شناخت علائم و روش های درمان سرماخوردگی و تب نوزاد
نوزادان در حین تولد مصونیت کمی نسبت به ویروس های مختلف سرماخوردگی که تعداد آنها به بیش از200 نوع می رسد دارند. بنابراین مصونیت در برابر آنها به تدریج و با ابتلا به انواعی از این ویروس ها ایجاد می شود. دوره نهفتگی سرماخوردگی حدود 2 روز است. احتمال ابتلا به سرماخوردگی نوزادان در فصل زمستان بیشتر است چرا که در این فصل افراد در محیط های بسته زمان زیادی را با یکدیگر و با ویروس هایشان سپری می کنند!
شناخت علائم سرماخوردگی نوزادان
علائم سرماخوردگی در نوزادان مشابه علائم سرماخوردگی در کودکان با سن بالاتر است. نوزاد در اثر سرماخوردگی دچار عطسه، گرفتگی و یا آبریزش بینی می شود و در نتیجه شیر خوردن برای او مشکل می شود. بنابراین در حین شیردهی صبور باشید و به فرزندتان فرصت کافی بدهید. همچنین ممکن است نوزادتان سرفه های خفیف نیز داشته باشد. این مسئله خطر چندانی ندارد اما در مواردی ممکن است به عفونت تنفسی و یا برونشیولیت منجر شود.
بینی فرزندتان را به آرامی تمیز کنید تا کیپ نشود، بهتر است برای این کار به جای دستمال کاغذی از پنبه یا پد پنبه ای که نرم و لطیف هستند استفاده کنید. در هنگام خواب نیز بالش نوزادتان را کمی بلندتر کنید تا مسیر بینی او بسته نشود.
از آنجائیکه علت سرماخوردگی ویروس است، بنابراین آنتی بیوتیک به درمان آن کمکی نمی کند. به هیچ عنوان از داروهای بدون نسخه مخصوص درمان سرماخوردگی استفاده نکنید زیرا این داروها مناسب کودکان با سنین پایین نیستند و ممکن است مشکلاتی جدی برای فرزندتان به وجود بیاورند. وجود رطوبت در فضا موجب می شود که فرزندتان شما راحت تر تنفس کند. بنابراین یک دستگاه رطوبت ساز در اتاق او قرار دهید.
هنگام سرماخوردگی نوزاد چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده موارد زیر در کودکتان به پزشک مراجعه کنید:
- حال نامساعد
- امتناع از خوردن شیر
- سرفه های فراوان
- مشکل تنفسی یا تنگی نفس
- بروز تب، به ویژه تب بالا
این علائم نشان دهنده ایجاد عفونت جدی در بدن کودک و یا ابتلای او به آنفولانزا است.
روش های درمان و داروهای برطرف کننده سرفه و سرماخوردگی نوزاد
بنابر تحقیقات آکادمی پزشکی اطفال آمریکا داروهای بدون نسخه مخصوص سرفه و سرماخوردگی نباید در نوزادان و کودکان کمتر از 4 سال مصرف شوند. تحقیقات انجام گرفته نشان داده است که داروهای بدون نسخه برای سرفه و سرماخوردگی نه تنها تاثیری بر رفع مشکل نوزادان ندارند، بلکه در برخی موارد برای کودکان با سن بسیار پایین مضر نیز می باشند.
داروی ترکیبی سرفه و سرماخوردگی معمولا حاوی بیش از یک نوع ماده موثره است، بنابراین اگر به طور مثال پس از دادن استامینوفن مخصوص کودک به فرزندتان، یک داروی ترکیبی سرفه و سرماخوردگی که احتمالا دارای استامینوفن است نیز به او بدهید، در این حالت خطر اوردوز وجود دارد. پس بهتر است که به جای استفاده از داروهای ترکیبی سرفه و سرماخوردگی، صرفا از داروهای مسکن درد و تب بر، مثل استامینوفن یا ایبوپروفن مخصوص کودک استفاده کنید. نکته دیگر برای بهبود سرماخوردگی دادن مایعات فراوان به کودک و محبت و توجه بسیار به او است .
در صورتیکه علائم ظاهر شده در کودکتان شما را نگران می کند به متخصص اطفال مراجعه کنید.
شناخت علائم و نشانه های تب نوزاد
تب به خودی خود یک بیماری نیست بلکه یک علامت شایع در اکثر بیماری هاست. تب، پاسخ طبیعی بدن به هر گونه عفونت و التهاب است، بنابراین باید همواره به آن توجه کنید، به ویژه اگر فرزندتان کمتر از 6 ماه دارد. علل ایجاد کننده تب عبارتند از آنفولانزا، عفونت مسیر تنفسی، التهاب معده و روده، عفونت مجاری ادراری و بیماری های عفونی نظیر روزئولا. تب همچنین ممکن است پس از واکسیناسیون روتین نیز بروز کند.
شما با لمس کردن بدن کودکتان می توانید به وجود تب در او پی ببرید. در صورت بروز تب، قسمت کمر و گردن کودک داغ و مرطوب خواهد بود، اما مطمئن ترین روش برای پی بردن به تب کودک اندازه گیری دمای بدن او است.
