درمان قطعی تیک عصبی توره در کودکان چیست؟
سندروم توره مشکل تیک عصبی است که از دوران کودکی آغاز می شود و فرد حرکات یا اصواتی تکراری و متفاوت دارد که بیش از یک سال بدون وقفه یا معمولا برای سال های متمادی همراه او است. سندروم توره ممکن است در خانواده موروثی باشد. لازم است افراد مبتلا به این سندروم برای تشخیص بیماری خود مطالعه کرده یا در وبسایت های مختلف به تحقیق در مورد این بیماری بپردازند. در ادامه این متن درمان تیک عصبی را برای شما شرح می دهیم.
تیک عصبی چگونه تشخیص داده می شود؟
اختلال تیک موقت زمانی تشخیص داده می شود که کودک برای مدت زمان کوتاهی به یک یا چند تیک مبتلا باشد. در برخی کودکان علائم ادامه دار است، بنابراین سندروم تیک توره تشخیص داده می شود. برخی دیگر دارای علائم ادامه دار نیستند.
در اغلب موارد، توضیح واضحی برای مدت زمان تیک های دوران کودکی وجود ندارد و معمولا نیاز به انجام آزمایش یا درمان خاصی نیست. مخصوصا این که تیک ها در کودکان زیر ۸ سال دارای عواقب اجتماعی نیست و تداخلی در کیفیت زندگی کودک ایجاد نمی کند.
تیک در کودکان خردسال شایع است. معمولا در صورتی که تیک ها با مشکلات پزشکی، فیزیکی یا احساسی همراه نباشند، باید نادیده گرفته شوند. تیک ها در کودکان بزرگ تر با مشکلات روانی مانند اضطراب همراه است. گاهی برخی داروها باعث ایجاد تیک می شوند.
درمان تیک عصبی و سندروم توره
کودکانی که تیک عصبی دارند یا به سندروم توره مبتلا هستند، معمولا دارای مشکلات دیگری مانند اختلال کم توجهی، وسواس فکری، اضطراب یا اختلال در یادگیری هستند. هنگام تصمیم گیری در مورد درمان تیک عصبی باید موارد زیر را در نظر گرفت:
1. علائم را درجه بندی کنید (تیک ها، اختلال کم توجهی، اضطراب، وسواس فکری و غیره). برای بسیاری از افراد اختلال کم توجهی و اختلال وسواس مخرب تر از تیک ها هستند. در مورد تاثیرات این علائم بپرسید (درد، مشکلات روانی و اجتماعی، تداخل عملکردی، به هم ریختن کلاس درس).
2. به دنبال درمان های دارویی و غیردارویی باشید. با نشانه ای که بیش ترین نگرانی را در مورد آن دارید، آغاز کنید.
3. اگر اختلال کم توجهی نگرانی زیادی ایجاد کرده است، می توانید از داروهای محرک مانند: ریتالین، متادات، کنسرتا (متیل فنیدیت)، آدرال، دکسدرین (دکستروآمفتامین) استفاده کنید. در مورد فواید و مضرات این داروها با پزشک مشورت کنید.
4. اگر دو مشکل متفاوت وجود دارد، برای درمان آن ها از دو دارو در یک زمان استفاده نکنید. زیرا در صورتی که عوارض جانبی رخ دهد، نمی توان تشخیص داد تاثیر کدام دارو است. گاهی یک دارو می تواند دو نشانه مختلف را برطرف کند.
5. در صورتی که مشکل در یادگیری وجود داشته باشد، از تست های روانشناسی موجود در مدرسه یا یک روان شناس شخصی استفاده کنید. با وجود این که بیش تر کودکان مبتلا به تیک دارای هوش طبیعی هستند، اما اختلال در یادگیری و مشکلات رفتاری در آن ها شایع است. تست های روانشناختی عصبی یا آموزشی کمک می کند دریابید که آیا استراتژی های آموزشی خاص موثر است یا خیر. برخی از کودکان که به نظر می رسد اختلال کم توجهی دارند، دارای مشکلات اضطراب یا افسردگی نیز هستند.
6. در صورتی که یکی از والدین به مشکل اضطراب، خشم، افسردگی یا سوء مصرف مواد مبتلاست، انتظار این که رفتار کودک تنها با مصرف دارو بهبود پیدا کند، غیر منطقی است.
