خودزنی کودک،آیا خودزنی کودک خطرناک است وبه درمان نیاز دارد؟
هر انسانی در طول زندگی خود با پستی و بلندی های فراوانی روبرو شده و در طی این مسیر ممکن است احساسات مختلفی از شادی و هیجان گرفته تا غم و اندوه شدید را تجربه کند. در این میان برخی از افراد هستند که در مواجهه با شرایط سخت، برای کنار آمدن با احساسات دردناک یا شدیدی که تجربه می کنند، عمداً به خود آسیب می رسانند که به این کار خودآزاری یا خودزنی کودک گفته می شود. در واقع این اشخاص از خودآزاری به عنوان راهی برای کنترل یا تسکین دادن احساسات خود استفاده می کنند. در ادامه این مقاله به شما خواهیم گفت که علائم هشدار درمورد خودزنی در کودکان چیست و درصورت مشاهده خودزنی کودک ۵ ساله چه باید بکنید.
هر آنچه که باید درباره خودزنی کودکان بدانید
همانطور که گفتیم تلاش برای كنترل یا متوقف كردن احساسات از طریق خودآزاری، برای برخی از مردم در واقع راهکاری است که به کمک آن سعی می کنند تا حال خود را بهبود ببخشند. اما تمام دلایل خودآزاری در این مورد خلاصه نشده و اشخاصی که دست به چنین کاری می زنند، ممکن است اهداف و دلایل دیگری نیز داشته باشند، از جمله اینکه: بعضی از مردم، به خود آسیب می رسانند تا به جای اینکه احساس پوچی یا بیهودگی داشته باشند، بتوانند "چیزی را احساس کنند". برخی دیگر از افراد نیز بنا به دلایلی همچون نشان دادن ناامیدی خود، جستجوی کمک از جانب اطرافیان، تأثیرگذاری بر رفتار دیگران و یا "بازگشتن کسانی که رفته اند"، به خود آسیب می رسانند.
خودزنی کودک دوساله به عبارتی صدمه وارد کردن به خود به طور کلی نشانه این است که فرد در پریشانی و شرایط اضطراب آور عمیقی به سر می برد.
آیا خودزنی کودک خطرناک است و نیاز به درمان دارد؟
بله. بر اساس توصیه های متخصصین، آسیب به خود، شرایطی است که حتما باید جدی گرفته شود. زیرا این کار از یک سو، می تواند به یک عادت و یا حتی اعتیاد تبدیل شود و از سوی دیگر، آسیب دیدگی های مکرر ممکن است به جراحات جدی، زخمی شدن بخش های مختلف بدن، بیماری ها و حتی مرگ تصادفی منجر شوند. به علاوه بر اساس نتایج به دست آمده از تحقیقات متعدد، افرادی که به خود آسیب می رسانند، بیشتر از بقیه مردم، در معرض خطر اقدام به خودکشی قرار دارند. بنابراین شناسایی هرچه زودتر این اختلال و کمک به حل آن، سلامت فرد را در آینده تضمین کرده و مانع از وقوع عوارض جبران ناپذیر برای او خواهد شد. این مسئله خصوصاً در مورد نوجوانان و جوانان، که از مهارت های خودکنترلی کمتری نسبت به سایرین برخوردار بوده و بیشتر مستعد خود آزاری هستند، صدق کرده و از اهمیت بسزایی برخوردار است.
خودزنی کودکان چگونه اتفاق می افتد؟
خودزنی کودکان به روش های مختلفی انجام می شود که برخی از آن ها بارزتر و جدی تر از بقیه هستند. اشکال مختلف خودآزاری که ممکن است با آن ها مواجه شوید، عبارت هستند از:
- بریدن، خراشیدن پوست، کنده کاری بر روی بدن، علامت گذاری یا نشانه گذاری بر روی بدن
- کندن دلمه زخم های تازه که این کار مانع از التیام یافتن و بهبودی آن ها خواهد شد
- کشیدن موها
- سوزاندن خود و یا ایجاد زخم های سطحی
- گاز گرفتن، کبود کردم یا ضربه و آسیب زدن به خود
- کوبیدن و زدن بخشی از بدن بر روی یک چیز سخت.