روش های درمان و مقابله با تب نوزاد
تب علاوه بر ایجاد ناراحتی در کودک موجب از دست رفتن آب بدن او نیز می شود. به همین دلیل است که در این مدت باید به کودک مایعات فراوان داده شود و از نظر بروز علائم کم آبی تحت نظر قرار گیرد.
به فرزندتان لباس های سبک بپوشانید زیرا لباس زیاد مانع خارج شدن حرارت بدن و بازگشت به دمای مناسب می شود. در داخل منزل پوشیدن پوشک و لباس سرهم کافی است، البته لازم به ذکر است که دمای اتاق را نیز باید در نظر بگیرید. همواره مراقب فرزندتان باشید زیرا کودکان قادر نیستند که دمای بدنشان را به خوبی کنترل کنند و به سرعت سرما می خورند. پاشویه کردن و شستشوی بدن با اسفنج مرطوب مفید نیست زیرا بیشتر باعث ناراحتی کودک می شود. پایین آورنده تب در کودکان بالای سه ماه استامینوفن یا ایبوپروفن مخصوص کودک است که البته باید با تجویز پزشک و با دوز صحیح مصرف شود. این داروها نباید به طور همزمان مصرف شوند و صرفا می توانند جایگزین یکدیگر بشوند.
هنگام بروز تب نوزاد چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
تب در کودکان با سنین بسیار پایین شیوع کمتری دارد بنابراین بروز آن باید بسیار جدی گرفته شود. یک قانون کلی در این زمینه این است که در صورت بروز تب هرچه سن کودکتان کمتر باشد باید سریعتر به پزشک مراجعه کنید، البته غریزه خود را نیز در این میان دست کم نگیرید. در کودکان با سن بالاتر درجه تب و مدت آن معمولا نشاندهنده شدت بیماری نیست. در صورت مشاهده موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:
- اگر دمای بدن کودکتان 39 درجه سانتی گراد یا بیشتر باشد و در کودک کمتر از 3 ماه، 38 درجه سانتی گراد یا بیشتر باشد.
- کودکتان علیرغم تب خفیف، ناخوش به نظر می رسد.
- علائم نگران کننده ای از قبیل استفراغ و مشکل تنفسی در او دیده می شود.
- به محرک ها پاسخ نمی دهد.
احتمالا پزشک در این شرایط، دستور انجام آزمایش ادرار را خواهد داد زیرا عفونت مجاری ادراری در کودکان نسبتا شایع است و از طرفی علائم این نوع عفونت در کودکان با بزرگسالان متفاوت است.
در صورت وقوع هر یک از موارد زیر فورا با اورژانس تماس بگیرید:
- بروز راش پوستی در کودک که با فشار دادن محل، محو نشود.
- رخ دادن تشنج در کودک
- وخیم شدن حال عمومی کودک
توصیه هایی برای مادران شیرده در دوران سرماخوردگی
زمانی که دچار سرماخوردگی شده اید، باید از انتقال میکروب یا ویروس به نوزاد جلوگیری کنید. بهترین کار برای جلوگیری از سرایت میکروب و ویروس کمک گرفتن از شخص دیگری برای آماده کردن شیر نوزاد است. اگر این کار امکان پذیر نیست، با رعایت نکات زیر، تماس نوزاد با میکروب ها و ویروس ها را به حداقل برسانید:
- شستن مکرر دست ها (دستان خود را قبل از هر بار تماس و در آغوش گرفتن نوزاد با آب گرم و صابون بشویید.)
- استفاده از ماسک در خانه (اگر نمی توانید ماسک بکار ببرید، هنگام عطسه و سرفه از دستمال استفاده کنید و در صورت نوزاد عطسه و سرفه نکنید. اگر در دستمال عطسه می کنید آن را دور انداخته و دوباره دستان خود را بشویید.)
- استفاده از پتو (زمانی که او را درآغوش می گیرید یا به او شیر می دهید، یک پتوی تمیز، خشک و نازک بین خودتان و او قرار دهید. هر بار از یک پتوی تمیز استفاده کنید.)
- تا زمانی که همه علائم بیماری از بین نرفته است، حداقل پنج روز از ظرف غذا، لیوان ، حوله، پتو، رختخواب و بالشت مشترک استفاده نکنید.
- لباس های خود را همراه با لباس های نوزاد نشویید.
تغذیه نوزاد با شیر خشک در زمان سرماخوردگی
در چنین شرایطی باید مطمئن شوید او شیر کافی خورده است. بدن نوزاد هنگام بیماری به مایعات بیشتری نیاز دارند به ویژه اگر علائمی از قبیل تب بالا، اسهال و استفراغ داشته باشدکه نشانه کم آبی بدن می باشد. اگر با پستانک سر شیشه شیر مشکل دارد، بهتر است در این دوران برای شیر دادن به او از لیوان، قطره چکان و یا سرنگ بدون سوزن استفاده کنید.
مطالعه بیشتر:
1- علائم و داروهای مجاز برای پایین آوردن تب در کودکان و نوزادان
2- کولیک یا قولنج نوزاد چیست و چه ارتباطی با گریه های پیاپی دارد؟
3- توصیه کاربردی درباره کاهش تب نوزاد
4- پرسش های مهم مادران درباره نوزاد!
5- با چهار نشانه مشترک بیماری در نوزادان و کودکان آشنا شوید!
