وزن دوقلوها هنگام تولد چقدر باید باشد؟
علل مختلفی همچون افزایش سن مادران و استفاده از روش های کمک باروری، باعث شده تا در طی سال های اخیر، نرخ دوقلویی در بیشتر کشورهای دنیا به شکل قابل توجهی افزایش پیدا کند. به همین دلیل سوالات و نگرانی های والدین نیز در این رابطه چندین برابر شده است. در این مقاله به یکی از مهم ترین حقایق و نکاتی که باید در رابطه با بارداری دوقلویی بدانید، یعنی وزن دوقلوها هنگام تولد پرداخته شده است. پس با ما همراه باشید.
حقایقی در رابطه با بارداری دوقلویی
قبل از اینکه به وزن دوقلوها هنگام تولد بپردازیم، بهتر است در رابطه با شکل های مختلف بارداری دوقلویی بیشتر بدانیم. به صورت کلی بارداری دوقلویی در یکی از سه حالت زیر دیده می شود:
1. بارداری دوقلویی با دو جفت دو کیسه آمنیوتیک: این نوع از بارداری، بهترین حالت بارداری دوقلویی است، زیرا هر جنین منبع تغذیه و غشای محافظ خود را دارد و بنابراین کمتر در معرض عوارضی همچون اختلال خونرسانی جفتی قرار می گیرد.
2. یک جفت و دو کیسه آمنیوتیک: در این نوع از بارداری، به طور قطع دوقلوهای شما همسان هستند، یعنی از تقسیم یک تخمک بارور شده حاصل شده اند و بنابراین ویژگی های یکسانی دارند. احتمال داشتن دوقلوهای همسان حدود 1 در 250 است و اگرچه این مساله می تواند بسیار هیجان انگیز باشد؛ اما باید این نکته را هم بدانید که وقتی دوقلوها جفت مشترک دارند، با احتمال بیشتری در معرض خطر عوارضی همچون سندرم انتقال خون دوقلو به دوقلو هستند. در چنین مواردی نظارت دقیق پزشکی در طی بارداری الزامی است.
3. یک جفت و یک کیسه آمنیوتیک: این خطرناک ترین و نادرترین نوع بارداری دوقلو است. عوارض جنینی در این نوع از بارداری بیشتر دیده شده و می تواند شامل مواردی همچون گره خوردن بند ناف یا عدم تعادل در دریافت مواد مغذی باشد.
اگرچه اغلب مادرانی که بارداری دوقلو دارند، در انتها فرزندان خود را به سلامت به دنیا می آورند، اما به طور کلی در مقایسه با بارداری های تک قلویی بیشتر در معرض خطر عوارض بارداری بوده و بسته به اینکه بارداری دوقلویی کدام یک از انواع ذکر شده در بالا باشد، شدت و تعداد این عوارض متفاوت خواهد بود. محدودیت رشد داخل رحمی، وزن گیری نامناسب، زایمان زودرس، مشکلات مایع آمنیوتیک و بند ناف و نقایص مادرزادی از جمله عوارض بارداری دوقلویی برای جنین ها بوده و مادر نیز ممکن است درگیر مشکلاتی همچون فشار خون بارداری، دیابت بارداری، پره اکلامپسی و ... شده و ناچار به سزارین شود. بیشتر این موارد می توانند روی سلامت جنین ها و وزن دوقلوها هنگام تولد تاثیر داشته باشند.
هر آنچه که باید در رابطه با وزن دوقلوها هنگام تولد بدانید
یکی از حقایق مهم پیرامون بارداری های دوقلویی این است که در اغلب موارد، این جنین ها برای دست یابی به وزن مناسب قبل از تولد فرصت کافی را در اختیار ندارند. به همین دلیل اگرچه در یک بارداری تک قلویی؛ اغلب نوزادان وزنی در حدود 3 کیلوگرم دارند، وزن دوقلوها هنگام تولد بیشتر از 2.4 کیلوگرم نخواهد بود. اما چرا این اتفاق رخ می دهد، مهم ترین دلایل کم بودن وزن دوقلوها هنگام تولد عبارت است از:
1. زایمان زودرس: بیش از نیمی از بارداری های دوقلویی به زایمان زودرس (قبل از هفته 37) ختم می شوند. در واقع در حالی که 40 هفته طول می کشد تا بارداری کامل شود، اکثر حاملگی های دوقلو تقریباً در هفته 36 (بسته به نوع حاملگی دوقلو بین 32 تا 38 هفته) خاتمه پیدا می کنند. همین مساله سبب می شوند تا جنین ها نتوانند درون رحم به حد کافی رشد کرده و به وزن مناسب دست پیدا کنند.
