روش و زمان مناسب شیردهی به نوزاد پس از زایمان
بدن مادر طی مراحل زایمان و تولد نوزاد برای هدایت فرزند به این جهان از ترکیبی هورمونی نیرومندی استفاده می‌کند که راه را برای شیردهی پستانی نیز هموار می‌سازد. همان‌طوری‌که جفت از رحم جدا می‌شود، بدن مادر ترکیبی از هورمون پرولاکتین محرک تولید شیر و اُکسی توسین جریان دهنده شیر را آزاد می‌کند، بنابراین بدن شما بلافاصله پس از زایمان به سرعت آماده شیردهی است.
نوزادان برای شیردهی پستانی آماده، مشتاق و توانا هستند. اگر مشکلات پزشکی وجود نداشته باشد، نوزاد تقریبا درست پس از زایمان برای اولین تغذیه خود آماده است. اکثر نوزادان طی اولین ساعت زندگی خارج رحمی خود پستان مادرشان را به دهان می‌گیرند و تغذیه را آغاز می کنند. در حقیقت، بهترین زمان آغاز برای شیردهی پستانی زمانی است که پس از زایمان، نوزاد برای حداقل یک ساعت در تماس پوست با پوست نزد شما قرار داشته باشد.
تماس پوست با پوست چیست؟
بلافاصله پس از تولد نوزاد با زایمان طبیعی یا سزارین و حتی گاهی پیش از بریدن بند ناف، پزشکان نوزاد سالم را روی سینه مادر می گذارند. در این وضعیت هر دوی شما لخت هستید، بنابراین پوست نوزاد با پوست شما تماس کامل دارد. بر اساس تحقیقات گوناگون این تماس پوست با پوست در لحظات اولیه تولد فواید بسیاری دارد، دمای بدن نوزاد، تپش قلب و قند خون او در تماس با پوست مادر تنظیم می شود. این کار همچنین موجب ایجاد پیوند عاطفی عمیقی بین مادر و نوزاد می گردد.
این زمان خاص شروعی عالی برای شیردهی پستانی است. نوزادانی که در تماس پوست با پوست قرار گرفته اند، هوشیارترند و حواس آنان به سرعت واکنش نشان می‌دهند. او از روی غریزه به سمت پستان می‌چرخد و مکیدن شیر را آغاز می کند.
هنگام تولد، حس بویایی نوزاد به خوبی تکامل یافته است، این توانایی به او اجازه می‌دهد که برای اولین تغذیه و گرفتن سینه مادر توانایی یافتن نوک پستان را داشته باشد. رایحه موادی که از نوک پستان ترشح می شود، شبیه به بوی ماده‌ای در مایع آمنیوتیک است که نوزاد برای 9 ماه در رحم در احاطه آن بوده است. با این حال اگر نوزاد نتوانست به سرعت این کار را انجام دهد، آشفته نشوید. برخی از نوزادان کمی به زمان نیاز دارند.
چگونه به دهان گرفتن پستان توسط نوزاد را آسان کنیم؟
آموزش صحیح پستان به دهان گرفتن به نوزاد یکی از مهمترین گام‌ها برای موفقیت شیردهی پستانی و رفاه حال شماست، زیرا به دهان گرفتن نادرست به آسیب نوک پستان منجر می‌شود. دهان نوزاد باید به اندازه کافی باز شود تا بتواند قسمت بیشتری از هاله تیره نوک پستان را داخل دهان ببرد.
اگر او فقط نوک پستان را به دهان بگیرد، شما آسیب می‌بینید و او نیز میزان محدودی از شیر را دریافت می‌کند. مکیدن نوزاد و حرکت زبان او مانند ماساژ نوک پستان‌هاست و از این طریق است که شیر از نوک پستان خارج می‌شود. برخی از نوزادان سریعاً پستان را به دهان می‌گیرند، ولی برای برخی دیگر این کار به زمان نیاز دارد.
- فرزندتان را نزدیک بدن‌تان قرار دهید یا او را درازکش روی بدن‌تان بگذارید، بطوریکه شکمش به سمت شما و بینی‌اش در مقابل نوک پستان قرار داشته باشد.
- به آرامی با نوک پستان لب بالایی او را نوازش کنید، تا زمانی‌که دهان او مانند زمان خمیازه کشیدن به خوبی باز شود.
- او را به سمت خود بکشید، در آغاز چانه او را نزدیک کنید تا این‌که او بتواند هر چه بیشتر و در حد امکان بخش بزرگتری از هاله دور نوک پستان را به دهان ببرد.
نشانه‌های به دهان گرفتن صحیح پستان
اگر نوزاد هاله دور نوک پستان را بطور عمیق به دهان فرو ببرد، این کار را درست انجام داده است. این کار به او اجازه می‌دهد تا شیر بیشتری بنوشد و شما نیز در آسایش بیشتری قرار داشته باشید. اگر موارد زیر را مد نظر قرار دهید، میتوان گفت که شیرخوار به درستی پستان را به دهان گرفته است:
- سینه نوزاد در مقابل بدن شما قرار دارد و هنگام شیردهی به چرخاندن سرش نیاز ندارد.
- لب‌های او برجسته شده باشند.
- در بالای لب بالایی او، بخش تیره‌رنگ نوک پستان را مشاهده نمی‌کنید یا کمی از آنرا می‌بینید و لب پائینی به خوبی هاله تیره‌رنگ نوک پستان را در بر گرفته باشد.
- همان‌طوری‌که نوزاد مکیدن‌های طولانی و نیرومندی را به اجرا می‌گذارد، می‌توانید ببینید که گوش او کمی تکان می‌خورد و آرواره‌هایش حرکت می‌کنند.
- درون سینه خود کشش‌های نیرومندی را احساس کنید که دردناک نیستند.
- می‌توانید صدای قورت دادن او را بشنوید.
در ابتدا زمانی‌که نوزاد به درستی پستان را به دهان گرفته است، تا زمانی‌که شیر جریان خود را شروع کند، سرعت مکیدن او بالاست اما سپس برای مکیدن و بلعیدن در ریتم اصلی و ملایم قرار می‌گیرد.
لحظات اولیه تولد نوزاد و اولین تماس او با شما جز فراموش نشدنی ترین و شیرین ترین لحظات زندگی هر مادری است. امیدواریم شیردهی پستانی را ادامه دهید و از آن لذت ببرید.
مطالعه بیشتر:
3- باید ها و نباید های تغذیه در شیردهی پستانی
