نشانه های حاملگی خارج از رحم چیست و چگونه درمان می شود؟
بارداری خارج از رحم به حالتی گفته می شود که در آن جنین جایی غیر از درون رحم لانه گزینی می کند. این عارضه بیشتر در لوله های رحمی رخ می دهد که به آن حاملگی لوله ای هم گفته می شود. در این شرایط علاوه بر این که تست بارداری فرد مثبت است، هیچ علامتی از ساک بارداری در درون رحم مشاهده نمی شود. در ادامه این مقاله شما را با نشانه های حاملگی خارج از رحم آشنا خواهیم کرد.
نشانه های حاملگی خارج از رحم چگونه است؟
علائم بارداری خارج از رحم عبارتند از:
- درد شکم
- توقف سیکل قاعدگی
- خونریزی واژینال یا لکه بینی متناوب
با وجود اینکه این سه علامت شایع ترین و اصلی ترین نشانه های حاملگی خارج از رحم هستند، اما تقریباً نیمی از مادرانی که دچار این نوع بارداری شده اند، هیچ یک از این سه نشانه را نداشته اند.
معمولاً نشانه های حاملگی خارج از رحم شش تا هشت هفته پس از آخرین سیکل قاعدگی طبیعی بروز می کند، اما اگر این بارداری در لوله های فالوپ نیز تشکیل نشده باشد، ممکن است علائم آن کمی دیرتر بروز کند. در بارداری خارج از رحم علائم عادی بارداری مانند حالت تهوع، درد پستان و سایر علائم بارداری نیز وجود دارند. اما ضعف، سرگیجه، احساس خروج ماده ای از واژن هنگام ایستادن می توانند نشانه های خونریزی داخلی شدید و فشار خون پایین باشند که ناشی از عوارض بارداری خارج رحمی هستند و به اقدامات فوری پزشکی نیاز دارند. متاسفانه برخی از مادرانی که در دوران بارداری خود خونریزی دارند، نمی دانند که این نشانه مربوط به بارداری خارج رحمی است.
متاسفانه تا زمانیکه هیچ یک از علائمی مانند افت فشار خون، ضربان قلب سریع و ضعیف، رنگ پریدگی و گیجی بروز نکرده باشد و به بیمارستان مراجعه نشود، مادر نمی تواند متوجه این مشکل شود، در صورت مواجه شدن با چنین علائمی حتماً به اورژانس مراجعه کنید.
درمان بارداری خارج از رحم چیست؟
- تحت نظر داشتن
- جراحی لاپاراتومی
- جراحی لاپاراسکوپی
- دارو
تحت نظر داشتن، جراحی لاپاراسکوپی، جراحی لاپاراتومی و دارو درمانی گزینه هایی هستند که در درمان بارداری خارج از رحم استفاده می شوند. در برخی از موارد این نوع بارداری خود بخود از بین می رود و نیازی به هیچ گونه مداخله پزشکی وجود ندارد، اما در سایر موارد بدلیل خونریزی نیاز به جراحی اورژانسی است.
با این حال بیشتر مادرانی که با بارداری خارج از رحم مواجه شده اند، بدلیل خطر پاره شدن بافت و عواقب وحشتناک آن تحت درمان دارویی یا عمل جراحی قرار می گیرند. عمل جراحی را می توان به دو صورت انجام داد: لاپاراسکوپی و لاپاراتومی.
جراحی لاپاراتومی یک عمل جراحی باز است که با برش دادن خط بیکینی به داخل شکم دسترسی پیدا می کنند، اما در لاپاراسکوپی لوله های باریکی را از راه یک برش بسیار کوچک روی شکم وارد بدن می کنند. بسیاری از بیماران و پزشکان ترجیح می دهند از جراحی لاپاراسکوپی استفاده کنند زیرا برش آن بسیار ناچیز است و بهبودی پس از عمل نیز سرعت بیشتری دارد.