7. اگر مشکلات رفتاری، کنترل تکانه یا خشم بسیار جدی باشد، احتمالا داروها به تنهایی کافی نیست. برای کمک به یک روانشناس باتجربه نیاز دارید. ممکن است این برای برخی کودکان مهم تر از دارو باشد و لازم باشد چند بار در دوران کودکی و نوجوانی به مشاور و روانشناس مراجعه شود. گاهی نیز ممکن است به خانواده درمانی یا آموزش والدین نیاز باشد.
درمان تیک عصبی بدون دارو
گاهی تیک ها بدون مصرف دارو بهبود می یابد. یک محیط حمایتی برای کودک یا نوجوان ممکن است باعث بهبود تیک ها شود. در منزل بهتر است تیک ها را نادیده بگیرید. با این حال، اگر از روش درمانی مداخله جامع رفتاری برای تیک ها (CBIT) استفاده می کنید، اعضای خانواده می توانند نقش مهمی در این رابطه ایفا کنند. اجازه دهید کودک در محیط خانه راحت بوده و نگران تیک ها نباشد. این بهترین روش است.
مداخلات غیردارویی برای درمان تیک عصبی که ممکن است موثر باشد:
1. کمک کنید تا شخص بداند با وجود داشتن این تیک ها بسیار دوست داشتنی و مورد قبول است.
2. به کودک کمک کنید تا حس «پذیرش» را بیاموزد. در کلاس چهارم کودک باید با بزرگ ترها مانند معلم، مربی، خانواده و کودکان دیگر احساس راحتی کند و بگوید: «من اختلال توره دارم». شوخ طبعی می تواند کمک کند. «من امروز یک تیک بدی دارم که منو مجبور به این کار می کنه» یا غیره.
3. برتری کمک می کند تا کم تر مورد تمسخر قرار گیرند. کودکی که در موسیقی، ورزش یا فعالیت های دیگر احساس غرور می کند ، از طرف دیگران نیز احترام بیش تری دریافت می کند و اعتماد به نفس او بالا می رود و کم تر مورد تمسخر همسالان خود قرار می گیرد.
4. خواهر و برادر، پدربزرگ و مادربزرگ و اعضای خانواده را متقاعد کنید که تیک کودک اشکالی ندارد. تیک ها را در منزل نادیده بگیرید. خواهر و برادر نباید تیک کودک را مسخره کنند.
5. خروج از کلاس برای رفتن به دستشویی یا کاری در دفتر کمک می کند کودک تیک خود را خارج از کلاس تخلیه کند.
6. کاهش استرس، فعالیت های ورزشی، خواب کافی و به طور کلی داشتن رژیم غذایی مناسب مفید است. رژیم غذایی و یا مکمل خاصی برای کاهش تیک ها وجود ندارد.
7. بازی های کامپیوتری اشکالی ندارد، هر چند استفاده بیش از حد می تواند مضر باشد.
درمان تیک عصبی با دارو
برای درمان تیک عصبی داروهای بسیار موثری وجود دارند که تیک ها را مهار می کنند. تنها به دلیل این که تیک ها دیده می شوند لازم نیست درمان شوند. تیک ها مضر نیستند و بسیاری از کودکان به درمان نیازی ندارند.
زمانی تصمیم می گیرید تیک را درمان کنید که بر کیفیت زندگی کودک تاثیر بگذارد. برخی از کودکان با وجود تیک های مکرر، در خانه و مدرسه عملکرد خوبی دارند. اغلب در این موارد درمان تیک ضروری نیست. در اکثر موارد درمان باعث از بین رفتن کامل تیک نمی شود.
برای چه تیک عصبی باید دارو درمانی را در پیش بگیریم؟
معمولا دارو برای تیک هایی که با موارد زیر همراه هستند، تجویز خواهند شد:
درد: گاهی اوقات برخی تیک ها باعث دردهای ماهیچه یا سردرد می شود. گاهی برخی تیک ها با درد همراه هستند، مانند آسیب رساندن به خود، نیشگون گرفتن، سیلی زدن و غیره.
مشکلات روانی/اجتماعی: هنگامی که کودکان در مقاطع تحصیلی ابتدایی یا بالاتر هستند، ممکن است مورد اذیت و آزار هم کلاسی ها قرار گیرند. والدین کودکان در سنین مدرسه باید با کودک در مورد این موضوع صحبت کنند. این که وقتی شخصی از تیک او می پرسد یا او را مسخره می کند، چه چیزی باید بگوید. کودک ممکن است بگویند: «این فقط یک عادت است»، «این یک تیک است» یا «من توره دارم». هم چنین شرکت در جلسات برای کمک به دیگران در درک علائم این بیماری مفید خواهد بود.
