فرق قاعدگی با سقط جنین و از کجا بدونم پریودم سنگینه یا سقط کردم؟
سقط جنین در سه ماهه اول بسیار رایج است و تقریباً در 10 درصد بارداری های شناخته شده اتفاق می افتد. در برخی موارد، قبل از اینکه بدانید باردار هستید، جنین سقط می شود. در این صورت چیزی شبیه به قاعدگی رخ می دهد. هر چه مدت زمان بیشتری از بارداری بگذرد، احتمال شباهت علائم سقط با قاعدگی کمتر خواهد بود. در ادامه پیرامون سقط جنین در مراحل اولیه از جمله علائم خاصی که باید مراقب آنها باشید، بهترین زمان مراجعه به پزشک و موارد دیگر با شما صحبت خواهیم کرد.
از کجا بدونم پریودم سنگین است یا سقط کردم؟
شایع ترین علائم سقط جنین در مراحل اولیه درد و خونریزی است. اما لکه بینی یا خونریزی خفیف در اوایل بارداری همیشه علامت سقط نیست. اما در صورت خونریزی باید مراقب علائم غیرمعمول دیگر بود. مهمترین علائم سقط جنین شامل:
• درد شکم یا کمر که در ابتدا شبیه به درد قاعدگی است و رفته رفته بدتر می شود.
• حالت تهوع
• اسهال
• دفع مایع، لخته خون بزرگتر از حد طبیعی یا شبیه بافت از واژن
زمان سقط جنین
احتمال سقط جنین هر زمان پس از لقاح وجود دارد. اگر فرد از بارداری خود مطلع نباشد، علائم سقط شبیه قاعدگی است. خونریزی قاعدگی و سقط می تواند بسیار سبک در حد لکه بینی یا شدید باشد. سقط قبل از هفته هشت گاهی با قاعدگی اشتباه گرفته می شود.
تفاوت مدت زمان خونریزی سقط با قاعدگی
معمولاً هر کسی از شدت و مدت عادت ماهیانه خود اطلاع دارد. در سقط جنین، خونریزی شدیدتر و مدت آن طولانی تر از همیشه است. وقتی دهانه رحم گشاد می شود، دردی شدیدتر از دردهای قاعدگی بروز می کند.
تفاوت رنگ خونریزی سقط با قاعدگی
خون سقط، قهوه ای و به رنگ تفاله قهوه یا صورتی مایل به قرمز روشن است که می تواند سبک یا سنگین باشد یا حتی قبل از شروع مجدد به طور موقت متوقف شود. اگر سقط قبل از هفته هشت بارداری رخ دهد، شبیه یک قاعدگی سنگین به نظر می رسد اما در خلال آن به احتمال زیاد متوجه بافت جنین یا جفت خواهید شد.
تفاوت شدت خونریزی سقط با قاعدگی
وجود خونریزی شدید، تکه های بافت یا دفع لخته روی نوار بهداشتی یا هر وسیله دیگری که استفاده می کنید به این معنی است که اتفاقی فراتر از یک دوره قاعدگی شدید رخ داده است. چنانچه بیش از دو ساعت متوالی، هر یک ساعت تامپون یا پد کاملاً خیس می شود، به پزشک مراجعه کنید.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
هر زمان که با درد غیرمنتظره یا خونریزی بیش از حد مواجه شُدید، باید به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کنید. این علائم می تواند ناشی از بارداری خارج رحمی باشد. در این شرایط یک تخمک بارور شده در خارج از رحم، احتمالاً در داخل لوله فالوپ لانه گزینی می کند و یک موقعیت اورژانسی است. همچنین اگر علاوه بر خونریزی، موارد زیر را مشاهده کردید، حتماً با پزشک تماس بگیرید:
• مخاط
• بافت
• لخته خون
• انقباضات رحمی
چنانچه احتمال می دهید خونریزی شما مربوط به سقط جنین است، از پزشک بپرسید:
• آیا لازم است نمونه خون یا بافت را جمع آوری کنم؟
• آیا لازم است به اورژانس یا مطب پزشک مراجعه کنم؟
• آیا می توانم خودم رانندگی کنم یا برای رانندگی چه توصیه ای دارید؟
در روز معاینه چه اتفاقی می افتد؟
اگر ظاهراً علائم سقط جنین وجود داشته باشد، معاینه فیزیکی انجام می شود. بیمار باید در مورد تمامی علائم زیر اطلاعات کافی در اختیار پزشک قرار دهد. مطمئن شوید که در مورد همه علائم خود ، از جمله میزان موارد زیر صحبت کنید.
• خون ریزی
• دفع لخته
• درد
• دفع هر گونه بافت
آزمایش های مربوط به سقط جنین عبارتند از:
• سونوگرافی بررسی رحم به منظور بررسی علائم حیاتی جنین یا ضربان قلب
• آزمایش خون برای بررسی مقدار گنادوتروپین جفتی انسانی که نشان دهنده بارداری است.
