عوارض سقط جنین عمدی (مشکلات بعد از سقط جنین)
سقط جنین عمدی يكی از رايجترين اعمال پزشكی در سراسر جهان است. در دنیا يك سوم بارداری ها ناخواسته اتفاق می افتد و از اين تعداد دو پنجم بانوان تصميم می گيرند سقط عمد انجام دهند. البته اين عمل در برخی كشورها قانونی و در برخی ديگر غير قانونی است، اما حتی غير قانونی بودن آن نیز تاثيری در کاهش سقط جنین عمدی نداشته است. از هر 46 ميليون سقط عمدی كه سالانه در سراسر جهان انجام می شود 20 ميليون مربوط به كشورهايی است كه در آن سقط غيرقانونی است.
در حال حاضر 25 درصد جمعيت جهان در 54 كشوری (آفريقا، آمريكای لاتين و آسيا) ساكن هستند. در این کشورها بر اساس قوانين سخت، سقط عمد تنها زمانی جايز است كه جان مادر در خطر باشد.
در این کشورها بانوان مجبورند به روشهايی غير از روشهای پزشكی معمول روی بياورند، در نتیجه در هر 9 دقيقه یک خانم در اثر عوارض ناشی از سقط پر خطر جان می بازد.
گر چه قانونی شدن سقط عمد می تواند جلوی مرگ و مير ناشی از آن را بگيرد اما به هر حال این عمل به خودی خود عوارض بسياری دارد كه به برخی از آنها اشاره می كنيم.
عوارض ناشی از سقط جنین عمدی برای مادران
مشکلات بعد از سقط جنین عمدی برای مادران
1- خون ريزی شايع ترين عارضه جانبی سقط جنين است. گر چه خون ريزی بعد از سقط طبيعی محسوب می شود، اما گاهی در اثر سوراخ شدن رحم يا دهانه رحم خون ريزی بسيار شديد می شود به نحوی که تنها به كمك جراحی و انتقال خون می توان از مرگ مادر پيشگيری كرد.
2- بروز عفونت بعد از سقط جنین مسالهای رايج است. گاهی به دلیل سقط ناقص و باقی ماندن قسمت هايی از جنين یا ابزار جراحی در رحم اين اتفاق رخ می دهد. استفاده از قرصهای سقط كننده نيز می تواند باعث عفونت كلی بدن شود. اين نوع از عفونت بسيار خطرناك بوده و عامل مرگ مادر است.
3- در صورتی كه سقط جنين با بيهوشی عمومی همراه باشد ممكن است باعث تشنج و حمله قلبی شود. در اين شرايط خطر عوارض ديگر نيز افزايش می يابد.
4- گاهی در طول روند سقط، دهانه و گردنه رحم به شدت آسيب می بيند. استفاده از برخی ابزارها عامل زخم، پارگی و آسيبهای دهانه رحم است كه منجر به خونريزی و عفونت می شود.
5- در برخی شرایط در اثر استفاده از دستگاههای مكنده، زخمهای دائمی روی جداره رحم ايجاد می شود.
6- گاهی در اثر سقط جنين و استفاده از ابزار جراحی، رحم به شدت صدمه می بيند به طوری كه لازم است تا با كمك جراحی رحم را كاملاً خارج كنند.
7- سقط جنين عمدی در برخی موارد باعث آسيب ديدگی ساير ارگان ها از جمله روده و مثانه نیز می شود.
عوارض دراز مدت بعد از سقط جنین عمدی برای مادران
1- ناباروری نيمی از ناباروری ها به علت سقط جنين است. دليل این موضوع می تواند عفونت لولههای فالوپ، چسبندگی رحم به دليل ايجاد زخم پس از كورتاژ يا باز شدن بيش از حد دهانه رحم باشد. نوجوانان و بانوانی كه برای نخستين مرتبه باردار می شوند و سقط انجام می دهند بيش از سايرين در معرض ناباروری قرار می گيرند به نحوی كه حتی گاهی ناباروری دائمی می شود.