2. محدودیت رشد داخل رحمی (IUGR): این یکی از عوارض رایج دوران بارداری به ویژه در بارداری های دو یا چندقلویی بوده و بدان معنی است که جنین آنطور که انتظار می رود، در رحم رشد نمی کند. مهم ترین علت محدودیت رشد داخل رحمی، ناتوانی جفت در تغذیه و خونرسانی بوده که به دلایل مختلفی ایجاد می شود. گاهی اوقات نیز این احتمال وجود دارد که دوقلوها رشد نامتعادلی داشته باشند، به این معنی که یکی از جنین ها مشکل جفت یا بند ناف به دلیل بیشتر از دیگری رشد کرده و جنین دیگر کم وزن و ضعیف باقی می ماند.
3. بیماری های مادر: در بارداری های دو یا چندقلویی، مادران باردار بیشتر مستعد مشکلات و عوارضی همچون فشار خون شده و بنابراین ممکن است در نتیجه آن اختلال خونرسانی و وزن کم هنگام تولد در بارداری دوقلویی رخ دهد.
4. سندرم انتقال خون قل به قل: در این عارضه که ممکن است در دوقلوهای همسان با جفت مشترک رخ دهد، خون از یک جنین به جنین دیگر جریان یافته و در پی آن ممکن است عوارض مختلفی ایجاد شود. آسیب به سیستم قلبی عروقی و وزن بالا در جنینی که به او خون بیشتری می رسد و در مقابل تحت فشار قرار گرفتن، کاهش حجم مایع آمنیوتیک و وزن کم هنگام تولد در جنینی که خون کمتری به او می رسد،از مهم ترین عوارض این سندرم هستند که گاهی اوقات می توانند منجر به پیامدهای جدی و جبران ناپذیری شوند.
اگر بنا به هر یک از دلایل یاد شده، وزن دوقلوها هنگام تولد پایین باشد، حتی اگر زودتر از موعد به دنیا نیامده باشند، بیشتر در معرض مشکلات سلامتی هستند. نوزادان کم وزن اغلب در تنفس خود به تنهایی مشکل دارند. آن ها ممکن است آمادگی کامل برای مبارزه با عفونت ها، کنترل دمای بدن خود یا افزایش وزن را نداشته باشند و به همین علت، تقریباً همه نوزادان با وزن کم باید قبل از رفتن به خانه زمانی را در بخش مراقبت های ویژه نوزادان یعنی NICU بگذرانند. با در نظر گرفتن این موارد، می توان درک کرد که چرا مراقبت های دوران بارداری، در مادرانی که دو یا چندقلو دارند، از اهمیت زیادی برخوردار است.
بنابراین اگر شما هم دوقلو یا چند قلو باردار هستید، به صورت مداوم و منظم ویزیت های مراقبتی خود را پیگیری کنید تا در صورت تشخیص هر گونه مشکل، بتوان با انجام اقدامات درمانی زودهنگام مانع عوارض و پیامدهای جدی و ناگواری همچون کمبود وزن دوقلوها هنگام تولد شد.
مطالعه بیشتر:
افزایش وزن در بارداری دوقلو چقدر باید باشد؟
مشکلات بارداری دوقلو یا چند قلویی چیست ؟
زایمان طبیعی دوقلوها در چه شرایطی امکان پذیر است؟
برای وزن گیری جنین دوقلو چه بخوریم و چقدر وزن اضافه کنیم؟