دهد که بر یک مسئله (یا یک چیز) متمرکز شوید. مشارکت در تمرکز از طریق تماس چشمی و رفتاری، بخش مهمی از دنیای اجتماعی کودک است.

واقعا شگفت‌آور است که فرزندتان چقدر می‌فهمد. علاوه براین تماشای آن انگشتان کوچک که صادقانه دماغش را نشان می‌دهد، هدیه‌ای پر ارزش برای تکرار دوباره و دوباره این بازی‌هاست. پس از طریق بازی "اسم اون چیه" در حال خوردن شام (تمرین با واژه‌هایی مثل "نخود را به من نشان بده.") یا در میوه فروشی (بپرسید: "سیب کجاست؟")، دایره واژه‌های مغز او را گسترش دهید.

سرگرمی و فعالیت‌ های متقابل، باعث رشد بهتر مهارت‌ های گفتاری کودکان می‌شود.

جادوی گفتن ماما  (9 تا 12 ماهگی)

ممکن است، در حدود دوازده ماهگی، فرزندتان با گفتن "ماما" شما را سرشار از شادمانی کند. احتمالا او قبلا نیز این هجاها را به زبان آورده است، اما حالا دیگر معنای واقعی آنرا می‌داند. گفتن این واژه‌های اولیه، نتیجه پیشرفت تدریجی اوست. دکتر روبرتا گولینکف مدیر پروژه زبان کودکان در دانشگاه دلوار می‌گوید: " در حقیقت، مدت‌ها قبل از این‌که کودکان صحبت کنند، می‌فهمند که هر شیئی نام خاص خود را دارد".

همان‌طوری‌که فرزندتان بطور تصادفی هجاها را تمرین می‌کنند (و اغلب می‌شنود که شما می‌گویید: "مامان تو رو دوست داره") او سرانجام این واژه را بیان می‌کند(دوست دارم!). زمانی‌که شما به او جایزه ای می دهید، او این هجاها را دوباره و دوباره در کنار یکدیگر می‌گذارد و تکرار می کند. واژه‌های اولیه دیگری که کودکان به زبان می آورند، احتمالا نام‌ها می باشند و... . با استفاده از نکات زیر، می‌توانید ذخیره واژگان او را افزایش دهید:

به چیزهای مورد علاقه او توجه کنید:   زمانی‌که او هیجان‌زده می‌شود و با شنیدن نام چیزی خوشحال می‌شود و صداهای بیشتری از خود در می‌آورد، سعی کنید به علاقه او اهمیت بیشتری نشان دهید (موز! موز رو دوست داری؟).

برای او بخوانید: خواندن نیز فرصت‌های زیادی برای نشانه‌گذاری به کودک می دهد، زیرا کودکان عاشق تکرار و پیش بینی هستند.

آوازی بسازید:  با آوازی مثل "سر، شانه، زانو، پا" که ریتم خاصی دارد، توجه او را به خود جلب کنید. به این ترتیب واژه‌ها و مفاهیم را نیز به او آموزش می‌دهید. 

یک حقیقت  کودکان بیشتر به سمت واژه‌هایی جلب می‌شوند که هجاهای تکراری داشته باشد، احتمالا گفتن واژه‌هایی مثل ماما، دادا و بای‌بای به هجاهای تکراری آن مربوط می شود.

سیستم هم‌ بازی  (5 تا 8 ماهگی)

در شش ماهگی، کودکان می توانند برای بیش از سه ساعت بیدار بماند. یعنی همبازی‌ ای دارید که فکر می‌کند، هرکاری که شما می‌کنید، سرگرم‌کننده است.

خانم جکی سیبرگ نویسنده کتاب هوشیاری‌های کودکانه می‌گوید: "تکرار، تکرار، تکرار؛ این روش یادگیری کودکان است."

اما اگر در هنگام بازی، فرزندتان نارضایتی نشان داد یا روی خود را برگرداند، بازی را متوقف سازید. زمانی‌که از این نشان‌ها استفاده کنید و واکنش مناسبی از خود نشان دهید، مهمترین درس را در میان تمامی دروس به او آموزش می‌دهید؛ "او برای مراقبت از خودش، می‌تواند روی شما حساب کند". این بازی‌ها را امتحان کنید، امیدوارم خنده فرزندتان، جایزه مطالعه جدید شما باشد:

حباب بازی:     کودکان عاشق حباب‌ ها هستند، بنابراین زمانی‌که هنوز حباب از سر لوله آویزان است و خاج نشده است، به او اجازه دهید، آنرا لمس و امتحان کند.

درون جعبه:    جعبه کفشی را با اشیاء معمولی پر کنید (قوطی‌های پلاستیکی، قاشق، خرت و پرت) و اجازه دهید، او آن‌ها را بررسی کند. به او نشان دهید که چگونه آنها را دوباره درون جعبه بگذارد و این کار را چندباره تکرار کنید.

همراهی در خواندن :    آوازی را برای او بخوانید و با گفتن کلمه‌ای تکراری دست بزنید. او عاشق این است که بتواند پیش‌بینی کند و زمانی‌که نوبت به دست زدن می‌رسد را حدس بزند.

 چنگ زدن (زمان تولد تا چهار ماهگی)

در چند هفته اول کودکان معمولا دست خود را بصورت مشتی محکم جمع می کنند، ولی کنترلی بر روی آن ندارند، اما حالا و در حدود سه ماهگی، می‌تواند آنرا باز کند و در بیشتر اوقات، آنرا نیمه باز نگه دارد. در واقع فرزندتان تازه دست‌های خود را کشف کرده و با شگفتی به آنها نگاه می‌کند و به حرکت و چرخش انگشتانش خیره می‌شود. او به تازگی کشف کرده‌ است که انگشتانش بخشی از بدن اوست و برایش به اندازه چشمانش شگفت‌انگیز هستند.  او مسائل بسیاری را فرامی‌گیرد، مثل این‌که چگونه انگشتانش را حرکت داده و آن‌ها را کنترل کند، او در در تلاش است تا مشت خود را درون دهانش کند.   

در این زمان کودکان با تمامی کارهایی که می‌تواند با دستش انجام کند، از گرفتن دستی با دست دیگر تا تکان دادن و جنباندن ارادی انگشتانش، خوشحال می شود، بنابراین اجازه دهید او به حال خودش باشد و لذت ببرد. به او جقجقه‌ای برای بازی بدهید. با توجه به اینکه کودکان در این دوران چیزهایی که بدستشان می گیرند را خیلی زود رها می کنند، بهتر است در ابتدا جقجقه را با دست کودکتان تکان دهید، تا او با نتیجه تکان دادن جقجقه آشنا شود.

نکته قابل توجه:  سعی کنید تا فرزندتان را به موقع از قنداق و لباس‌های دست وپا گیر رها کنید. زیرا احساس نرمی و گرم لذت‌بخش است، ولی یادگیری فریبنده تر است.

مطالب بیشتر:

• اسباب بازی متناسب با سن نوزاد
• اسباب بازی مناسب نوزاد 1 ماهه تا 3 ماهه
• اسباب بازی مناسب نوزاد 3 ماهه تا 6 ماهه
• اسباب بازی مناسب نوزاد 6 ماهه تا 9 ماهه
• اسباب بازی مناسب نوزاد 9 ماهه تا 12 ماهه