اگر سقط اتفاق بیفتد
هیچ راهی برای جلوگیری از سقط در حال پیشرفت وجود ندارد. چنانچه پزشک سقط جنین را تشخیص دهد، موارد زیر باید بررسی شود:
• خونریزی غیرقابل کنترل
• بافتی که ممکن است در رحم باقی مانده باشد
خارج شدن طبیعی بافت دو هفته یا بیشتر طول می کشد. پزشک الگوهای معمول خونریزی را توضیح می دهد. در صورت خونریزی شدید چند روزه یا علائم عفونت، مداخله پزشکی لازم است. چنانچه پزشک از دفع کامل بافت جنین، مطمئن نباشد، برای بررسی وضعیت، سونوگرافی تجویز می کند. با استفاده از داروهایی مانند میزوپروستول، انقباضات رحمی افزایش یافته و بافت رفع می شود. دفع بافت و خون درد و خونریزی به همراه دارد. دفع بافت در بیشتر افراد 24 ساعت پس از مصرف دارو اتفاق می افتد، گاهی نیز چند روز طول می کشد اما در هر صورت نیاز به بستری در بیمارستان ندارد. ممکن است پزشک برای تسکین علائم، مسکن تجویز نماید. چنانچه ار هاش خون مادر منفی باشد، تزریق ایمونوگلوبولین ار هاش لازم است تا از عوارض بارداری آینده جلوگیری به عمل آید.برای خارج کردن بافت از رحم، روشهای جراحی نیز وجود دارد که عبارتند از:
• آسپیراسیون خلاء: در این روش پزشک یک لوله نازک حاوی دستگاه ساکشن را وارد رحم می کند. این کار با بی حسی موضعی در مطب پزشک انجام می شود.
• اتساع و کورتاژ: پزشک دهانه رحم را متسع و سپس از وسیله ای به نام کورت برای تراشیدن پوشش رحم استفاده می کند. این عمل را می توان در یک مرکز جراحی یا اتاق عمل به صورت سرپایی انجام داد و از بیهوشی موضعی یا عمومی استفاده کرد.
هر دوی این درمان ها به خوبی مورد مطالعه قرار گرفته اند و بی خطر تلقی می شوند. خطر بروز عوارض جدی در آنها بسیار کم است.
علت شناسی
سقط جنین تقصیر مادر نیست. در بسیاری از موارد، پزشکان نمی توانند علت سقط را مشخص کنند. اما گاهی دلایل زیر منجر به سقط جنین می شوند:
در سه ماهه اول بارداری
80 درصد سقط ها در سه ماهه اول رخ می دهد. سقط جنین در پنج هفته اول پس از لقاح، "بارداری شیمیایی" نامیده می شود و به قدری زود است که احتمالاً مادر از بارداری خود مطلع نیست. در این شرایط، اگرچه قاعدگی سنگین تر از حد معمول به نظر می رسد، اما ممکن است هیچ نشانه قابل توجه دیگری از سقط جنین مشاهده نشود.
سقط جنین در سه ماهه اول اغلب مربوط به ناهنجاری های کروموزومی است که رشد طبیعی را مختل می کند. کروموزوم های مفقود شده یا اضافی عامل 50 درصد سقط ها هستند.
گاهی اوقات، یک تخمک بارور شده به جنین تبدیل نمی شود که به آن "تخمک سوخته" می گویند. خوب است بدانید که رابطه جنسی، ورزش، حالت تهوع صبحگاهی و استفاده قبلی از داروهای ضد بارداری خوراکی باعث سقط جنین نمی شود. حتی افتادن تصادفی نیز موجب سقط نخواهد شد.
به گفته متخصصان زنان و زایمان، مصرف دخانیات و الکل در سه ماهه اول بارداری خطر سقط جنین را کمی افزایش می دهد. اما نوشیدن کمتر از 200 میلی گرم کافئین در روز نمی تواند نقشی در افزایش احتمال سقط داشته باشد.
مواردی که ممکن است خطر سقط جنین را در مراحل اولیه بارداری افزایش دهند، عبارتند از:
• فیبروم یا سایر ناهنجاری های رحم
• پرکاری یا کم کاری تیروئید
• دیابت کنترل نشده
• استفاده از کوکائین یا مواد مخدر مشابه
در سه ماهه دوم بارداری
حدود 2 تا 3 درصد سقط ها در سه ماهه دوم رخ می دهند. برخی از مواردی که خطر سقط را در این دوره افزایش می دهند، عبارتند از:
• شرایطی که باعث لخته شدن خون می شود
• پره اکلامپسی زودرس یا اکلامپسی
• فیبروم یا سایر ناهنجاری های رحم
• عفونت رحم
• لوپوس
• جراحی قبلی دهانه رحم
• ضربه
• دیابت کنترل نشده
• پرکاری یا کم کاری تیروئید
• فشار خون بالا
• استفاده از کوکائین یا مواد مخدر مشابه
در سه ماهه سوم
از دست دادن بارداری از هفته بیستم بارداری و تا سه ماهه سوم، مرده زایی محسوب می شود و سقط جنین نیست. به طور کلی، خطر مرده زایی با افزایش سن مادر افزایش می یابد.
