آیا می توان از روی عدد بتا بارداری دوقلویی را تشخیص داد؟
طبیعی است که انتظار داشته باشیم مادران به خصوص مادرانی که اولین تجربه بارداری خود را پشت سر می گذرانند، دنیایی از سوال داشته باشند. از آنجایی که بارداری دوقلو یا چند قلویی کمی متفاوت از بارداری های تک قلویی هستند، احتمالا سوالاتتان در این زمینه حتی بیشتر از حد معمول شده باشد. سوالاتی از قبیل اینکه آیا می توان از روی عدد بتا بارداری دوقلویی را تشخیص داد؟ عدد بتا در حاملگی دوقلویی چقدر است؟ بارداری دوقلویی چه تفاوتی با بارداری تک قلویی دارد؟ پاسخ این و جزئیات چگونگی نقشی که هورمون اچ سی جی (hCG) در این زمینه ایفا می کند، را می توانید در مقاله زیر مطالعه کنید.
عدد بتا و بارداری دوقلویی
عدد بتا، HCG یا هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی، هورمونی است که به تشخیص بارداری کمک می کند. در یک بارداری تک قلویی، سطح هورمون hCG از 70 تا 750 میلی واحد در میلی لیتر متغیر است (یعنی میلی واحد بین المللی در میلی لیتر، که واحد اندازه گیری هورمون ها است). عدد بتا بارداری دوقلویی در مراحل اولیه بارداری سطح بالاتری خواهد داشت. سطح طبیعی hCG برای دوقلوها 30 تا 50 درصد بیشتر از بارداری های تک قلویی است، یعنی چیزی در حدود 200 تا 1750 میلی واحد در میلی لیتر.
سطح هورمون hCG ممکن است در اوایل بارداری هر 2 الی 3 روز، دو برابر شود. بنابراین آزمایش خون وقتی که 7 تا 8 روز پس از موعد قاعدگی انجام شود، بهترین نتیجه را می دهد. بیشتر آزمایشات خانگی یا همان بی بی چک ها می توانند بارداری را 4 تا 5 روز بعد از دوره مورد انتظار بعدی تشخیص دهند.
نقش عدد بتا در بارداری دوقلویی
بد نیست بدانید که این بدن شما نیست که هورمون hCG را تولید می کند، بلکه این هورمون کاملاً از جنین در حال رشد شما ناشی می شود. هر جنین در حال رشدی، مقداری هورمون hCG ترشح می کند که میزان این هورمون در مورد دوقلوها دو برابر می شود. این هورمون ها به طور جمعی برای ضخیم شدن پوشش داخلی رحم، که محل لانه گزینی جنین بوده و از او در دوران بارداری حمایت می کند، کار می کنند.
پروژسترون هورمونی است که رحم را تحریک می کند تا برای بارداری آماده شود. هورمون پروژسترون توسط جسم زرد (یکی از غدد درون ریز درون تخمدان) تولید می شود. یکی از اهداف هورمون hCG این است که سطح پروژسترون را در بدن شما در حد متعادل نگه دارد تا زمانی که جفت به اندازه کافی رشد کند و بتواند خودش به تنهایی هورمون پروژسترون مورد نیاز خود را تولید کند.
اگر بپرسید چگونه می توان از روی عدد بتا بارداری دوقلویی را تشخیص داد! باید بگوییم که در یک بارداری دوقلویی، سطح هورمون hCG به طرز چشمگیری افزایش می یابد و در نتیجه تشخیص HCG از طریق آزمایش خون و ادرار سریع تر می شود و احتمالا شما زودتر از مادران با بارداری تک قلو، متوجه باردار بودن خود خواهید شد. این هورمون هر 48 تا 72 ساعت دو برابر می شود.
البته سطح بالای hCG حاصل از بارداری دوقلویی می تواند مشکلاتی هم به همراه داشته باشد. یکی از نتایج آن این است که می تواند منجر به بروز تهوع صبحگاهی شدیدتر در اوایل بارداری شود، که این به معنای تجربه تهوع شدیدتر و استفراغ بیشتر است.
سطح HCG در بارداری های تک و دوقلو
عدد بتا بارداری دوقلویی یا چندقلویی در مقایسه با بارداری های تک قلویی به طور قابل توجهی متفاوت است. در زیر نموداری آورده شده است که طیف وسیعی از سطح hCG را در بارداری های مختلف نشان می دهد تا بهتر متوجه این تفاوت ها شوید.
|
نمودار سطح HCG برای بارداری های دوقلویی و بارداری های تک قلویی یا منفرد |
||
|
روزهای گذشته از اولین روز آخرین قاعدگی (LMP) |
محدوده hCG برای بارداری تک قلو |
محدوده hCG برای بارداری چندقلو |
|
28 |
9.4-120 |
9.5-120 |
|
33 |
300-600 |
200-1800 |
|
36 |
1200-1800 |
2400-36000 |
|
40 |
2400-4800 |
8700-108000 |
|
45 |
12000-60000 |
72000-180000 |
|
70 |
96000-144000 |
348000-480000 |
هورمون HCG یا عدد بتا هر چند وقت یکبار چند برابر می شود؟
با ادامه رشد و نمو جنین در داخل رحم، میزان هورمون HCG ترشح شده به سرعت افزایش می یابد. به طوری که تقریباً بعد از هر 2 تا 3 روز، سطح آن در بدن دو برابر می شود.
