شناخت عوارض هیدرونفروز یا تورم کلیه ها در کودکان
سیستم ادراری انسان از دو کلیه، 2 حالب، مثانه و مجاری خروج ادرار تشکیل شده است. کلیهها ضایعاتی که در خون موجود است را تصفیه کرده و به شکل ادرار از بدن خارج میکنند. ادرار از مجاری تنگی به نام حالب عبور میکند و وارد مثانه میشود و سپس با عبور از مجاری ادراری به سمت بیرون هدایت میشود.
علت بروز هیدرونفروز یا تورم کلیه ها در کودکان چیست؟
هیدرونفروز یا تورم کلیه ها به اختلالی گفته میشود که در اثر آن دستگاه مجاری ادراری توانایی عملکرد صحیح خود را از دست میدهد. هنوز علت بروز این موضوع مشخص نیست ولی بر اساس مشاهدات، هیدرونفروز جزء شایع ترین آنومالی های دوران جنینی محسوب میشود که در 1 درصد بارداری ها از هفته 17 یا 18 با سونوگرافی قابل تشخیص است. هیدرونفروز بر حسب شدت به 4 نوع طبقه بندی میشود.
عوارض و روش های درمان هیدرونفروز خفیف در کودکان
هیدرونفروز خفیف، هنگام تولد یا نهایتاً تا قبل از 2 سالگی برطرف میشود و برای پیشگیری از بروز عفونت های ادراری و آسیب کلیه، طی این مدت با تجویز پزشک باید روزانه دوز اندکی از آنتی بیوتیک را مصرف کرد. همچنین در صورت نیاز پزشک آزمایشاتی تجویز میکند تا کودک به صورت دورهای چک شود. هیدرونفروز عامل بروز مشکلات دیگری نظیر بازگشت ادرار به مثانه و کلیه یا مسدود شدن مجاری ادراری و .. نیز هست. در این صورت کودک باید مرتباً تحت درمان با داروهای تخصصی تر قرار بگیرد.
روش های تشخیص و درمان بازگشت ادرار یا ریفلاکس ادرار
ریفلاکس ادرار یعنی وقتی ادرار به سمت بالا و به مثانه و کلیه ها برگشت میکند. برای تشخیص این مسئله در کودکان لوله باریکی در مجاری ادراری قرار میگیرد تا ادرار رنگی شده از طریق آن خارج شود. در همین حین پزشک به کمک اشعه ایکس بازگشت احتمالی ادرار در مجاری ادراری را بررسی میکند. در صورتیکه کودکی مبتلا به این مشکل باشد تا زمانی که بیماری برطرف شود لازم است روزانه دوز اندکی آنتی بیوتیک مصرف کند.
انسداد مجاری ادرار در کودکان و روش های درمان آن
این مسئله بسیار نادر است و به کمک آزمایش میتوان آن را تشخیص داد. در این روش مقداری ماده رنگی به داخل عروق خونی کودک تزریق میشود و زمانی که باید خون به کلیه ها برای تصفیه برسد محاسبه میشود. سوندی نیز به مجاری ادراری وصل میشود تا ادرار را جمعآوری کند. این روش در کنار اسکن مجاری ادراری نشان میدهد که آیا انسدادی وجود دارد یا خیر.
در صورتیکه مجاری ادراری بسته شده باشد نوع درمان انتخابی به 4 فاکتور بستگی دارد:
- محل انسداد
- میزان انسداد
- کارکرد کلیه ها
- وجود عفونت ادراری
در اکثر جنینها و نوزادان محل انسداد، بخش اتصالی کلیه به 2 حالب یا به شکل نادرتر محل اتصال حالب به مثانه است. اگر میزان انسداد خفیف باشد تنها لازم است کودک زیر نظر پزشک بوده و مرتباً سونوگرافی انجام دهد تا این مسئله خود به خود برطرف شود. اما اگر میزان انسداد شدید باشد معمولاً جراحی لازم است و هدف حفظ بافت کلیه و کارکرد آن است. در صورتی که انسداد باعث عفونت ادراری شود کودک دچار درد و خونریزی خواهد شد. برای پیشگیری از این موضوع مصرف روزانه آنتی بیوتیک زیر نظر پزشک توصیه میشود.
مطالعه بیشتر:
1- دفعات نرمال دفع ادرار و مدفوع در نوزادان چقدر است؟
2- درمان و نشانه های عفونت گوش کودکان
3- اختلالات خواب و بی خوابی در کودکان نوپا
4- نحوه استفاده داروهای سرماخوردگی در کودکان
