احساس غریبی کردن در کودکان
احساس غریبی کردن در کودک را تمام مادران تجربه می‌کنند و اکثر كودكان در فاصله 6 تا 12 ماهگي به آن دچار مي‌شوند. روان‌پزشكان به این واکنش کودکان «ترس از غريبه ها» می‌گویند.
احساس غریبی کردن در کودک یک مرحله ضروری از رشد است
پسر كوچولوی من هميشه خوش‌خنده بود، تا كَسي با او حرف مي‌زد با لبخند جوابش را می‌داد، هميشه از اينكه فرزندی اجتماعي دارم خوشحال بودم، تا اينكه اخلاق او عوض شد. تا غريبه‌اي را مي‌بیند، صورتش را به سينه من مي‌چسباند و به آغوش من پناه می‌برد و چنان با دستانش سفت من را مي‌گرفت كه نمي‌توانستم او را از خود جدا كنم.
تغيير رفتاري كه از نظر بسياري از مادران به صورت ناگهانی رخ می‌دهد در واقع به تدريج و از 3 ماهگی آغاز می شود. كودک 3 ماهه تازه متوجه تفاوت بين انسان، حيوان و اشياء مي‌شود و در 8 ماهگی متوجه می شود که وجودی مستقل از مادر دارد و چهره‌هاي آشنا را از غریبه ها تشخیص می‌دهد.
اين مرحله از رشد نوزاد را «اضطراب 8 ماهگی» نامیدند. تحقيقات نشان داده است؛ بدن كودکانِ حساس‌تر (کودکانی که طي چند ماه اول بعد از تولدشان رابطه نزديكتري با مادر داشته‌اند، تما‌م‌مدت در آغوش مادر بوده‌اند و كنار او خوابيده‌اند) در 8 ماهگی كورتيزول (هورمون استرس) بيشتری ترشح مي‌كند. این دسته از کودکان با دیدن غریبه ها یا حتی آشنایانی که کم‌تر آنها را مي‌بينند، مثل مادربزرگ و پدربزرگ، واكنش نشان داده و گریه می‌کنند. البته گذر از این دوره بحرانی در تمام کودکان یکسان نیست، برخی آرام‌تر هستند و ممکن است با دیدن غریبه ها تنها دستان‌شان را جلوی چشم‌شان بگیرند و خود را پنهان کنند.
به هر حال اين مرحله گذراست و نشانه خجالتی بودن، غير‌اجتماعی بودن يا ترسو بودن كودک نيست!
آماده کردن کودک با رفتارهای تکراری و بازی برای پیشگیری از احساس غریبی کردن در کودک
آماده كردن كودک، قبل از ملاقات با افراد نا‌آشنا مي‌تواند تا حدي اضطراب او را كاهش دهد. فقط كافي است، قبل از اينكه به مهماني برويد يا فردي به منزل‌تان بيايد در مورد آن شخص با كودکتان صحبت كنيد. مثلاً به او بگوييد: امشب قراره عمه به ديدنمون بياد. عمه يادت هست؟ خانمي كه عينك مي‌زنه و موهاي بلندي داره! و...
مي‌توانيد اين نوع جملات را هنگامي كه می‌خواهید درب منزل را برای مهمان‌تان باز کنید با فرزندتان مرور کنید. اگر كودکتان در اتاق دیگری است، وقتي مهمان‌ها وارد خانه شدند به سراغ او برويد و در حالي كه او را به اتاق پذيرايي مي‌آوريد، همان جملات را مجدداً برايش تكرار كنيد تا با افرادی که برای دیدن او آمده‌اند، آشنا شود. پس از روبرو شدن با مهمان‌ها، اجازه دهيد فرزندتان هر طور‌كه مي‌خواهد رفتار كند. شايد ابتدا غريبي كند، اما در ادامه و بدلیل حس كنجكاوي، صورتش را برمي‌گرداند تا توصیف شما را با آنچه مي‌بيند، تطبيق دهد. پس از آن خیلی سریع با مهمانان صميمي خواهد شد. هر چه صبر شما بيشتر باشد نگراني و ترس كودک زودتر از بين مي‌رود.
رفتارهای تکراری به كودک كمك مي‌كند تا افراد"نا آشنا" را سريع‌تر بشناسد. مثلاً اگر مادر بزرگی خیلی کم به دیدار نوه‌اش می‌آید، برای آنکه خود را به او معرفی کند مي‌تواند هر بار كه کودک را می‌بیند، رفتاری مشابه با دفعه پیش داشته باشد تا کودک بوسیله این رفتار زودتر او را بشناسد. این رفتارها می‌تواند سلام کردن به شیوه‌ای خاص یا نوازش کردن گونه‌ی کودک باشد.
بازی هایی مثل دالی موشه به كودک كمك مي‌كند تا متوجه غيبت و حضور افراد گردد و كم‌كم درک کند که غیبت يك فرد به معني نابودی هميشگي او نيست و اگر مادر براي مدتي او را ترك مي‌كند، دوباره بازخواهد گشت.
کنترل اضطراب 8 ماهگی در کودکان
ترس از غريبه ها، معمولاً بین یک الی 2 ماه ادامه دارد و همان‌طور كه خیلی سریع بروز می‌کند، ناگهان نیز ناپديد مي‌شود. متخصصان معتقدند به دلیل اضطراب 8 ماهگی، بهتر است آشنا كردن كودک با افراد غريبه و سپردن او به مهد يا پرستار، بین 6 تا 12 ماهگی کودک صورت نگیرد. مادر نبايد كودکش را در اين سن براي مدت طولاني تنها بگذارد. اجازه دهيد در اين مدت كودکِ شما در كنارشما با افراد غريبه آشنا شود. هرگونه سهل‌انگاري ممكن است باعث بروز رفتارهای جامعه گریزی در آینده کودک شود.
مطالعه بیشتر:
1- علت و واکنش والدین به دهان بردن اشیا در کودکان
2- 25 غذای کمکی ایمن برای نوزادان
3- چگونه ویتامین مورد نیاز کودک را تامین می کنید؟
4- غذای کمکی به نوزاد 9 ماهه و 10 ماهه