اولین سطح hCG شما که در آزمایش شما ظاهر می شود، به عنوان سطح پایه در نظر گرفته می شود. اطلاع داشتن از این سطح برای پزشکان بسیار مهم است، زیرا آن ها بر اساس مفهوم "زمان دو برابر شدن" که همان سنجش روند افزایش سطح هورمون hCG در اوایل بارداری است، چگونگی روند بارداری را تعیین و مشخص می کنند.
با پیشرفت بارداری، ترشح هورمون HCG به طور قابل توجهی کند می شود. اگر سطح HCG 1200 تا 6000 میلی واحد در میلی لیتر ارزیابی شود، تولید آن 72 الی 96 ساعت طول می کشد. اما مقادیر HCG بالای 6000 میلی واحد در میلی لیتر، چهار روز و یا بیشتر طول می کشد تا دو برابر شود. هنگامی که سطح HCG به 1000 تا 2000 میلی واحد در میلی لیتر رسید، می توان سونوگرافی از طریق واژن را برای دیدن ساک حاملگی انجام داد. هنگامی که سطح HCG از 6000 میلی واحد در میلی لیتر بالاتر رفته و برای بقیه بارداری ثابت بماند، سرعت رشد کندتر می شود. بنابراین با توجه به این نکات، پزشکان می توانند از طریق آزمایشات کمی خون، پیشرفت بارداری را به دقت کنترل کنند.
پس از رسیدن سطح هورمون hCG به بیش از 6000 میلی واحد در میلی لیتر، سونوگرافی می تواند انجام شود زیرا در این زمان تصویری واضح تر از بارداری در دست خواهد بود. در صورت وجود تردید در میزان hCG، انجام سونوگرافی غربالگری نیز معمول است. این کار می تواند به ارزیابی وضعیت بارداری، تعیین سن جاملگی و رشد جنین کمک کند زیرا سطح hCG خون مستعد تغییرات است. در چنین شرایطی انجام سونوگرافی واژینال بسیار رایج است، زیرا دقیق تر از سونوگرافی شکمی است.
پایین بودن عدد بتا یا سطح hCG چه مفهومی دارد
توجه داشته باشید که در صورت پایین بودن سطح hCG باید احتیاط کرد و حتما نظارت و پیگیری ها را با دقت بیشتری انجام داد. زیرا می تواند نشانه ای از سقط جنین، بارداری پوچ یا حاملگی خارج رحمی باشد. از این رو، باید نظارت منظم برای تشخیص مشکلات احتمالی انجام شود.
البته با وجود مقادیر کم hCG هم، داشتن یک فرزند سالم امکان پذیر است. در چنین حالاتی، نتایج حاصل از سونوگرافی پس از 5 تا 6 هفته بارداری، در مقایسه با اعداد حاصل از نتایج کمی آزمایش hCG قابل اطمینان تر است.
آیا سطح بالای HCG به معنای این است که شما قطعا دوقلو باردار هستید؟
وجود مقادیر بالاتر هورمون hCG در ادرار می تواند نشانه ای از بارداری دوقلویی و یا بارداری های چندقلویی باشد اما این امکان هم وجود دارد که همیشه اینگونه نباشد. سطح این هورمون ممکن است از یک خانم به خانم دیگر یا در تمام دوران بارداری متفاوت باشد.
آیا از روی عدد بتا بارداری دوقلویی تشخیص داده می شود؟
هورمون HCG تغییرات و نوسانات زیادی را در بارداری تجربه می کند با این حال افزایش عدد بتا بارداری دوقلویی تعیین کننده و نقش مهمی در تشخیص بارداری های دوقلویی دارد. با این حال، به یاد داشته باشید که افزایش سطح این هورمون، تنها بیانگر این نیست که شما دوقلو باردار هستید، ممکن است پای مسائل دیگری نیز در میان باشد، زیرا افزایش سطح hCG می تواند نتیجه چندین مساله دیگر نیز باشد.
مطالعه بیشتر:
رابطه بین عدد بتا و جنسیت جنین چیست وآیا عدد بتا متفاوت است؟
چه عواملی بر عدد بتا در بارداری تاثیر می گذارد؟
مقدار عدد بتا در حاملگی خارج رحمی چقدر است؟
