سندرم روده تحریک‌پذیر در کودکان و علائم این سندرم چیست؟
بیماری سندروم روده تحریک پذیر در کودکان (IBS)، یک اختلال گوارشی است که باعث تغییر در عملکرد دستگاه گوارش خواهد شد، از حرکت ماهیچه‌ها گرفته تا سیگنال‌هایی که از روده‌ها به مغز فرستاده می‌شود. این تغییرات میکروسکوپی، منجر به بروز نشانه‌هایی از سندرم روده تحریک‌پذیر می‌شود که شامل دردهای شکمی و مشکلات یبوست و اسهال است. در ادامه این متن به شما خواهیم گفت که علائم سندرم روده تحریک‌پذیر در کودکان چیست و چه درمانی برای آن وجود دارد.
سندرم روده تحریک‌پذیر در کودکان
دکتر رینا سنگوی، مدیر بخش مغز و اعصاب و حرکات دستگاه گوارش کودکان و دانشیار southwestern می‌گوید: «سندرم روده تحریک‌پذیر مانند درد میگرن است، حتی با انجام بهترین اسکن‌ها نمی‌توانید اختلال را تشخیص دهید اما تغییر در عملکرد روده‌ها مشهود است.» هر چند این اختلال در کودکان زیر ۶ سال بسیار نادر، اما در نوجوانان کاملا شایع است. تخمین زده می‌شود که ۶ تا ۱۴ درصد از نوجوانان، سندرم روده تحریک‌پذیر را تجربه می‌کنند.
علایم سندرم روده تحریک پذیر در کودکان چیست؟
نشانه‌های سندرم روده تحریک‌پذیر در کودکان ممکن است به دلایل مختلف بروز کنند. برای مثال ممکن است کودک پس از مصرف برخی غذاها، پس از یک وعده سنگین غذایی و یا هنگام استرس به این عوارض دچار شود. نشانه‌های شایع سندرم روده تحریک‌پذیر شامل موارد زیر است:
• گرفتگی و درد شکمی
• نفخ
• تغییر در حرکات روده
• یبوست
• اسهال
• وجود مخاط در مدفوع
برای تشخیص این اختلال، کودک باید دارای مشخصه‌هایی به نام Rome IV باشد، که شامل موارد زیر است:
- کودک حداقل یک روز در هفته و به مدت سه ماه، دچار دردهای شکمی باشد که همراه با دو یا چند مورد زیر است:
- پس از دفع، درد افزایش پیدا کرده یا تغییر نمی‌کند.
- کودک به دفعات کم مدفوع می‌کند (یبوست)
- تغییراتی در ظاهر یا شکل مدفوع وجود دارد (اسهال یا مدفوع خشک)
دکتر سنگوی می‌گوید: «این علائم، را نمی‌توان به مشکلات دیگر روده نسبت داد. لازم است با کمک متخصص دستگاه گوارش اطفال، دلایل دیگر این عارضه مورد بررسی قرار گیرد.»
استرس و IBS در سندرم روده تحریک پذیر در کودکان
یکی دیگر از نشانه‌های IBS که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که به نقش استرس در دردهای شکمی یا عادات روده‌ای کودک توجه کنیم. کودکی که دچار سندرم روده تحریک‌پذیر است، به‌دلیل استرس قبل از مسابقات ورزشی، آزمون‌های مدرسه و حتی مناسبت‌های شاد مانند جشن تولد، می‌تواند دچار درد بیشتری شود.
دکتر سنگوی می‌گوید: «معمولا کودکانی که دارای موفقیت‌های زیاد هستند، هنگامی‌که در شرایط اضطراب و استرس قرار می‌گیرند، دردهای شکمی آن‌ها تشدید می‌شود.»