تیک در نوجوانان ممکن است باعث بدخلقی، اضطراب، غم یا افسردگی شود. (تصور کنید حضور در اجتماع یا داشتن قرار ملاقات برای نوجوانانی که تیک دارد چقدر سخت است. تیک های مکرر صورت را تصور کنید و به خوبی متوجه می شوید که چرا این مسئله برای برخی از نوجوانان دشوار است). عضویت در انجمن توره در آمریکا برای کودکان و نوجوانان مبتلا به این بیماری و آشنایی آن ها با کودکان دیگر و آشنایی با افراد معروف مبتلا به این بیماری، می تواند مفید باشد.
تداخل عملکردی: درصورتی که تیک ها به طور مکرر رخ دهد، ممکن است در امر خواندن، نوشتن، حرف زدن، نواختن موسیقی یا ورزش ها تاثیرگذار باشد. خوشبختانه این امر شایع نیست. کودک ممکن است هنگام بازی بیسبال و زمانی که منتظر پاس است دچار تیک شود، اما هنگامی که توپ را شوت می کند، تیک برطرف می شود.
اختلال در کلاس درس: گاهی ممکن است تیک کودک، ایجاد صدایی بلند باشد. اگر این کار تکرار شود ممکن است باعث ایجاد اختلال در خانواده و کلاس درس شود. خوشبختانه در کودکانی که در سن مدرسه هستند، ایجاد صدای بلند به ندرت بیش از یک سال طول می کشد.
برای درمان تیک عصبی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
حتی اگر تیک ها به صورت مکرر رخ دهد، به ندرت آزاردهنده است. برای درمان کودک را نزد متخصص اطفال ببرید. در صورت نیاز متخصص اطفال شما را به متخصص اعصاب ارجاع داده یا خودش داروهای لازم را تجویز خواهد کرد.
آیا تیک عصبی در کودکان نگران کننده است؟
اغلب والدین بیش تر از کودک نگران این تیک ها هستند. تنها به دلیل این که والدین احساس بهتری داشته باشند به کودک دارو داده نمی شود. تنها زمانی که تیک ها دردناک است و در زندگی کودک اختلال ایجاد می کند باید مورد درمان قرار گیرد. در صورتی که فواید احتمالی آن، ارزش خطر کردن را داشته باشد.
داروهایی که برای کاهش تیک عصبی استفاده می شوند
اولین درمان: کلونیدین (Catapres و Kapvay) یا گوانفاسین (Tenex و Intuniv)
معمولا در کلینیک ابتدا از کلونیدین و گوانفاسین استفاده می شود. این داروها به کودکان زیادی کمک کرده است و از همه مهم تر عوارض جانبی اندکی دارد.
کلونیدین (Catapres ) و گوانفاسین (Tenex)
هر دو این داروها در مغز عمل می کنند. آیا به خاطر دارید در کلاس سلامتی مدرسه در مورد واکنش «جنگ یا گریز» خوانده باشید؟ مغز ما به اصطلاح به شکلی «سیم کشی» شده است که در واکنش به خطر با تقویت هوشیاری، ضربان قلب و بدن پاسخ بدهد تا با آن موقعیت خطرناک «مقابله» یا از آن «فرار» کند. در برخی از کودکان مبتلا به توره و یا اختلال کم توجهی، مغز ممکن است بیش از حد فعال باشد. در نتیجه حرکات اضافی (بیش فعالی و تیک)، تحریک یا اضطراب، توجه ضعیف و یا خواب کم بوجود می آید. کلونیدین و گوانفاسین این حجم از پاسخ مغز را کاهش می دهد.