البته امروزه با گسترش دنیای علم و فن آوری و افزایش دسترسی ها، شکل های جدید خودآزاری، همچون خودآزاری دیجیتالی یا آزار و اذیت شخصی در فضای مجازی نیز دیده شده که در میان نسل جوان رواج بیشتری دارند. در مفهوم خودآزاری دیجیتالی، نوجوانان در سایت ها و شبکه های اجتماعی مختلف، یک هویت آنلاین جایگزین و تقلبی برای خود ساخته و از طریق آن نظرات ظالمانه و بی رحمانه ای را درباره خود پست می کنند. بدیهی است که این هویت های جایگزین ممکن است از جانب دیگران هم چنین نظرات ظالمانه ای را دریافت کنند.
برخی از نوجوانان و جوانان هم هستند که برای مقابله با احساسات و هیجانات شدید، از راه هایی استفاده می کنند که اگرچه به اندازه سایر روش های خودآزاری که در بالا به آن ها اشاره شد، واضح نیستند اما در عین حال می توانند بسیار جدی و آسیب رسان باشند. این موارد عبارتند از: نوشیدن مشروبات الکلی، مصرف زیاد مواد مخدر، روابط جنسی غیرایمن و یا گرسنگی دادن به خود!
علائم خودزنی کودکان
جوانانی که به خود آسیب می زنند، گاهی سعی می کنند تا آن را پنهان کنند. زیرا آن ها معمولاً از رفتار خود شرمسار هستند و نگرانند که مبادا دیگران و خصوصا پدر و مادرشان، بابت چنین رفتاری عصبانی شده، آن ها را پس بزنند و یا درک نکنند که چرا به خود آسیب می زنند.
اگر به عنوان والدین، نگران این هستید که مبادا فرزند دلبندتان به خود آسیبی برساند و شما از این موضوع آگاهی پیدا نکنید، از خواندن ادامه متن غافل نشوید، زیرا در اینجا به برخی از نشانه های هشدار دهنده اشاره شده است که باید مراقب آن ها باشید.
علائم رفتاری هشداردهنده خودزنی کودک
در صورتی که فرزند شما به خودآزاری مشغول باشد، ممکن است:
- تغییراتی در الگوی خواب و یا غذا خوردن او ایجاد شده باشد.
- علاقه خود را به فعالیت هایی که معمولاً از آن ها لذت می برد، از دست داده یا و حتی رفت و آمد با دوستانش را متوقف کند.
- از انجام دادن فعالیت هایی مانند شنا و یا هر نوع کار مشابهی که در آن پاها، دست ها و یا تنه او دیده می شود، خودداری کرده و تنها به پوشیدن لباس هایی علاقه نشان می دهد که به طور کامل بدن و به ویژه دست و پاهایش را پوشش دهند.
- از مدرسه رفتن سرباز زده و یا در مدرسه با افت عملکرد مواجه شود.
- اشیایی مانند تیغ، تیغه های استنسیل، فندک و کبریت را پنهان کند.
علائم احساسی هشداردهنده خودآزاری
فرزند شما ممکن است:
- تغییرات زیادی را در وضعیت خلق و خوی خود تجربه کند.
- مراقبت از ظاهر خود را متوقف کرده و به خود نرسد.
علائم جسمی هشداردهنده خودآزاری
فرزند شما ممکن است آسیب دیده و یا جراحت هایی را داشته باشد که نمی تواند و یا نمی خواهد دلیل وقوع آن ها را برای کسی توضیح دهد.
به طور قطع تشخیص اینکه دلبندتان به خود آسیب می زند، برای شما به عنوان پدر و مادر او، بسیار ناراحت کننده و ناخوشایند است اما باید این را به یاد داشته باشید که در چنین مواردی آنچه که بیش از هر چیز اهمیت دارد، مداخله زودهنگام است.
اگر در مورد خودزنی کودک یک سال و نیم زود قدم برداشته و برای دریافت کمکهای حرفه ای و تخصصی پزشکی اقدام کنید، می توانید امیدوار باشید که در آینده ای نه چندان دور، فرزندتان روش های مثبتی را برای کنترل احساسات قوی که تجربه می کند، یاد بگیرد. فراگیری روش مقابله مثبت، باعث شکستن چرخه آسیب به خود شده و از تکرار خودآزاری در آینده جلوگیری خواهد کرد.
مطالعه بیشتر:
به جیغ و داد کودک چه واکنشی باید نشان داد؟
چگونه در برابر کودکان صبور باشیم و خشم خود را کنترل کنیم؟
علت جیغ زدن کودکان وراه‌های پایین آوردن جیغ زدن کودکان چیست؟
علت جیغ زدن کودک چیست؟ نکاتی برای پیشگیری و آرام کردن کودکان