آگاهی از باروری در آینده
وقوع سقط جنین به معنای تکرار آن و عدم بچه دار شدن نیست. اکثر افرادی که سقط جنین را تجربه می کنند، می توانند بعدها بارداری موفقی داشته باشند. سقط جنین بر توانایی باردار شدن تأثیر نمی گذارد. طی دو هفته پس از سقط جنین اولیه تخمک گذاری دوباره انجام شده و بارداری صورت می گیرد. اگر نمی خواهید باردار شوید، باید بلافاصله از داروهای ضد بارداری استفاده کنید.
حدود 1 درصد افراد چندین بار سقط را تجربه می کنند. پزشک در صورت وقوع سقط های مکرر، آزمایش خاصی را توصیه خواهد کرد. حتی اگر سه بار سقط متوالی داشته باشید، احتمال موفق بودن بارداری بعدی 70 درصد است.
بهبود جسمی بعد از سقط
برای جلوگیری از عفونت، رابطه جنسی، استفاده از تامپون و دوش واژینال را تا دو هفته ممنوع است. همچنین فرد باید حدود دو هفته بعد آزمایش بارداری بدهد تا مشخص شود آیا سطح هورمون ها به حالت عادی بر گشته اند یا خیر. در صورت بروز هر یک از موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:
• خونریزی شدیدتر از حد انتظار یا دفع خون قرمز روشن
• طی دو ساع متوالی، هر یک ساعت، بیش از دو پد خیس شود
• وجود ترشحات بدبو
• حساسیت به لمس در شکم یا درد شدید
• درد و گرفتگی مداوم
• بروز تب یا لرز
طی چند روز اول، دفع لخته خون یا بافت طبیعی است، اما باید تقریباً بعد از یک هفته کاهش یابد. بازگشت قاعدگی منظم حدود چهار تا هشت هفته طول می کشد. ورزش های خفیف بعد از سقط جنین در مراحل اولیه بارداری خوب است، اما این مسئله به مدت زمان سقط و سلامت کلی مادر بستگی دارد، بنابراین حتما نظر پزشک را در این باره جویا شوید.
چگونه بر این مسئله فائق آییم؟
احساس خشم، ناراحتی یا از دست دادن عمیق ممکن است در پی سقط جنین بروز کند. برخی افراد نیز احساس رهایی را تجربه می کنند. این احساسات به شرایط مادر، اطلاع او از بارداری و اینکه آیا برای بچه دار شدن، تلاش کرده است یا خیر بستگی دارد. بارداری و سقط جنین باعث نوسانات هورمونی می شوند که می تواند بر احساسات مادر تأثیر بگذارد.
افراد با یکدیگر متفاوت هستند، بنابراین نمی توان درباره احساسات بعد از سقط جنین، به طور قطعی اظهار نظر کرد. گاهی عبور از این دوران به گذشت زمان نیاز دارد. با همسر، خانواده یا دوستانتان درباره افکار و عواطفتان گفتگو کنید. گاهی گروه هایی در شبکه های مجازی اجتماعی و غیره تشکیل می شود که در آن افراد تجربه مشابه داشته اند، عضویت در این گروه ها و صحبت با این افراد به بهبود شرایط کمک می کند. می توانید از افراد زیر کمک بخواهید:
• مطب پزشک یا بیمارستانی که خدمات حمایتی ارائه یا معرفی می کنند.
• مشاوران مذهبی
• دوستان صمیمی که دارای پایگاه داده قابل جستجو از فصل های محلی است
• گروه های خاص در تالارهای گفتگو و شبکه های مجازی
• مراکز بارداری و حمایت از مادرانی که فرزند خود را از دست داده اند.
می توانید برای یافتن مراکز مشابه از پزشک، راهنمایی بخواهید.
اگر اندوه با گذشت چند هفته همچنان بدتر شد، در مورد گزینه های درمانی با پزشک مشورت کنید. ممکن است مشاوره سوگ یا درمان افسردگی لازم باشد.
کلام آخر
سقط جنین تقصیر شما نیست. بهبود جسمی بعد از آن به طور کلی چند هفته طول می کشد. شرایط بهبود عاطفی در هر فرد با دیگری تفاوت دارد. لازم نیست در رقابت با دیگران، احساسات و عواطف خود را پنهان کرده و یا تظاهر کنید که "از عهده شرایط بر می آیید". شما تنها کسی نیستید که سقط جنین را تجربه می کند، پس اگر نیاز به حمایت دارید، از پشتیبانی افراد ذیصلاح بهره مند شوید.
مطالعه بیشتر:
علائم سقط جنین و رنگ خون سقط جنین چگونه است؟
عادت ماهانه بعد از سقط جنین از چه زمانی شروع می شود؟
خونریزی لانه گزینی و خونریزی عادت ماهانه چه تفاوتی دارند؟
تفاوت علائم پریود و بارداری و چگونه می توان آن را تشخیص داد؟