درمان سندرم روده تحریک پذیر در کودکان
از آن‌جاکه درمان خاصی برای این عارضه وجود ندارد، درمان موثر می‌تواند باعث کاهش نشانه‌های IBS در کودکان شود. یکی از درمان‌های مهم، درمان شناختی‌ـ‌رفتاری (CBT) است. CBT می‌تواند باعث خاموش شدن سیگنال‌های عصبی ساکت و بلند و غیرضروری شود که از روده به مغز در زمان IBS می‌رسد.دکتر سنگوی می‌گوید: «درمان شناختی‌ـ‌رفتاری یا روش‌های دقیق دیگر، به مغز کمک می‌کند تا سیگنال «خاموش باش» به روده بدهد. این روش درمانی، مفیدترین و بادوام‌ترین روش درمانی برای اختلال سندرم روده تحریک‌پذیر است.»
تیم درمانی کودک شما ممکن است موارد زیر را پیشنهاد دهد:
• مدیریت تغذیه و هضم غذای کودک با کمک متخصص گوارش اطفال
• مدیریت استرس و رفتاری کودک به کمک روانشناس اطفال
• کاهش درد زیرنظر متخصص دارویی
• مدیریت تغذیه و هضم غذای کودک
متخصص گوارش اطفال، سلامت دستگاه گوارش کودک شما را بررسی خواهد کرد. ممکن است لازم باشد، کودک رژیم غذایی یا عادات غذایی خود را تغییر دهد. در برخی موارد، ممکن است از مکمل‌های فیبردار یا داروهای ضداسهال برای بهبود هضم غذا استفاده شود.
لازم است بدانید که برای کودکی که مبتلا به IBS است، رژیم غذایی خاصی وجود ندارد. در حالی‌که بزرگسالان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر اغلب از رژیم غذایی FODMAP که تمرکز آن بر حذف مواد قندی است، بهره‌‌مند می‌شوند، در حالی‌که این رژیم مناسب کودک در حال رشد نیست.
دکتر سنگوی به بیماران خود توصیه می‌کند، برای تشخیص مواد غذایی مشکل‌دار، همواره یک فهرست از مواد غذایی خود داشته باشند. IBS ممکن است توسط غذاهای با فیبر بالا، لاکتوز یا گلوتن به وجود آید. فهرست مواد غذایی می‌تواند به شما کمک کند که چه ماده غذایی باید از غذاهای کودک حذف شود.
مدیریت استرس و رفتاری کودک
عامل مهم دیگری که باید در درمان سندرم روده تحریک پذیر در کودکان به آن توجه کرد، پیدا کردن موارد استرس‌زایی است که نشانه‌های IBS را تشدید می‌کند. اگر نشانه‌های IBS در هنگام تعطیلات یا تابستان بهبود پیدا می‌کند، نشان دهنده این است که کار و فعالیت کودک در زمان تحصیل بسیار سنگین و استرس‌زا است.دگتر سنگوی می‌گوید: «بهتر است والدین و کودکان بدانند، اشکالی ندارد در مدرسه یا کلاس‌های پیشرفته حضور کمتری داشته باشند. این کار باعث می‌شود IBS تحت کنترل قرار بگیرد.»
کاهش درد در سندرم روده تحریک‌پذیر در کودکان
در موارد شدید سندرم روده تحریک‌پذیر در کودکان، در حالی‌که درمان شناختی‌ـ‌رفتاری را فرا می‌گیرند، ممکن است از داروی ضد اضطراب یا ضدتشنج استفاده شود. همچنین ممکن است پزشک برای دردهای شکمی داروی مسکن تجویز کند تا کودک بتواند در فعالیت‌های مدرسه حضور داشته باشد.
مطالعه بیشتر:
فواید پروبیوتیک برای کودکان و نوزادان چیست؟
چه چیزی سبب اسهال در نوزادان می‌شود و علل نادر اسهال مزمن؟
نحوه دادن پروبیوتیک و بهترین پروبیوتیک برای نوزادان و کودکان
مدفوع سبز نوزاد نشانه چیست و دلایل سبز شدن مدفوع نوزاد چیست؟