2- بارداری خارج رحمی سقط جنين عمدی خطر ابتلا به بارداری خارج رحمی را در بارداری های بعدی افزايش می دهد به نحوی كه گاهی برای نجات جان مادر انجام عمل جراحی ضروری خواهد بود. آمار نشان میدهد طی 20 سال اخير و به دنبال افزايش ميزان سقطهای عمدی جنين، تعداد بارداری های خارج رحمی نيز در كشورهای صنعتی 3-2 برابر شده است. اين موضوع خود يكی از دلايل مرگ و مير مادران در 3 ماهه نخست يا ناباروری دائمی در آنهاست. طبق مطالعات انجام گرفته، جراحی رحم و لولههای رحمی (در پی سقط عمدی جنين) از جمله مواردی است كه احتمال خطرات جانی را افزایش میدهد.
3- زايمان زودرس متخصصان میگویند: به دنبال يك سقط عمد جنین، احتمال زايمان پيش از موعد يا سقط غيرعمدی افزايش می يابد و دليل آن آسيبی است كه به رحم وارد آمده است.
4- بی نظمی در قاعدگی، افزايش ترشحات رحمی، روابط دردناك جنسی، عفونتهای رحمی كه معمولاً عامل خونريزی و دردهای شديد هستند، سوراخ شدن قسمت پايينی رحم يا مثانه يا روده، تهوع، استفراغ، خستگی های مداوم،دردهای شكمی، سرگيجه، سردردهای مداوم، حساسيت شديد پستانها، خونريزی های قطع نشدنی و ...از جمله عوارضی هستند كه حتی بعد از انجام موفق سقط عمد،همچنان ادامه می یابند.
5- مرگ بررسی ها نشان داده حتی در سقط قانونی و به كمك روشهای پزشكی نیز احتمال مرگ 2 برابر زمانی است كه مادر زايمان طبيعی انجام می دهد.
عوارض روحی روانی بعد از سقط جنین عمدی برای مادران
سقط عمدی جنين باعث آسيبهای روانی می شود. بلافاصله بعد از سقط، فرد احساس می كند از بار و فشار مسئولیتی بزرگ رها شدهاند، اما اينطور نيست. این چنین افرادی در ابتدا دچار وضعيتی می شود كه در پزشكی اصطلاحا به آن " انكار " می گويند.
اين حالت در برخی كوتاه و در برخی برای طولانی مدت ادامه دارد و گاهی حتی پس از گذشت 10 سال همچنان ادامه مییابد. اکثر بانوان معمولا برای فرار از درد عاطفی و مجازات خود تصميم می گيرند خود را به فعاليتی سرگرم كنند و برای رهايی از احساس گناه، شرم و اضطراب اقدامهای نيكوكارانه و خيرانه انجام میدهند. اما گاهی به نوشيدن الكل يا كشيدن مواد مخدر يا جدايی از همسر منجر میشود.
از جمله دیگر عوارض روانی بعد از سقط می توان به موارد زير اشاره كرد:
- مرور تكراری خاطرات مربوط به سقط جنين
- خوابهای تكراری در مورد سقط جنين
- گرفتار احساساتی نظير احساسات آغاز روند سقط شدن
- كاهش ميزان پاسخگويی يا تعهد نسبت به اطرافيان و خانواده
- احساس بيگانه بودن و جدايی از ديگران
- افسردگی خلقی
- افزايش تحريك پذيری و خصومت در برابر ديگران
- كاهش تمركز
- احساس گناه از زنده بودن
- احساس افسردگی، خشم، اضطراب و دردهای عصبی
در صورت تشديد عوارض روانی، ممكن است فرد به خودكشی دست زده يا مرتبا دچار فلش بك به آغاز روند سقط شود. گاهی نيز فرد معتاد به الكل يا سوء مصرف مواد مخدر می شود يا اختلال عملكرد جنسی پيدا می كند. كمبود خواب و اختلالات غذاخوردن نيز از ديگر عوارض مربوط به سقط جنين است.