در بهترین شرایط روی لوله فالوپ یک برش کوچک ایجاد می کنند تا بارداری خارج از رحم را تخلیه کنند، سپس بدون هیچ تغییراتی لوله فالوپ را بطور سالم سرجای خود قرار می دهند. اما گاهی بدلیل وجود برخی مشکلات جدی همچون بافت زخمی وسیع در ناحیه لگن، تجمع خون فراوان در شکم و لگن بر اثر خونریزی، نمی توان از لاپاراسکوپی استفاده کرد. در برخی شرایط، با توجه به مکان و میزان آسیب، کل لوله فالوپ یا بخش آسیب دیده آن، و یا تخمدان یا حتی گاهی رحم را باید خارج کرد.
در برخی مواقع می توان تنها با مصرف داروهایی مانند ضد سرطان ها، بارداری خارج از رحم را درمان کرد. این داروها از رشد سلول های جفت جلوگیری می کنند و در نهایت منجر به سقط بارداری می شوند. اگر با مصرف این داروها نیز بارداری خارج از رحم از بین نرود، باید از عمل جراحی استفاده کرد. اما معمولاً این نوع از دارو موفقیت بالایی در از بین بردن بارداری خارج از رحم دارد و همچنین دارای عوارض جانبی بسیار پایینی است.
اندازه توده سلولی بارداری و میزان هورمون بتا گنادوتروپین جفتی انسان عوامل مهمی هستند که تعیین می کنند چه فردی می تواند با دارو درمان شود و چه کسی نیاز به جراحی دارد. اگر میزان این هورمون پایین تر از 5000 miu/mL باشد، می توان از درمان دارویی استفاده کرد. آمار نشان داده است که مصرف داروهای ضد سرطان در 90درصد موارد موفقیت آمیز بوده است.
آیا بارداری خارج از رحم می تواند تا پایان 9 ماهگی ادامه پیدا کند؟
با وجود گزارش تعداد بسیار محدودی که نشان می دهد جنین جایی بجز رحم رشد کرده و پس از 9ماه طی سزارین سالم متولد شده است، باید گفت که این امر به شدت نادر و نایاب است. شانس ادامه بارداری خارج از رحم تا 9 ماهگی بسیار بعید است و خطر بزرگی برای جان مادر بشمار می رود، به همین دلیل هرگز توصیه نمی شود که بارداری خارج رحمی را نگاه داشت. ممکن است بتوان با کمک جراحی بارداری درون لوله فالوپ را به درون دیواره رحم منتقل کرد، اما این کار هنوز مورد تایید پزشکان و کارشناسان قرار نگرفته است.
بطور خلاصه می توان گفت روش های تشخیص و درمان بارداری خارج از رحم پیشرفت زیادی کرده اند، از این رو تعداد مادرانی که بدلیل این عارضه از دنیا می روند، کاهش چشمگیری داشته است.
چه مدت زمان برای بارداری پس از بارداری خارج رحمی نیاز است؟
احتمالاً پس از بارداری نابجا پزشک به شما توصیه میکند که برای لقاح جنین دوباره حداقل سه ماه باید صبر کنید تا در وضعیت ایمن باشید. به گفته دکتر تامپسون، عوارض بارداری خارج از رحمی ورای آثار جسمی آن است. بارداری نابجا از دست دادن بارداری است، درست مثل سقط جنین. بنابراین بسیاری از بانوان وقت بیشتری لازم دارند تا از ناگواریهای احساسی بهبود یابند. حال که نشانه های حاملگی خارج از رحم را می دانید بیشتر دقت داشته باشید و درصورت مشاهده آنها به متخصص مراجعه کنید.
مطالعه بیشتر:
1- انواع حاملگی خارج رحمی و روش های درمان آن
2- تشخیص بارداری یا حاملگی خارج از رحم
3- حاملگی خارج از رحم چگونه اتفاق می افتد
4- دردهایی شبیه قاعدگی در اوایل بارداری، آیا بارداری خارج از رحم است؟