برنامه دوز دارو
ما با دوز کم دارو را شروع می کنیم و به خاطر نگرانی نسبت به عوارض جانبی دارو، به طور آهسته، متوسط یا سریع میزان دارو را افزایش می دهیم. دوز نهایی روزانه برای کودکان مختلف متفاوت است. کلونیدین همچنین به صورت چسب عرضه می شود و دارو به طور مداوم از طریق پوست جذب خواهد شد.در موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:
• اگر در مورد هرگونه عارضه جانبی نگرانی دارید، با پزشک تماس بگیرید. می توانید در صورت خواب آلودگی با پزشک تماس نگیرید، زیرا این عارضه ممکن است موقت باشد. اگر برنامه دوز دارو به شما داده شده و باید دارو را در مدت ۳ روز افزایش دهید، می توانید بدون مشورت با پزشک آن را طی ۵ تا ۷ روز افزایش دهید. مشکل خواب آلودگی کودک را به مدت ۲ هفته تحمل کنید. از بین خواهد رفت. اگر به معلم کودک مشکل را بگویید درک خواهد کرد. اگر قبل از دو هفته دارو را قطع کنید، در واقع ممکن است دارویی را که می توانست کمک شایانی به شما و کودک کند، زودتر از زمان مورد نظر قطع کرده اید.
• در صورتی که تیک ها شدیدتر شد با پزشک تماس بگیرید. باید حاد شدن شرایط کودک را اطلاع دهید. اما لازم نیست مصرف دارویی را شروع کنید، مقدار آن را افزایش یا دارو را تغییر دهید. مهم ترین مسئله در تغییر دارو، تداخل دارویی است. اگر تیک ها گاه گداری هستند و مشکلات بیش تری به وجود نمی آورند، بهترین کار این است که صبر کنید تا از بین بروند. تیک ها زیاد و کم می شوند و معمولا دلیل واضحی ندارند. راه حل سریعی برای درمان تیک وجود ندارد. تیک هنگام استرس یا تغییر بیش تر می شود و حتی هنگامی که موقعیت هیجان انگیزی مانند تعطیلات پیش رو باشد، شدت پیدا می کند.
• اگر کودک حرکت، عادت یا رفتار جدیدی پیدا می کند، ممکن است آن را با تیک اشتباه بگیرید. به طور کلی تیک باید واضح، تکراری و همراه با حرکات و صداهایی قابل توقف باشد، که هر بار کودک آن را انجام می دهد یکسان به نظر برسد. کودکان بزرگ تر از خود میل به انجام تیک را نشان می دهند. وقتی کودکان بزرگ تر می شوند به انجام حرکات تکراری بیشتر تمایل نشان می دهند که ناخودآگاه است (که تیک نیستند) و ویری است. تنها به دلیل این که کودک می گوید: «نمی توانم از انجام این کار دست بردارم» به این معنا نیست که کودک تیک دارد. برخی والدین فکر می کنند تمام رفتارهای کودک تیک و خارج از کنترل کودک است. گاهی آن ها صرفا رفتارهای بد هستند.
درمان اختلال کم توجهی و تیک ها
شایع ترین نگرانی این است که داروهای محرک تجویز شده برای درمان کم توجهی، ممکن است باعث تشدید تیک ها شود. این برای تمام کودکان صادق نیست. این نگرانی ابتدا در دهه ۷۰ و ۸۰ گزارش شد. اما به خاطر داشته باشید، بسیاری از کودکان هر دو اختلال کم توجهی و تیک را با هم دارند، اما علائم اختلال کم توجهی معمولا زودتر آشکار می شود. به این معنا که ممکن است کودک در سن ۳ سالگی اختلال کم توجهی داشته باشد و در ۶ سالگی تیک ها شروع شود. اگر پزشک برای کودک ۶ ساله ای که وارد کلاس اول شده داروی محرک تجویز کند و کودک شروع به تیک زدن کند، ممکن است این طور به نظر برسد که دارو باعث ایجاد تیک در کودک شده است. در صورتی که به طور طبیعی در آن سن تیک های کودک شروع می شود.
داروهای محرکی که برای اختلال کم توجهی تجویز می شوند، ممکن است در برخی از کودکان تیک عصبی موقت ایجاد کند. اگر مشکل حاد است، کاهش مقدار دارو یا قطع آن می تواند مفید باشد. در برخی از کودکان داروهای محرک باعث بهبود تیک می شود و به احتمال زیاد دلیل آن این است که بهبود علائم اختلال کم توجهی باعث کاهش استرس می شود. می توان سایر داروهای غیرمحرک اختلال کم توجهی را نیز در نظر گرفت.
مطالعه بیشتر:
سندرم پرادر ویلی چیست و چه نشانه هایی دارد؟
سندروم انجلمن و روشهای کنترل و درمان سندروم انجلمن چیست؟
تیک عصبی در کودکان،آیا احتمال تیک عصبی در کودکان وجود دارد؟
سندرم توره در کودکان چه علائمی دارد وچگونه تشخیص داده میشود؟
