بخور اکالیپتوس در بارداری آیا مجاز و بی خطر است؟

بخور اکالیپتوس در بارداری

از گذشته تاکنون، در بیشتر نقاط جهان، مردم نسبت به طب سنتی و داروهای گیاهی دیدگاه بسیار مثبتی داشته و با تصور بر اینکه این درمان ها عوارض کمتری نسبت به نمونه های مشابه شیمیایی دارند، برای حل مشکلات خود بیشتر به دنبال این روش ها می روند. این دیدگاه در دوران بارداری که با محدودیت های بسیار زیادی در مورد مصرف داروها همراه است، پررنگ تر هم می شود. مادران باردار و خانواده هایشان اینطور گمان می کنند که می توانند برای درمان و برطرف ساختن عوارض و مشکلات دوران بارداری، به راحتی از گیاهان دارویی کمک بگیرند. اما درمورد بخور اکالیپتوس در بارداری چطور؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال، در ابتدا باید در مورد گیاه اکالیپتوس بیشتر بدانیم.

اکالیپتوس و فواید آن

اکالیپتوس (eucalyptus)، درختی همیشه سبز و با رشد سریع است که تا به حال بیش از صدها نوع از آن شناخته شده اند. زادگاه اصلی این گیاه کشورهای استرالیا، هند و مراکش گزارش شده است اما امروزه در بیشتر کشورهای جهان و حتی ایران نیز کشت و پرورش داده می شود. اگرچه مناطقی که آب و هوای مرطوب داشته، در بیشتر فصول سال از نور کافی برخوردارند، بیش از حد و به مدت طولانی سرد نمی شوند و در معرض وزش بادهای شدید قرار ندارند، مکان های بهتری برای رشد درخت اکالیپتوس به شمار می روند، به طوری که می توان انتظار رشد درخت تا ارتفاعی بیش از ده متر را در چنین مناطقی داشت.این گیاه اگرچه مصرف آب بسیار زیادی داشته و حتی تا سه برابر وزن خود می تواند آب جذب کند، اما در خاک های خشک نیز به حیات خود ادامه داده و به خوبی در برابر این شرایط مقاومت می کند.

ظاهر اکالیپتوس، درختی است با برگ های باریک، بیضی شکل، کشیده و به رنگ سبز (بسته به سن درخت) و گل هایی که به رنگ کرم روشن، سفید و صورتی هستند و به دلیل تولید شهد فراوان، منبع تغذیه بسیار خوبی برای زنبوران عسل به حساب می آیند.

در طب سنتی، از پودر، روغن، اسانس، شربت، تنتور (عصاره مایع گیاهان که برای استخراج عناصر فعال آن ها از خیساندنشان در ترکیب آب و الکل به دست می آید) به دست آمده این گیاه که از برگ های آن استخراج می شوند، استفاده های بی شماری می کنند که مهم ترین و پرکاربردترین آن ها رفع مشکلات تنفسی است. از جمله خواصی که برای این گیاه ذکر شده است، می توان به این موارد اشاره نمود:

- درمان بیماری های تنفسی همچون سرماخوردگی، برونشیت و آنفولانزا

- کاهش التهاب و ترشحات مجاری تنفسی و در نتیجه رفع گرفتگی آن ها

- کاهش تب

- رفع علائم آزاردهنده سینوزیت و باکتری زدایی سینوس ها

- درمان التهاب و درد گلو و سینه

- درمان سرفه

- رفع خلط و مخاط

- ضدعفونی کننده هوای محیط مکان های مختلف

- رفع خشکی پوست

- بهبود سردرد و میگرن

- درمان رماتیسم و برطرف ساختن دردهای عضلات

- درمان التهاب روده و معده

- درمان مالاریا و ریشه کن کردن پشه عامل انتقال آن

- درمان درد لثه و دندان ها

- رفع مشکلات و عفونت های مجرای ادراری

- کاهش دادن گرگرفتگی در زنانی که به سن یائسگی رسیده اند

- کاهش قند خون و کنترل بیماری دیابت با نظارت پزشک

- ضدعفونی ساختن زخم ها، سوختگی ها و مشکلات پوستی و بهبود آن ها

- ساخت لوازم آرایشی و پوستی

- ساخت محصولات دهان و دندان همچون دهانشویه، خمیر دندان و داروهای بی حس کننده مورد استفاده در دندانپزشکی ها و دفع حشرات مزاحم، انگل ها و ... 

طریقه بخور دادن با اکالیپتوس

برای بخور دادن می توان از دستگاه بخور استفاده کرد و یا به راحتی، از ظرفی که حاوی آب جوش است، کمک گرفت. برای این کار کافی است، چند قطره از اسانس و روغن گیاهی مدنظر همچون اکالیپتوس و یا 10 گرم از برگ های خشک و تکه تکه شده اکالیپتوس را در ظرف محتوی آب داغ (در حد 1 لیتر آب) ریخته و سپس در حالی که حوله یا پارچه ای را روی سر خود انداخته اید . چشم هایتان را بسته اید، سرتان را روی ظرف گرفته و بخار ناشی از آن را به خوبی در ریه های خود بکشید و بیرون دهید. دقت کنید که آب در حال جوشیدن نباشد و تنها داغ باشد.

به علاوه می توان چند قطره از این روغن را در دستگاه بخور ریخت و در منزل قرار داد تا فضای منزل ضدعفونی شود.

آیا بخور اکالیپتوس در بارداری مجاز است؟

اما سؤال مهم و اساسی اینجاست که این گیاه با این همه خواص بی نظیر و شگفت آور، آیا در دوران حساس بارداری نیز قابل استعمال است و می توان از فواید بخور اکالیپتوس در این دوران بهره برد؟

برخلاف تصور و توقع بسیاری از مردم باید بگوییم که خیر! بر اساس پژوهش های علمی متعدد انجام شده و همچنین براساس داده های به دست آمده از طب سنتی، مصرف اکالیپتوس در هر نوع و شکلی در بارداری نه تنها مفید نیست، بلکه می تواند با افزایش فشار خون، سلامت مادر و جنین او را به صورت جدی به خطر بیندازد. به همین دلیل است که بخور اکالیپتوس و همچنین استفاده از سایر اشکال این گیاه، در طی دوره بارداری و همچنین شیردهی توصیه نمی شود و ممنوع است.

آیا می توان از بخور اکالیپتوس برای بچه های زیر دو سال استفاده کرد؟

به علاوه ضروری است بدانید که نوزادان و بچه هایی که سن آن ها زیر دو سال است، به هیچ عنوان نباید با هیچ یک از فرم های مورد استفاده از گیاه اکالیپتوس از جمله بخور آن در تماس باشند. زیرا عوارض جدی و جبران ناپذیری همچون مشکلات پوستی، انقباض ریه ها، اختلال در اکسیژن رسانی، حملات تنفسی و حتی مرگ در پی استفاده از اکالیپتوس برای بچه ها گزارش شده است. با این وجود متاسفانه نمی توانید از بخور اکالیپتوس در بارداری استفاده کنید.

مطالعه بیشتر:

سرماخوردگی و بارداری و راهکارهای درمان خانگی

درمان سینوزیت در بارداری، از راهکارهای خانگی تا دارو

13 درمان خانگی موثر برای سرماخوردگی در دوران بارداری

تفاوت سرماخوردگی با آنفولانزا در چیست و راه درمان آن چیست؟