تکامل کودک یک ساله و بررسی رشد ماهانه نوزاد
پس از زایمان و تولد فرزندتان هنگامی که نوزاد خود را در آغوش می گیرید، تمامی هم و غم تان سلامتی و رشد صحیح او خواهد بود. تکامل کودک یک ساله شامل نقاط عطف و مراحل بسیار زیادی است که یکی پس از دیگری رخ خواهند داد. با کسب اطلاعات کامل در مورد سیر تکاملی کودک یک ساله، خواهید دانست که دلبند شما اکنون در کدام یک از مراحل رشد و تکامل نوزاد تا یک سالگی به سر می برد؟ آیا روند رشد او متناسب است و یا باید تحت نظر پزشک قرار بگیرد.
مراحل رشد کودک یک ساله
بازی، یادگیری، عملکرد و حرکات نوزاد شما نشاندهندۀ نقاط عطف رشد و نمو اوست. نقاط عطف رشد نوزادان مجموعه کارهایی هستند که اکثر کودکان در یک سن خاص، توانایی انجام آن را دارند. در این مقاله می توانید شاخص های رشد نوزاد خود را تا سن یک سالگی ببینید. حتی می توانید این فهرست را در ملاقات با پزشک اطفال به همراه داشته باشید و درباره توانایی جدید نوزاد و هر آنچه که توقع دارید در آینده به آن برسد، با پزشک صحبت کنید.
نقاط عطف رشد و تکامل کودک یک ساله، نوزادی تا 2 ماهگی
اغلب نوزادان تا سن دو ماهگی چه کارهایی باید بتوانند انجام دهند:
-
مهارتهای اجتماعی و عاطفی
- برای اولین بار به افراد لبخند می زنند
- میتواند مثلاً با به دهان بردن دست یا مکیدن انگشت، خود را آرام کند.
- به والدین نگاه می کند
-
مهارت های زبانی و ارتباطی
- صدای بغ بغو در می آورد و غرغر می کند.
- سر را به سمت صداها بر می گرداند.
-
مهارت های شناختی (یادگیری، تفکر، حل مسئله)
- به چهره افراد توجه می کند.
- با چشم اشیا را دنبال کرده و افراد را از فواصل دورتر می شناسد.
- اگر تنوع فعالیت نداشته باشد، با گریه سر دادن و فریاد زدن خستگی خود را نشان می دهد.
-
مهارت های حرکتی/ رشد بدنی
- سر خود را محکم بلند می کند و قادر است روی شکم دراز بکشد.
- حرکت بازوها و پاها نرمتر می شود.
نقاط عطف رشد و تکامل کودک یک ساله، نوزاد چهار ماهه
آنچه که اکثر نوزادان در این سن انجام می دهند:
-
مهارت های اجتماعی و عاطفی
- خود به خود و به افراد لبخند می زند.
- میل به بازی دارد و حتی ممکن است اگر بازی قطع شود، گریه سر دهد.
- برخی حرکات و حالات صورت، مانند لبخند و یا اخم را تقلید می کند.
-
مهارت زبانی و ارتباطی
- به طور نامفهوم حرف می زند.
- عبارات نامفهوم می گوید و صداهایی که می شنود، تقلید می کند.
- گریه های او برای نشان دادن گرسنگی، درد و یا خستگی متفاوت است.
-
مهارت های شناختی (یادگیری، تفکر، حل مسئله)
- خوشحالی یا ناراحتی اش را نشان می دهد.
- به محبت پاسخ می دهد.
- با یک دست، اسباب بازی ها را می گیرد.
- قادر است از دس تها و چشم ها بطور همزمان و هماهنگ با یکدیگر استفاده کند، مثلاً یک اسباب بازی را م یبیند و برای گرفتن آن دستش را دراز میکند.
- با چشم اشیای متحرک را دنبال می کند.
- با دقت به چهره ها نگاه می کند.
- افراد و اشیای آشنا را از راه دور تشخیص می دهد.
-
مهارت های حرکت و رشد جسمی
- بدون تکیه گاه سر را ثابت و محکم نگاه می دارد.
- وقتی کف پاها روی یک سطح سخت قرار بگیرد، پاها را به صورت خیزشی به طرف جلو می کشد.
- می تواند روی شکم غلت بزند.
- قادر است یک اسباب بازی را در دست نگه دارد و اسباب بازی های آویزان را حرکت دهد.
- دست خود را به دهان می رساند.
- در حالت خوابیده به شکم، با تکیه به آرنج ها خود را به طرف بالا می کشد.
نقاط عطف رشد و تکامل کودک یک ساله، نوزاد 6 ماهه
آنچه که بیشتر نوزادان در این سن انجام می دهند:
-
مهارت های اجتماعی و عاطفی
- چهره های آشنا را می شناسد و غریبه ها را تشخیص می دهد.
- دوست دارد با دیگران به ویژه والدین بازی کند.
- به احساسات دیگران پاسخ می دهد و اغلب خوشحال به نظر می رسد.
- دوست دارد در آینه به خود نگاه کند.
-
مهارت های زبانی و ارتباطی
- با صدای بلند، به صداها پاسخ می دهد.
- به هنگام آواز خواندن، آواهایی مانند اه، اه، اه را به یکدیگر متصل کرده و دوست دارد با تولید صدا پاسخ پدر و مادر را بدهد.
- به اسم خود واکنش نشان میدهد.
- برای نشان دادن شادی و نارضایتی از خود صدا تولید می کند.
- حروفی مانند ب و م را ادا می کند، مانند بَبَ و مَمَ.
