سونوگرافی تشخیص بارداری چه چیزی را بررسی میکند؟
آیا از دیدن تصویر سونوگرافی هفته بیستم بارداری متوجه چیز خاصی نمی شوید و مجموعه ای از رنگ های مشکی و خاکستری پیش روی شماست؟ نگران نباشید.
انجام این تصویربرداری ها باعث آسودگی خاطر والدین می شود و از بسیاری جهات به والدین کمک میکند تا با فرزندشان پیوند برقرار کنند. در این لحظه خاص، فرزندتان را روی نمایشگر میبینید، گر چه برخی از بچهها خجالتی و عدهای پر جنب و جوش هستند و هنگام تصویر برداری روی برمیگردانند.اگر هنوز به جنسیت فرزندتان پی نبردهاید، سونوگرافی میتواند آن را مشخص کند.
به گفته دکتر اویباجو، متخصص زنان و زایمان، سونوگرافی هفته بیستم یا غربالگری ناهنجاریها یکی از مهم ترین تصویربرداریها در دوران بارداری است. سونوگرافی تشخیص بارداری همزمان با بررسی رشد طبیعی جنین، در جست و جوی اختلالات ساختاری مانند شکاف در دهان یا پای چماقی، انگشتان اضافه دست و پا، کیست یا مایع در نقاط اشتباه و ناهنجاری دیگر اعضای بدن نیز هست. هدف این تصویربرداری برای ترساندن والدین نیست، بلکه آمادگی آنان در برابر وجود مشکلات احتمالی است، که معمولا نادر خواهد بود.
سونوگرافی تشخیص بارداری چگونه کار میکند؟
فناوری این تصویربرداری از هوانوردی و ارتش قرض گرفته شده است. اساسا این علم در جنگ جهانی دوم برای یافتن کشتیها و هواپیماها در محدوده دشمن به شکل پنهان توسعه یافت. ولی امروزه این تصویر برداری به عنوان ابزاری تشخیصی در پزشکی و خصوصا در علم زنان و زایمان مورد استفاده قرار می گیرد. دکتر اویباجو میگوید: اولین ماشین تصویربرداری به اندازه اتاق پزشک بود. ولی ابزار تصویربر داری امروزی در کف دست تان جا میگیرد.
تصویر مشاهده شده در نمایشگر سونوگرافی (اولتراساوند) از فرستادن امواج صدا از راهبر دستی به وجود میآید. وقتی امواج صدا با مقاومت روبهرو میشوند، بازمیگردند و به صورت تصویر در نمایشگر ظاهر می شوند. این تصویر از رنگهای سفید، سیاه و خاکستری تشکیل شده است (در اولتراساوند رنگ سفید استخوان، رنگ سیاه مایع و رنگ خاکستری بافت نرم را نشان میدهد). این رنگها نقشی را از خطها و فضاهای خالی میآفرینند که تصویر را شکل میبخشد. در آغاز برای چشم ناآزموده، تار و نامشخص است، اما وقتی جنین حرکت میکند و متخصص، استخوانها، اعضای بدن و شکل صورت را نشان میدهد، تصویر واضحتر میشود.
سونوگرافی تشخیص بارداری چه چیزی را بررسی میکند؟
متخصص در سونوگرافی تشخیص بارداری با تمرکز بر استخوانها، به سر، ستون فقرات و ماهیچههای دست و پای جنین نگاه میکند. وقتی پزشک به بافت نرم اشاره میکند، منظور او اعضای داخلی و جفت است. مایع آمنیوتیک که اطراف جنین است، به رنگ سیاه دیده می شود.
سونوگرافی تشخیص بارداری هفته بیستم یکی از مهمترین تست های در بارداری است. این تصویربرداری برای بررسی رشد طبیعی جنین اجرا میشود.
شکل و اندازه سر و مغز جنین با سن جنین مرتبط است. مشکلات ساختاری مثل ناهنجاری های صورت (شکاف در لب) نیز تشخیص داده می شود. وقتی به ستون فقرات جنین نگاه میکنید، طول و متوازن (مستقیم) بودن آن بررسی خواهد شد. وقتی در سراسر پشت پوست کاملا ستون فقرات را پوشانده است، احتمال وجود اسپینا بیفیدا (بازشدگی مادرزادی در ستون فقرات) از بین میرود.
در سونوگرافی تشخیص بارداری وقتی اعضای بدن جنین معاینه میشود، متخصص شکم جنین را بررسی می کند تا مطمئن شود که تمام اعضای بدن در جایگاه خود قرار دارند و با پوست پوشیده شدهاند. هنگام بررسی قلب، باید دو جایگاه در بالا (به نام دهلیز) و دو جایگاه در پایین (به نام بطن) موجود باشد که تساوی اندازه آنها نیز ضروری است. با هر تپش قلب دریچههای که این جایگاهها را از یکدیگر جدا میکند، باید باز و بسته شود. سرخرگ و سیاهرگهایی که خون را از قلب به جنین میرسانند و آن را باز میگردانند، نیز بررسی خواهند شد.
وقتی عوارضی مثل زیاد بودن مایع آمنیوتیک یا کمبود آن وجود دارد، تصویربرداری ابزاری یاری رسان برای تشخیص منبع مشکل خواهد بود، مثلا کلیه، شکم یا مری. اگر متخصص مشکوک به مشکل قلبی باشد، آزمایشهای خون و سونوگرافی دیگری مثل اسکن اِکو نیز انجام خواهد شد.
پزشک وضعیت جفت را بررسی می کند، به ویژه اگر در اوایل بارداری پایین رحم قرار داشته است (که معمول است). تصویر برداری باید بررسی شود که جفت به سمت بالا حرکت کرده و دهانه رحم را نپوشانده است. این عارضه را جفت سر راهی میخوانند که هنگام زایمان بسیار خطرناک است. در تصویربرداری باید بررسی شود که جفت به سمت بالا حرکت کرده و دهانه رحم را نپوشانده باشد.
محاسبه تاریخ زایمان بر اساس سونوگرافی
به گفته دکتر اویباجو، از سونوگرافی سه ماهه اول (سونوگرافی تاریخ گذاری نامیده میشود) برای محاسبه سن جنین و تخمین تاریخ زایمان استفاده میشود. همزمان با رشد جنین، پزشک باید مواردی مانند ژنتیک، سوابق والدین، رشد جنین و سلامت مادر و فرزند را نیز در نظر بگیرد، به همین دلیل، دقت تخمین تاریخ زایمان از طریق سونوگرافی کمتر میشود.