لگنم چه جوریه، زایمانم چه طوریه!

لگن ناحیه‌ای استخوانی است که از طریق آن وزن بدن به نواحی انتهایی پخش می‌گردد. لگن خانم‌ها از پیش برای عبور بچه طراحی شده است. این عضو از چهار استخوان ساخته شده است که به یکدیگر می‌پیوندند، تا مجرایی را شکل بخشند که تولد بچه را مجاز می‌سازد.

در دوران بارداری تحت تاثیر هورمون ریلکسن بافت پیوندهای لگنی تا حدودی نرم و کشیده می‌شوند. این عمل باعث نرمی و ایجاد کمی فاصله در استخوان‌های جلویی لگن می‌شود و در نتیجه عبور سر بچه از میانه لگن را مجاز می‌سازد. در بخش انتهایی بارداری فشار بسیار زیادی بر پیوندهای مفاصل خاجی- خاصره‌ای وارد می‌شود که معمولاً به شکل درد پائین پشت ظاهر می‌شود.

در زایمان طبیعی سر بچه اولین بخشی است که وارد مجرای لگنی می‌شود، سپس از میان بخشی از لگن به نام حفره یا لگن میانی حرکت خود را ادامه می‌دهد و سرانجام از بخش خروجی به بیرون رهسپار می‌گردد.

شکل لگن 
لگن بر اساس شکل ورودی‌اش به چهار دسته تقسیم ‌بندی می‌شود.

لگن زنانه(gynecoid) که حدوداً در ۴۱% از بانوان دیده می‌شود و بهترین لگن برای زایمان طبیعی می‌باشد.

لگن مردانه(android) که حدوداً در ۳۳% بانوان سفیدپوست و ۱۶% سیاهپوستان دیده می‌شود. لگن مردانه قیفی  شکل است و خروجی تنگی دارد و احتمالاً بچه را مجبور می‌کند که در وضعیت پشت به پشت مادر وارد لگن شود.

لگن میمونی( anthropoid) که حدودا در ۲۴% بانوان سفید پوست و ۴۱% سیاه پوستان دیده می‌شود. این لگن  دراز، باریک و بیضی شکل است. در این نوع لگن نیز احتمالا بچه مجبور می‌شود که در وضعیت پشت به پشت مادر وارد لگن شود. این وضعیت‌های جنینی معمولا به زایمانی طولانی‌ تر و تولدی منجر می‌گردد که احتمالا مستلزم مداخلات یا حتی سزارین باشد.

لگن پهن(platypelloid) که فقط در ۲% بانوان دیده می‌شود. 
بنابراین اندازه و شکل لگن‌تان مهم است، زیرا شکل لگن در مدت زمان زایمان و احتمال استفاده از ابزارهای کمکی زایمان و امکان عبور بچه از کانال زایمان تاثیر بسزایی خواهد داشت. اگر مادر از گذشته در ناحیه لگنی مشکلی داشته باشد یا بچه درشت اندام باشد، زایمان طبیعی با مشکل مواجه خواهد شد، در غیر این‌ صورت معمولاً مورد دیگری وجود ندارد که زایمان واژنی را غیر ممکن کند.

لگن در زایمان
فقط طی زایمان است که لگن به اندازه حداکثری خود باز می‌شود. پیش از شروع زایمان، می توان مشخص کرد که میزان باز شدن لگن تا چه اندازه پیشرفت خواهد کرد. با راست قامت ایستادن به جاذبه زمین کمک می‌کنید، تا بچه را به سمت پائین لگن روانه سازد و با چمباتمه نشستن، استخوان‌های بزرگ ران به عنوان اهرمی کار می‌کند که لگن را برای باز شدن می‌کشد، در نتیجه قوس شرمگاهی باز می‌شود. استخوان دنبالچه نیز به سمت پشت رفته و راه را باز می‌کند و مسیر برای عبور بچه هموار می‌گردد.