بیماری سلیاک در نوزادان و کودکان و علایم بیماری سلیاک چیست؟
نوزادان و کودکان نوپا مستعد ابتلا به بیماری سلیاک، می‌توانند علائم بیماری را به محض خوردن غذای حاوی گلوتن نشان دهند. علائم بیماری سلیاک در نوزادان و کودکان نوپا میتواند خیلی خفیف باشد و به راحتی از بین برود. رفتاری که ناشی از ناراحتی‌های ناحیه شکم نوزاد است میتواند با بدخلقی عمومی اشتباه گرفته شود. در ادامه این متن همه چیز را درمورد بیماری سلیاک در نوزادان و نیز کودکان خواهید خواند.
علائم بیماری سلیاک در نوزادان و اطفال
در برخی از اطفال تشخیص سلیاک قبل از یک و یا دو سالگی غیرمعمول نیست. اما چگونه می‌توان فهمید که آیا کودک نیاز به انجام آزمایش دارد؟ متاسفانه گفتن آن آسان نیست، اما برخی از علائم مهم سلیاک وجود دارد که باید با پزشک متخصص اطفال در مورد آنها صحبت کنید، به خصوص اگر والدین از نظر خانوادگی مستعد ابتلا به سلیاک باشند (این یک بیماری ژنتیکی است که میتواند از والدین به کودک منتقل شود).علائم بیماری سلیاک در نوزادان و کودکان نوپا شامل موارد زیر است:
• عدم پیشرفت در رشد، از جمله عدم افزایش وزن و حتی کاهش وزن
• معده متورم
• اسهال
• یبوست
• تحریک پذیری
• خستگی
عدم رشد شایع‌ترین علامت بیماری سلیاک در کودکان
وقتی بیشتر افراد به علائم بیماری سلیاک فکر می‌کنند اسهال را در نظر می گیرند. اسهال در کودکان و بزرگسالان پیش از تشخیص شایع است، اگرچه این از علائم بیماری سلیاک فاصله زیادی دارد. اما در حالی که برخی از کودکان اسهال دارند احتمالاً دچار "فقدان رشد" هستند. عدم رشد توصیفی برای کودکان و نوزادانی است که وزن اضافه نمی‌کنند یا به سرعت همسالان خود رشد نمی‌کنند. نوزادان با عدم موفقیت در رشد ممکن است وزنشان از ۳ درصد نمودارهای رشد استاندارد پایین تر باشد، یا ۲۰ درصد کمتر از وزن ایده آل نسبت به قد آنان باشد و ممکن است اندازه دور سر آنها نیز کوچک‌تر باشد. همچنین ممکن است رشد طبیعی داشته باشند که بعد از آن کند شده و یا حتی متوقف میشود و به جای اضافه شدن وزن ممکن است وزن از دست بدهند. علاوه بر کند شدن یا متوقف شدن رشد، شیرخواران با عدم رشد و پیشرفت ممکن است نقاط عطف رشدی را برای غلتیدن، نشستن، ایستادن و راه رفتن از دست دهند و ممکن است مهارت‌های ذهنی و اجتماعی را با تاخیر نشان دهند. تشخیص عدم رشد به این معنا نیست که کودک شما به بیماری سلیاک مبتلا است. در حقیقت شرایط دیگری وجود دارد که میتواند باعث تأخیر در رشد و فقدان افزایش وزن شود. اما عدم رشد اغلب نشانه اصلی سلیاک در نوزادان و خردسالان است، بنابراین ارزش آن را دارد که در صورت مشخص نبودن علت ایجاد مشکلات فرزندتان، این امکان را مطرح کرده و در مورد آن صحبت کنید.
شکم دردناک و متورم در نوزادان مبتلا به بیماری سلیاک
در برخی موارد، عدم رشد تنها نشانه بیماری سلیاک در یک نوزاد یا کودک بسیار خردسال است، اما نشانه‌های احتمالی دیگری نیز وجود دارد. حتی اگر همه نوزادان این علائم را نداشته باشند. به عنوان مثال، نوزادان و کودکان نوپای مبتلا به سلیاک همچنین ممکن است شکم متورم داشته باشند، چیزی فراتر از یک شکم معمولی، فعال و در حال رشد یک نوزاد سالم. همچنین نوزادان ممکن است درد شکم داشته باشند که باعث احساس گرفتگی و گریه میشود، اگرچه ممکن است تعیین محل دقیق و منبع آن درد دشوار باشد. کودک یا نوزادی که از بیماری سلیاک رنج می‌برد ممکن است اسهال مزمن یا یبوست نیز داشته باشد، اگرچه مطالعات پزشکی نشان می‌دهند این علائم ممکن است در کودکان بزرگتر و بزرگسالان بیشتر و شایع‌تر باشد.
تشخیص بیماری سلیاک در نوزادان و خردسالان نوپا
اگر پزشک متخصص اطفال تایید کند که احتمال بیماری سلیاک وجود دارد، به احتمال زیاد فرزند شما را برای آزمایش خون که برای بیماری سلیاک انجام میشود ارجاع میدهد. این گونه آزمایش خون در واقع نمیتواند بیماری را تشخیص دهد، بلکه تنها میتواند بگوید که احتمال بیماری سلیاک در نوزاد وجود دارد یا خیر. براساس نتایج آن آزمایش خون، پزشک متخصص اطفال ممکن است از روشی به نام آندوسکوپی استفاده کند که میتواند یک "استاندارد طلایی" قطعی را ارائه دهد. در این آندوسکوپی، پزشک نمونه‌هایی از لایه داخلی روده را می‌گیرد تا به دنبال نوعی آسیب روده به نام "آتروفی پرزدار" باشد که در بیماری سلیاک یافت میشود. اگرچه آزمایش خون میتواند نشانگر خوبی برای وجود سلیاک باشد، اما آندوسکوپی تنها راهی است که می‌توان به طور قطع وجود بیماری را تشخیص داد. با پزشک متخصص خود صحبت کنید که آیا انجام آندوسکوپی برای نوزاد شما لازم است یا خیر.
آیا ممکن است نوزاد من بیماری سلیاک داشته باشد؟
اگر شک دارید که نوزاد شما ممکن است به بیماری سلیاک مبتلا باشد، اولین قدم باید گفتگو با پزشک اطفال باشد که میتواند نمودارهای رشد را بررسی کند تا ببیند آیا واقعاً مشکلی وجود دارد و چه زمانی این مشکل آغاز شده است. با خوردن اولین غذای حاوی گلوتن برای توصیف علائم و اعلام آنها به پزشک آماده باشید. فعلاً گلوتن را از رژیم غذایی کودک حذف نکنید، زیرا میتواند نتایج آزمایش را باطل کند. اگر پزشک متخصص اطفال بیماری سلیاک را در کودک شما تشخیص دهد باید یک رژیم غذایی فاقد گلوتن برای کل زندگی کودکان انتخاب کنید. خوشبختانه هنگامی که کودک شما رژیم را شروع کرد به احتمال زیاد رشد و نمو او ادامه پیدا خواهد کرد و هر گونه ناراحتی او به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
بیشتر بدانید:
1- برفک دهان نوزاد ، علائم و درمان
2- با چهار نشانه مشترک بیماری در نوزادان و کودکان آشنا شوید!
3- بیماری گریوز در نوزادان چیست و چگونه درمان می شود؟
4- چگونه بفهمیم نوزاد اسهال دارد؟چه زمان باید به پزشک اطلاع داد