-
مهارت های شناختی (یادگیری، تفکر، حل مسئله)
- به چیزهای نزدیک اطراف خود نگاه می کند.
- همه چیز را به دهان می برد.
- در مورد اشیای پیرامون خود کنجکاوی نشان می دهد و تلاش می کند اشیای دورتر از دسترس را بدست آورد.
- اشیا را از یک دست به دست دیگر می دهد.
-
مهارت های حرکتی و رشد جسمی
- قادر است به هر دو طرف از پشت به شکم و از شکم به پشت غلت بزند.
- تقریباً میتواند بنشیند.
- قادر است تمام وزنش را روی پاهایش نگه دارد ولی تعادل ندارد.
- به جلو و عقب می خزد، گاهی اوقات قبل از حرکت به جلو، کمی به سمت عقب حرکت می کند.
نقاط عطف رشد و تکامل کودک یک ساله، نوزاد 9 ماهه:
آنچه کودکان اغلب در این سن انجام میدهند:
-
مهارت های اجتماعی و عاطفی
- ممکن است از غریبه ها بترسد.
- به بزرگسالان آشنا می چسبد.
- اسباب بازی های مورد علاقه خود را دارد.
-
مهارت زبانی و ارتباطی
- دستور «نه» را درک می کند.
- صداهای زیادی مانند بابا و مامان را تکرار می کند.
- حرکات دیگران را تقلید میکند.
- برای اشاره به اشیا از انگشتان دست استفاده می کند.
-
مهارت های شناختی (یادگیری، تفکر، حل مسئله)
- با چشم، مسیر چیزی را که از دستش می افتد دنبال می کند.
- اگر شی را پنهان کنید، آن را جستجو می کند.
- بازی دالی موشه را انجام می دهد.
- همه چیز را به دهان می برد.
- همه چیز را به راحتی از یک دست به سمت دیگر می دهد.
- اشیای کوچک مانند غلات و حبوبات را بین انگشت شست و سبابه نگه می دارد.
-
مهارت های حرکتی و رشد جسمی
- می ایستد و تا حدودی تعادل دارد.
- خودش قادر است بنشیند.
- بدون تکیه گاه می نشیند.
- برای ایستادن تلاش می کند.
- چهار دست و پا و سینه خیز می رود.
نقاط عطف رشد وتکامل کودک یک ساله، 12 ماهگی
آنچه که اکثر کودکان در این سن انجام می دهند:
1.مهارت های اجتماعی و عاطفی
- از حضور غریبه ها عصبی شده و یا از افراد بیگانه خجالت می کشد.
- اگر پدر و مادر محل را ترک کنند، گریه می کند.
- افراد و اشیای مورد علاقه خود را دارد.
- در برخی شرایط از خود ترس بروز می دهد.
- وقتی دوست دارد به داستان گوش کند، کتاب مورد علاقه اش را با دست خودش می آورد.
- برای جلب توجه، اصوات و رفتارها را تکرار می کند.
- با باز کردن دست ها و پاها در لباس پوشیدن مشارکت می کند.
- بازی هایی مانند دالی موشه و نان و کباب را انجام می دهد.
-
مهارت های زبانی و ارتباطی
- به درخواست های گفتاری ساده پاسخ می دهد.
- از حرکات بدنی ساده استفاده میکند مثلاً با تکان دادن سر «بله یا نه» و با حرکت دادن دست به نشانۀ «بای- بای» خداحافظی را نشان می دهد.
- کلماتی مثل بابا و ماما و علامت تعجب مانند «آها» یا «وا» را می گوید.
- سعی می کند کلمات شما را ادا کند.
-
مهارت های مهارت شناختی (یادگیری، تفکر، حل مسئله)
- سعی دارد با تکان دادن، کوبیدن و پرتاب کردن همه چیز، اشیای پیرامونش را بشناسد.
- اشیای پنهان شده را به راحتی پیدا می کند.
- اگر نام شی یا وسیله ای را به او بگوئید، به درستی به شی یا تصویر آن اشاره می کند.
- حرکات بدنی دیگران را تقلید می کند.
- کاربرد هر وسیله را می آموزد و از آن به درستی استفاده می کند. بطور مثال از لیوان برای نوشیدن آب استفاده می کند و با استفاده از برس موهایش راشانه می کند.
- می تواند دو شی را به یکدیگر بکوبد.
- اشیا را درون ظرف قرار داده و از آن خارج می کند.
- اشیا را بدون کمک دیگران به حرکت در می آورد.
- با استفاده از انگشت اشاره به افراد و اشیا اشاره می کند.
- از دستور العمل های ساده ای مانند «اسباب بازیت را بردار!» اطاعت می کند.
-
مهارت های حرکتی و رشد جسمی
- بدون کمک می نشیند.
- برای ایستادن از دیوار یا اشیای دیگر کمک می گیرد و با نگه داشتن مبل ها چند قدم راه می رود.
- بدون گرفتن چیزی می تواند چند قدم راه برود.
- می تواند به تنهایی بایستد.
اکنون که درمورد تکامل کودک یک ساله اطلاعات کاملی بدست آورده اید، ممکن است نسبت به مراحل رشدی فرزندتان کمی دقیق تر نگاه کنید. همواره به یاد داشته باشید که این نقاط عطف تکاملی گاها در برخی شیرخواران کمی زودتر و حتی کمی دیرتر رخ می دهد که جای نگرانی ندارد. اگر درمورد هر موضوعی نگران هستید می توانید با متخصص اطفال مشورت کنید.
